From Wikipedia, the free encyclopedia
Герма́ния Демократи́к Респу́бликаһы (ГДР) (нем. Deutsche Demokratische Republik, DDR); рәсми булмаған атамаһы Көнсығыш Герма́ния (нем. Ostdeutschland) — 1949 йылдың 7 октябренән 1990 йылдың 3 октябренә (00:00 Үҙәк Европа ваҡыты меәнән) тиклем йәшәп киләгән Үҙәк Европа дәүләте .
Германская Демократическая Республика (ГДР) | |||||
нем. Deutsche Demokratische Republik (DDR) | |||||
| |||||
Девиз: «Пролетарии всех стран, соединяйтесь! | |||||
Гимн: «Возрождённая из руин» нем. «Auferstanden aus Ruinen» | |||||
Баш ҡала |
Восточный Берлин | ||||
---|---|---|---|---|---|
Эре ҡалалары | |||||
Телдәр |
немецкий | ||||
Дин |
светское государство, большинство населения - прихожане земельных лютеранских церквей | ||||
Аҡса берәмеге |
марка ГДР | ||||
Майҙаны |
108 333 км² | ||||
Халҡы |
16,675 млн чел. (1988 год)[~ 2] | ||||
Идара итеү формаһы |
Парламентская республика с безальтернативными выборами | ||||
Интернет-домен |
.dd | ||||
Телефонный код |
37 | ||||
Дәүләт башлыҡтары | |||||
Президент | |||||
• 1949—1960 |
Вильгельм Пик | ||||
Председатель Государственного совета | |||||
• 1960—1973 |
Вальтер Ульбрихт | ||||
• 1973—1976 |
Вилли Штоф | ||||
• 1976—1989 |
Эрих Хонеккер | ||||
• 1989 |
Эгон Кренц | ||||
• 1989—1990 |
Манфред Герлах (и. о.) | ||||
Председатель Народной палаты | |||||
• 1990 |
Сабина Бергман-Поль | ||||
| |||||
Германия Демократик Республикаһы Викимилектә | |||||
1949—1952 һәм 1990 йылдарҙа ГДР урындарға, «ер»ҙәргә (земли ,Land) бүлеп йөрөтөлә:
1952—1990 йылдарҙа ГДР 14 округтан торған (1961 йылдан — 15) (Bezirk)
Ерҙәр (1952—1990 гг. — округа) — райондарға (Kreis) һәм ер ҡарамағындағы ҡалаларға (1952—1990 — округ ҡарамағындағы) ]] (Stadtkreis) (Росток, Грайфсвальд, Штральзунд, Висмар, Нойбранденбург, Шверин, Потсдам, Бранденбург-на-Хафеле, Франкфурт-на-Одере, Айзенхютте, Шведт, Котбус, Магдебург, Галле, Галле-Нойштадт, Дессау, Лейпциг, Дрезден, Гёрлиц, Карл-Маркс-Штадт, Плауэн, Цвиккау, Эрфурт, Веймар, Гера, Йена, Зуль), райондар — ҡалаларға (Stadt) һәм общиналарға (Gemeinde), Берлин, 1952—1990 ҡайһы бер округ ҡарамағындағы ҡалалар ҡала райондарына бүленә (Stadtbezirk, в Берлине в 1949—1952 гг. — Verwaltungsbezirk) (Лейпциг, Дрезден, Карл-Маркс-Штадт, Эрфурт, Магдебург, Галле[2]).
Округтың вәкәләтле йыйылышы — бециркстаг (bezirkstag), 4 йылға һайланған, округтың башҡарама органы — округ советы (rat der bezirk) бецирктаг тарафынан һайланған. Ул, округ советы рәйесенән һәм округ советы ағзаларынан торған[3].
Ерҙең вәкәләтле органы — ландтаг (landtag), уны халыҡ 4 йылға һайлаған,башҡарма органы — ер хөкүмәте (landesregierung), уға ландтаг һайлап ҡуйған премьер-министр менән министрҙар ингән[4][5][6][7][8]. Каждая из земель могла принимать законы по региональным вопросам, уставы земель назывались конституциями.
Райондың вәкәләтле органы — крейстаг (kreistag), 4 йылға халыҡ тарафынан һайланған, 1990 йылға тиклем башҡарма орган - район советы (kreisrat, в 1952—1990 гг. — rat der kreis), ландрат (1952—1990 йылдарҙа — район советы рәйесе һәм ағзаларын крейстаг һайлаған[9][10].[11][12], 1990 йылда — ландрат[13].
1945-1953 йылдарҙа радиотапшырыуҙар:
Радиостанциялар эшенә Германия демократик радио генераль интендантлығы етәкселек итә(Generalintendanz des Deutschen Demokratischen Rundfunks).
1954-1990 йылдарҙа эшләгән радиостанциялар:
Радио эшмәкәрлегенә ГДР радиотапшырыуҙар дәүләт комитеты етәкселек иткән (Staatliche Komitee für Rundfunk).
Телевидение тапшырыуҙарын «Дойчер фернзефунк» (Deutscher Fernsehfunk) Үҙәк телевидение бер программа буйынса, 1968 йылдан ГДР дәүләт телевидение комитетының баш редакцияһы һәм дирекциялар тарафынан әҙерләнгән (Staatliche Komitee für Fernsehen) по одной, а с 1969 года - по 2 программам.
1990 йылда эшләгән радиостанциялар:
ГДР йыйылма командаһы иң күп Олимпия миҙалдарын академик ишеү төрөнән алған.
ГДр территорияһында дин тотоусылар араһында лютерандар иң күбе. Протестант дини ойошмалары араһында лютерандарҙан ғына торғаны ла, лютерандар менән кальвинистарҙы берләштергәне, протестан- методистар, баптистар һәм башҡалар бар.[15][16].
1973 йылға тиклем ГДР территорияһындағы католиктар епархияларға ойошҡан, ул епархиялар Епископтарҙың немец конференцияһына (Deutsche Bischofskonferenz) , ә 1976-1990 йылдарҙа - Епископтарҙың Берлин конференцияһына(Berliner Bischofskonferenz) ингән.
ГДР территорияһында ГФР менән ГДР-ҙа йәшәп киләгән Германияның иҫке католик сиркәүенең (Alt-Katholische Kirche in Deutschland) в Берлин, Кведлинбург, Галле һәм Дрездендағы ойошмалары бар.
Православие христиандарының Берлин һәм Германия епархиялары (1971 йылда уларҙан айырым ГФР территорияһындағы Баден һәм Баварския һәм Дюссельдорф епархияһы булдырыла.
Иудаистар берләшмәһе- ГДР йәһүдтәре общиналары союзы (Verbandes der Jüdischen Gemeinden in der DDR) Берлин йәһүдтәре общинаһы союзы (Verbandes der Jüdischen Gemeinde von Berlin).
ГДР ордендары:
ГДР миҙалдары:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.