Fəzl bin Məhəmməd

I Fəzl bin Məhəmməd (v. 1031, Gəncə) — 985–1031–ci illərdə Aran əmiri olmuşdur. Fəzl sikkə kəsdirən ilk şəddadi əmiridir. Zərbxanası əvvəl Partavda (Bərdə) idi. Daha sonra Gəncəyə köçürüldü.

Fəzl bin Məhəmməd
Fəzl bin Məhəmmədin gümüş dirhəmi, Azərbaycan Tarixi Muzeyi
Gəncə əmiri
985 – 1031
Əvvəlki	Mərziban bin Məhəmməd
Sonrakı	Əbülfəth Musa
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi	1031
Vəfat yeri	Gəncə
Atası	Məhəmməd bin Şəddad
Uşağı	Əbülfəth Musa
Ailəsi	Şəddadilər dövləti

Fəzl bin Məhəmməd Rəvvadilərlə mübarizə aparmaq üçün Araz çayı üzərində körpü tikmişdir.^[1][2] İbn əl-Əsirə görə, Fəzl 1030-cu ildə xəzərlərə qarşı ekspedisiya aparmışdır^[3], xəzərlərdən 10 min nəfər öldürülmüşdür. Xəzər xaqanlığı 969-cu ildə ruslar tərəfindən darmadağın edildiyinə görə bu xəzərlərin Qafqazda onların xələfləri kimi qıpçaqlar və ya peçeneqlər tərəfindən idarə edildikləri və ya İbn əl-Əsirin səhv etdiyi və ya "xəzərlər" sözünün çöldə yaşayan insanlar üçün ümumi bir termin olaraq istifadə edildiyi aydın deyil.

Fəzl 1031-ci ildə ölür və onun yerinə hakimiyyətə oğlu Əbülfəth Musa gəlir.

Ailəsi

4 övladı vardı:

1. Musa
2. Əbüləsvar Şavur
3. Əskuya
4. Sitt bint Fəzl - Şirvanşah I Mənuçöhr ilə evlənmişdi. Mənuçöhr öldürüldükdən sonra Əbu Mənsurla evləndi.

İstinadlar

1. Shaddadids, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Vol.IX, Ed. C.E.Bosworth, E. van Donzel, W.P.Heinrichs and G.Lecomte, (Brill, 1997), 169.
2. Studies in Caucasian history. BY V. MINORSKY. 1953.
3. Shaddadids, C.E. Bosworth, The Encyclopedia of Islam, Vol.IX, 169.

Mənbələr

• C.E Bosworth. "Arran". Encyclopaedia Iranica
• Douglas M. Dunlop. The History of the Jewish Khazars, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1954.
• Minorsky, Vladimir. Studies in Caucasian History. Cambridge: Cambridge University Press. 1977 [1953]. ISBN 0-521-05735-3.
• Peacock, Andrew. SHADDADIDS // Encyclopædia Iranica, Online Edition. 2011. (#accessdate_missing_url)