Reyhanə binti Zeyd

Reyhanə binti Zeyd (ərəb. ريحانة بنت زيد‎; güm. 590-cı illər, Hicaz – 631, Mədinə) — İslam peyğəmbəri Məhəmmədin (s.a.v) həyat yoldaşlarından biri.^[1][2][3] O, yəhudi əsilli ərəb qadın idi. Şimali Ərəbistan yarımadasında yaşayan Bənu Qureyzadan olan gənc qadın olmuşdur. Tam adı:Reyhanə binti Şəmun ibn Yezid və ya Reyhanə binti Zeyd ibn Amr ibn Hənəfe bin Şəmun bin Yezid. Dəqiq doğum tarixi məlum deyildir.

Reyhanə binti Zeyd
ərəb. ريحانة بنت زيد‎
Doğum tarixi	güm. 590-cı illər
Doğum yeri	Hicaz
Vəfat tarixi	631
Vəfat yeri	Mədinə
Dəfn yeri	Bəqi qəbiristanlığı
Həyat yoldaşı	Məhəmməd (629–631)
Fəaliyyəti	qul[d], konkubina

Bioqrafiyası

Reyhanə binti Zeyd yəhudi Qureyza qəbiləsindən idi. Onun birinci əri Bənu Qureyzadan olan Həkəm adlı birisi idi. O, Bənu-Qureyza döyüşündən sonra edam edilən ərinin ardından əsir düşmüş, sonra isə İslamı qəbul etmişdir, lakin onun müsəlman olması çox güman ki, məcburiyyətdən irəli gəlir. Bütün qəbiləsi, bütün ailəsi və əri də daxil olmaqla qətlə yetirildikdən sonra nəzarətsiz qalaraq Məhəmmədin payına qul olur. Bunun özündə kin oyandırdığı başa düşülür. Buna görə də o, heç vaxt Məhəmmədin arvadı olmağı üstün tutmamış və cariyə qalmağı üstün tutmuşdur. O, zaman-zaman İslama açıq münasibəti ilə diqqət çəkib. Əhzab surəsi: 26–27-ci ayələr Bəni Qureyza döyüşünə və Reyhanə binti Zeydin əsir düşməsinə işarə edir İbn İshaqın dediyinə görə, Məhəmməd onu əsir cariyəyə götürmüş və ona İslamı qəbul etməyi, onun həyat yoldaşı olmağı təklif edir, lakin o, bu tələbi rədd edir. Bəzi mənbələrə görə Reyhanə sonradan müsəlman olur, lakin o, azad müsəlman qadınlar kimi başını örtməkdən imtina edir və cariyə qul olaraq qalır^[4]. Onun Peyğəmbərə: "Mənimlə evlənməkdənsə, məni cariyə kimi saxla! Mən cariyə olaraq qalmaq istərdim, çünki azad müsəlman qadınlar kimi başıma örtük, üzümə də tül taxmaq istəmirəm" deməsi bəzi mənbələrdə qeyd edilmişdir. Yenə həmin mənbələrdə Reyhanənin "qadın qullar üslubunda örtülmək arzusunda olduğu" ifadəsi vardır^[5]. Reyhanənin başını örtməkdən imtina etməsi onunla Məhəmməd arasında gərginliyə səbəb olmuş, lakin sonradan bu problem həll olunmuşdur.

Ölümü

Məhəmməd peyğəmbərin vəfatından əvvəl 632-ci ildə Mədinədə vəfat etmiş və Bəqi qəbiristanlığında dəfn edilmişdir^[6].

İstinadlar

1. Annelerimiz Ezvac-ı Tahirat, Hilal Çelikkol Kara, Nesil Yayınevi Arxivləşdirilib 2014-07-14 at the Wayback Machine ISBN 978-975-269-474-3
2. http://www.islamkent.org/threads/37323-Her-g%C3%BCn-10-dk-ay%C4%B1r%C4%B1n!-(Hz-Muhammed-(sav)-in-hayat%C4%B1)/page5 Arxivləşdirilib 2013-09-28 at the Wayback Machine Doç Dr Casim AVCI Hz. Muhammed (sav)'in hayatı
3. "Hikmet derneği". 2 iyul 2014. 14 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 dekabr 2021.
4. "sorularlaislamiyet.com Müslüman olunca Rasulullah ona kendisini kölelikten azat edip nikahlı hanımı olmasını istemiş, fakat o Belazuri'nin Ensâbu'l- Eşraf'ındaki bir hadiste geçtiğine göre kendisine şöyle cevap vermişti: "Beni nikahlamaktansa, cariyen olarak muhafaza et! Ben bir cariye kadın olarak kalmak isterim, zira hür Müslüman kadınlar gibi başıma örtü ve yüzüme peçe takınmak istemiyorum." Hz. Peygamber onun bu cevabı üzerine köle bir Müslüman kadın ve kendi cariyesi olarak kalmasına rıza göstermişti. (bk. Hamidullah, II, 774, nr. 1117)". 3 iyul 2014. 17 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 dekabr 2021.
5. "Görüldüğü gibi onun başörtü karşıtlığı yaptığı, başörtüsüne karşı çıktığı ve bunu reddettiği söz konusu değildir. Zaten böyle olsa, Rasulullah onu ölünceye kadar evinde câriye hanımı olarak tutar mıydı? O sâdece, kadın köleler tarzında örtünmek istediğini ifade etmek istemiştir". 3 iyul 2014. 15 iyul 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 dekabr 2021.
6. TDV İslam Ansiklopedisi. "REYHÂNE bint ŞEM'ÛN - TDV İslâm Ansiklopedisi" (Türkcə). 13 noyabr 2021. 2021-11-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 dekabr 2021.