Джованни Лоренцо Бернини
From Wikipedia, the free encyclopedia
Джованни Лоренцо Бернини (Джан Лоренцо Бернини; Джованни Лоренцо Бернини; 7 декабрь 1598 йыл, Неаполь — 28 ноябрь 1680 йыл, Рим) — Италия архитекторы һәм скульпторы. Үҙ заманының күренекле архитекторы һәм әйҙәүсе скульпторы була, скульптурала барокко стилен булдырыусы тип һанала.
Джованни Лоренцо Бернини | |
Тыуған: |
7 декабрь 1598({{padleft:1598|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:7|2|0}})[1][2][3][…] |
---|---|
Тыуған урыны: | |
Үлгән: |
28 ноябрь 1680({{padleft:1680|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:28|2|0}})[2][3][6][…] (81 йәш) |
Үлгән урыны: | |
Ил: | |
Работы |
«Шекспир драма өсөн кем булһа, Бернини скульптура өсөн шул була: бер төрлө манераһы һәм күреү һәләте булған беренсе дөйөм Европа скульпторы, уның тәьҫире бигерәк тә көслө була[8]. Бынан тыш, рәссам (күбеһенсә ваҡ майлы әҫәрҙәр) һәм театр эшмәкәре була: пьесалар яҙа һәм ҡуя (күбеһенсә карнавалдар өсөн һәм сатирик пьесалар), уларҙа уйнай, хатта декорациялар һәм театр машиналарының проектын эшләй. Лампалар, өҫтәлдәр, көҙгөләр, хатта кареталар кеүек декоратив әйберҙәр эшләүгә лә ваҡыт бүлә. Архитектор һәм ҡала төҙөүсеһе булараҡ сиркәүҙәр, капеллалар, донъяуи биналар проектлай, архитектура менән скульптураны берләштергән ҙур объекттар, мәҫәлән, йәмәғәт фонтандары һәм ҡәбер таштары проектлай. Шулай уҡ ерләү һәм карнавалдар өсөн төҙөлгән ваҡытлы ҡоролмалар серияһы (һылап һәм ағастан эшләнгән) менән билдәле.
Архитектурала Рим бароккоһы барлыҡҡа килеүҙә Бернини, уның замандаштары архитектор Франческо Борромини һәм рәссам һәм архитектор Пьетро да Кортона төп роль уйнай.
Неоклассицизм осоронда барокко тәнҡит утына тотола, шул сәбәпле Бернини һәм башҡа оҫталар онотола. Тик ун туғыҙынсы быуат аҙағында ғына сәнғәт тарихсылары сәнғәт әҫәрҙәрен мәҙәни контекста (тотош мәҙәниәт үҫеше менән бәйләп) аңлай башлай һәм Берниниҙың ҡаҙаныштарын таный, уның абруйын ҡайтара. Сәнғәт тарихсыһы Говард Хиббард ун етенсе быуатта «Бернини менән сағыштырырлыҡ скульптор ҙа, архитектор ҙа булмай» тигән һығымта яһай[9].