Дадиани һарайы
Грузияның Зугдиди ҡалаһында кенәз Дадиани нәҫеленә ҡараған мегрель хакимдары резиденцияһы. From Wikipedia, the free encyclopedia
Грузияның Зугдиди ҡалаһында кенәз Дадиани нәҫеленә ҡараған мегрель хакимдары резиденцияһы. From Wikipedia, the free encyclopedia
Дадиани һарайы — Грузияның Зугдиди ҡалаһында Дадиани нәҫеленә ҡараған мегрель хакимдары резиденцияһы.
Дадиани һарайы | |
груз. დადიანების სასახლეთა | |
Нигеҙләү датаһы | 1840 |
---|---|
Нигеҙләүсе | Акакий Чантурия[d] |
Дәүләт | Грузия[1] |
Административ-территориаль берәмек | Зугдиди[d] |
Урын | Зугдиди[d] |
Рәсми сайт | georgianmuseums.ge |
Дадиани һарайы Викимилектә |
XVII быуатта Грузияла булып киткән итальян миссионеры Арканджело Ламберти түбәндәгеләрҙе яҙып ҡалдыра: «Кенәздең 50-нән ашыу һарайы бар, әммә иң матуры Зугдидила урынлашҡан: ул бик яҡшы таштан һалынған, эске бүлмәләре фарсы стилендә биҙәлгән»[2].
Әлеге ваҡыттағы һарай 1873-78 йылдарҙа кенәз ҡатыны Екатерина Дадиани өсөн төҙөлгән. Һарай проектын эшләгәндә архитектор Эдгар Дж. Райс Алупкалағы Воронцов һарайын өлгө итеп ала[3]. Икенсе һарай Леонид Васильев проекты буйынса уның улы, һуңғы мегрель хакимы өсөн 1880-се йылдарҙа төҙөлә.
Николай Дадиани тәхеттән баш тартҡандан һуң (1866) уның апаһы Саломе әсәһе менән Парижға китә, унда ул 1868 йылдың 18 майында маршал Мюрат ейәне — принц Ашиль Мюратҡа кейәүгә сыға. Ашиль Мюрат Мегрелияға бонапартистарҙың бер нисә ҡомартҡыһын, шул иҫәптән Наполеондың үлгәндән һуң эшләнгән өс битлектең береһен алып килә. Хәҙерге ваҡытта был битлек һарай комплексының бер өлөшөн биләгән тарихи музейға ҡуйылған.
Мегрелия музейына нигеҙ уның хужаһы Давид Дадиани инициативаһы буйынса 1849 йылда һалына, унда башлыса иң боронғо грузин ҡомартҡылары һәм әйберҙәре туплана. Бөгөн музейҙа 41000 экспонат һаҡлана. Улар араһында — Тагилон хазинаһы инвентары (беҙҙең эраға тиклем 1-се мең йыллыҡ), антик алтын битлек, батшабикә Тамараның әсәһенең иконаһы (12-се быуат), Константинополь ҡолатылғандан һуң Грузияға килеп эләккән боронғо ҡомартҡылар, урта быуаттағы хәрби европа ҡоралв, көнбайыш Европа оҫталарының һынлы сәнғәт һәм графика әҫәрҙәре.
Һарай тирәләй ҙур Зугдид ботаника баҡсаһы йәйрәп ята, уны Саломеның әсәһе, Екатерина Александровна Чавчавадзе-Дадиани — Нина Грибоедованың бер туған апаһы, Европа баҡсасыларынан яҙҙыртып алған үҫентеләр ярҙамында барлыҡҡа килтерә. Баҡса 26,4 гектар майҙанды биләй.
1990-сы йылдар уртаһында принц Ашиль Мюрат һәм кенәз ҡыҙы Саломеның бүләһе — принц Ален Мюрат менән уның йәмәғәте принцесса Вероника (ҡыҙ фамилияһы де Шабо-Трамекур) һәм уларҙың ҡыҙы Матильда төпләнеп йәшәү өсөн Зугдиди ҡалаһына күсенеп ҡайта. Улар «Мюраттар Грузияла» фондын ойоштора, артабан Европа суды аша кенәз Дадианиҙарҙың мөлкәтен, һарайҙы ла индереп, үҙҙәренә алырға тырыша. Әммә Дадиани һарайҙарын ҡотҡарыу фонды Грузияла ла бар икән. Был Фонд вәкилдәре, 1919 йылда Дадианиҙарҙың вариҫтары рәсми рәүештә һарай комплексынан баш тартҡан, тип белдерә.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.