АҠШ президенты

Америка Ҡушма Штаттары президенты (ингл. President of the United States) — АҠШ башлығы, илдең иң юғары сәйәсәт хеҙмәткәре, АҠШ Армияһы һәм Флоты етәксеһе. Конгресс ҡабул иткән ҡанундарға вето һалыу хоҡуғына эйә. Вазифа 1787 йылда ҡабул ителгән АҠШ Конституцияһы менән индерелә.

АҠШ президенты
ингл. President of the United States исп. presidente de los Estados Unidos
Байраҡ[d]
Нигеҙләү датаһы	30 апрель 1787
Гражданлыҡ	Америка Ҡушма Штаттары[1]
Выбран по результатам	Президентские выборы в США[d]
Префикс титула	Господин Президент[d], Почтенный[d] һәм Превосходительство[d]
Рәсми резиденция	Белый дом[d][2]
Эш хаҡы	400 000 $
Кем тарафынан тәғәйенләнгән	Коллегия выборщиков[d][2] һәм Палата представителей США[d]
Обычно используемое транспортное средство	служебный автомобиль Президента США[d], Air Force One[d] һәм Marine One[d]
Вазифа биләй	Байден, Джо
Идара ителеүсе ойошма	Америка Ҡушма Штаттары Хөкүмәте[d]
Гимн	Hail to the Chief[d]
Дәүләт	Америка Ҡушма Штаттары[3]
Юрисдикция таралышы	Америка Ҡушма Штаттары[3]
Урынбаҫар	вице-президент США[d][4][3]
Минимальный возраст кандидата	35 йәш[5][2]
Түбәнерәк дәрәжә	вице-президент США[d]
Минимальный возраст	35 йәш[6]
Рәсми сайт	whitehouse.gov/administr… whitehouse.gov/es/admini…
Описание печати/эмблемы	Печать Президента США[d]
Вәкәләтлек мөҙҙәте	4 йыл[4][2][2]
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр	29 421 309
Викимәғлүмәт документацияһы	Subsequent non-contiguous terms do get numbered. See: Grover Cleveland.
АҠШ президенты Викимилектә

АҠШ-тың беренсе президенты — Джордж Вашингтон, был вазифаны 1789 йылда биләй. Илдең бөгөнгө президенты — Джо Байден, 46-се президент 2021 йылдың 20 ғинуарындағы инаугурациянан^[7]

• 1862 йылдың 22 сентябрендә — АҠШ президенты Авраам Линкольн негр-ҡолдарҙы азат итеү тураһында иғлан итә.

Кандидатҡа талаптар

Президентҡа кандидат булып 35 йәштән өлкәнерәк булған, Америка Ҡушма Штаттары кәмендә 14 йыл йәшәгән АҠШ гражданы була ала. Һайлау ваҡытына йәш буйынса иң оло президент Рональд Рейган була, ул 69 йәшендә был вазифаға һайлана. Иң йәш ил башлығы Теодор Рузвельт (42 йәш).

1951 йылда Конституцияға ҡабул ителгән төҙәтмәләр буйынса бер үк кеше иң күбе 2 тапҡыр президент була ала.

Элекке президенттар

• 
  Джордж Вашингтон
• 
  Теодор Рузвельт
• 
  Джон Кеннеди
• 
  Барак Обама

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• АҠШ президенттары исемлеге

Иҫкәрмәләр

1. (unspecified title)
2. Levy M., McDonald F. presidency of the United States of America // Encyclopædia Britannica (ингл.)
3. https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/our-government/the-executive-branch/
4. Гражданство сша
5. https://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-48777799
6. https://constitution.congress.gov/browse/essay/artII-S1-C5-1/ALDE_00013692/
7. Инаугурация Байдена: 46-й президент США принял присягу. BBC, 2022, 20 ғинуар (рус.) (Тикшерелеү көнө: 20 ғинуар 2021)

Әҙәбиәт

• Марат Викторович Баглай. Президенты Российской Федерации и Соединённых Штатов Америки: роль, порядок выборов, полномочия. — 2-е изд., перераб. и доп.. — М.: Норма:ИНФРА-М, 2012. — 143 с. — (Норма). — ISBN 978-5-91768-254-9.
• Halperin, Morton H. The President and the Military. // Military Review. — April 1972. — Vol. 52 — No. 4 — P. 50-61 — ISSN 0026-4148. (о военных полномочиях и роли президента как верховного главнокомандующего)
• Балога, Брайана и Брюса Дж. Шульмана, ред. Охват Овального кабинета: новые исторические подходы к президенту США (издательство Корнелльского университета, 2015 г.), 311 с.
• Бумиллер, Элизабет (январь 2009 г.). «Внутри президентства». National Geographic. 215 (1): 130—149.
• Диван, Эрни. Президентские мелочи. Рутледж Хилл Пресс. 1 марта 1996 г. ISBN 1-55853-412-1
• Ланг, Дж. Стивен. Полная книга президентских мелочей. Издательство Пеликан. 2001. ISBN 1-56554-877-9
• Гринберг, Дэвид. Республика Спин: внутренняя история американского президентства (WW Norton & Company, 2015). xx, 540 с.
• Лео, Леонард — Таранто, Джеймс — Беннетт, Уильям Дж. Президентское лидерство: рейтинг лучших и худших в Белом доме. Саймон и Шустер. 2004. ISBN 0-7432-5433-3

Һылтанмалар

• АҠШ президенты рәсми сайты (инг.)
• Аҡ ййорттоң рәсми сайты  (билдәһеҙ).