From Wikipedia, the free encyclopedia
Бре́нди (ингл. brandy, от нидерл. brandewijn — «ҡыуылған» шарап[1]) — көслө алкоголле эсемлек, йөҙөм шарабы дистилляцияһы продукттарын, 37,5 градуслы емеш-еләктән әҙерләнгән әсе балды билдәләү өсөн дөйөм термин. Әгәр башҡаһы күрһәтелмәгән икән, бренди йөҙөм шарабынан эшләнә.
Ғәҙәттә ашағандан һуң эселә. Виноград брендиһын тюльпан формаһындағы йәки коньяк бокалынан, бүлмә температураһында йәки бокалды ус эсенә бер аҙ йылытҡандан һуң һалып йәки һаҡ ҡына шәм менән йылытып эсеү яҡшыраҡ тип иҫәпләнә. Ләкин йылытыу алкоголь парҙарын бик зәһәр итә. Бренди, виски кеүек үк, һауа температураһы түбән булған осраҡта ла хуш еҫле һәм тәмле, мәҫәлән, 16 °C.
Брендиның барлыҡҡа килеүе билдәһеҙ, әммә шарап ҡыуыу үҫеше менән тығыҙ бәйләнгән. Концентрациялы алкоголле эсемлектәр Боронғо Греция, Боронғо Рим һәм Ҡытай ваҡытынан алып билдәле[2]. Бөгөнгө көндә билдәле булған бренди беренсе тапҡыр XII быуатта барлыҡҡа килә һәм XIV быуатта популярлаша.
Тәүҙә шарапты ҡыуыу уны һаҡлау ысулы була, шулай уҡ һатыусылар өсөн шарап ташыуын ябайлаштыра. Брендины ҡулланыр алдынан ҡыуыу процесында алынған һыу өҫтәлергә тейеш була. Ләкин ағас мискәләрҙә һаҡлағандан һуң продукт алынған шарапҡа ҡарағанда яҡшыраҡ булыуы асыҡлана. Брендиларҙың ҡайһы бер төрҙәрен үҙенсәлекле коктейлдәрҙә ҡулланырға мөмкин, мәҫәлән, һөт менән француз брендиларын.
Брендиҙың төп өс төрө бар.
Виноград брендилары виноград шарабы ҡыуыу юлы менән алынған шарап дистиллятынан эшләнә. Составында этил спирты күләме буйынса 37,5% кәм түгел[1]. Виноград брендиһын етештереүҙең төрлө милли технологиялары бар.
1900 йылда Парижда үткән Бөтә донъя күргәҙмәһендә Николай Шустовтың Рәсәй заводтары продукцияһы беренсе урынды яулауы[11][12], ә коньяк етештереүсеһе нең йәшерен исеме асылғандан һуң, Шустовҡа үҙ продукцияһын «Сognac» тип атарға ризалыҡ бирелә, ә был привилегияны Францияла элек бер сит ил етештереүсеһе эйә булмағаны хаҡында тарих бар[12][13][14]. Ләкин, бындай привилегия булыуы шик аҫтына ҡуйыла; тарих — Шустовтың киң масштаблы, уйлап табыу һәм агрессив рекламаны ҡулланыуы менән билдәле уйҙырмаһы булыуы ихтимал[15]. 1900 йылда күргәҙмәлә «Шустов һәм улдары» фирмаһы «Sirops et liqueurs; spiritueux divers; alcools d’industrie» класында Grand-prix лауреаты булһа ла[16], ҡайһы бер сығанаҡтар, Шустовтың беренсе халыҡ-ара наградаларына лайыҡ булған коньяғы — 1901 йылда сыҡҡан «Фин-шампань отборный» тип билдәләй[17].
Европа берлеге ҡануни рәүештә коньяк исемен Францияла Коньяк төбәгендә, ә Арманьякты Гаскони ерендә традицион технология менән әҙерләнгән һәм ҡыуылған брендиларға, херес брендиһы исемен — Испанияның Кадис провинцияһындағы брендиларға беркетә.
Брендилар һутын һығып сығарғандан һуң ҡалған виноград итсәһенән, һөйәктәренән һәм һабаҡтарынан эшләнә. Брендиның был төрөнә итальян граппаһы, көньяҡ-славян ракияһы, грузин чачаһы, венгр тёркёйпалинкаһы миҫал булып тора ала.
Емеш-еләк брендиларын башҡа емеш-еләктән (йөҙөмдән тыш) ҡыуыу юлы менән алалар. Иң йыш осраҡта алма, слива, персик, сейә, ҡурай еләге, ҡара көртмәле һәм абрикос ҡулланыла. Емеш-еләк брендилары ғәҙәттә үтә күренмәле һәм һыуытылған килеш йәки боҙ менән ҡулланыла.
Коньяк ҡыуыу кубтарҙа партиялап әҙерләнә. Арманьякты һәм Американың күп кенә брендиларын вертикаль ҡыуыу кубтарында фракциялы дистилляция юлы менән алалар.
Бренди өс төп ысулдың береһе менән оҙаҡ тотолорға мөмкин.
Брендины оҙаҡ тотоу классификацияһы
Чикаго, Бренди-кола һәм башҡалар.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
