İslam Rzayev

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: İslam Rzayev (dəqiqləşdirmə).

Rzayev İslam Tapdıq oğlu (11 noyabr 1934^[1], Sərdarlı, Qaryagin rayonu – 26 yanvar 2008, Bakı) — Azərbaycanlı müğənni, xanəndə və pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti (1989).^[2]

İslam Rzayev
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	11 noyabr 1934(1934-11-11)[1]
Doğum yeri	Sərdarlı, Qaryagin rayonu, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	26 yanvar 2008(2008-01-26) (73 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan
Dəfn yeri	Fəxri Xiyaban
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	müğənni
Fəaliyyət illəri	1956–2008
Janr	muğam
Mükafatları

Həyatı

İslam Rzayev 11 noyabr 1934-cü ildə Füzuli rayonunun Sərdarlı kəndində dünyaya gəlmişdir. Qarabağ xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçılarından biri olmuşdur. Onun səsini ilk dəyərləndirən Seyid Şuşinski olmuşdur. Peşəkar musiqi təhsilini Bakıda Asəf Zeynallı adına Azərbaycan Dövlət Musiqi Texnikumunda almış (1951–1956), Seyid Şuşinskinin sinfində muğam dəstgahlarını mükəmməl öyrənmişdir. Həmçinin Zülfü Adıgözəlovdan və Həqiqət Rzayevadan muğam dərsləri almış, sənətini təkmilləşdirmişdir. Daha sonra 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirmişdir.^[3]

1958-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının solisti kimi fəaliyyətə göstərib.^[2] Pedaqoji işlə də məşğul olmuş, yetirdiyi tələbələr xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçıları kimi tanınmışlar. İslam Rzayevin təşəbbüsü ilə 1989-cu ildə Bakıda ilk Dövlət Muğam Teatrı yaradılmışdır. Həyatının sonunadək Muğam Teatrının bədii rəhbəri vəzifəsində çalışıb.^[2]

Onun oxuduğu "Çahargah", "Bayatı-Kürd", "Mahur–Hindi", "Rast" muğam dəstgahları AzTV-nin fonduna daxil edilmişdir.^[4] Bir sıra mahnılar da bəstələmiş, onlardan "Gəl inad etmə", "Dağlar başı", "Almadərən" mahnıları geniş yayılmışdır. Öz yaradıcılığında bəstəkar əsərlərinə də müraciət etmiş, Cahangir Cahangirovun "Nəsimi", "Aşıq Alı" və s. kantatalarında solo partiyanı ifa etmişdir.^[5]

70-dən artıq qastrol səfərlərində olmuş, Fransa, İngiltərə, İran, İraq, Əlcəzair, Türkiyə, İsrail, Kolumbiya, Peru, Kuba, Yaponiya, Hindistan, Nepal kimi ölkələrdə Azərbaycan mədəniyyətini təmsil etmişdir.^[6]

Xanəndə 26 yanvar 2008-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir. Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.^[7]

Mükafatları

• Azərbaycan SSR əməkdar artisti — 1967^[8]
• Azərbaycan SSR xalq artisti — 1989^[2]
• Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü — 11 iyun 2002^[9]
• "Şöhrət" ordeni — 10 noyabr 2004^[10]

Filmoqrafiya

1. Azərbaycan elləri (film, 1976)
2. Bakı bağları. Türkan (film, 2007)
3. "Hacı Mail" nağılı... (film, 2005)
4. Havalansın Xanın səsi (film, 2001)
5. Sevil (film, 1970)
6. Şur (film, 1967)
7. Yenilməz batalyon (film, 1965)
8. Yorulmamışam. Rövşən Behcət (film, 2007)