İsaak Albeniz

İsaak Manuel Fransisko Albeniz (isp. Isaac Manuel Francisco Albéniz; 29 may 1860^[2][1][…], Kamprodon^{[d][3][4][…]} – 18 may 1909^[2][1][…], Kambo-le-Ben^{[d][5][1][…]}) — İspaniya bəstəkarı və pianoçusu. Yeni ispan musiqisinin banisi hesab edilir.

İsaak Albeniz
isp. Isaac Albéniz[1]
Doğum adı	Isaac Manuel Francisco Albéniz y Pascual
Doğum tarixi	29 may 1860(1860-05-29)[2][1][…]
Doğum yeri	Kamprodon[d][3][4][…]
Vəfat tarixi	18 may 1909(1909-05-18)[2][1][…] (49 yaşında)
Vəfat yeri	Kambo-le-Ben[d][5][1][…]
Vəfat səbəbi	Nefrit (xəstəlik)
Dəfn yeri	Monjuik qəbiristanlığı[d]
Təhsili	Leypsiq Musiqi və Teatr Universiteti[d], Paris Konservatoriyası
Fəaliyyəti	klassik pianoçu[d], bəstəkar, dirijor, virtuoz, pianoçu
Janrlar	opera[6], Sardana
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

İsaak Manuel Fransisko Albeniz 29 may 1860-cı ildə İspaniyada, Kataloniyanın Kamprodon şəhərində anadan olmuşdur. Fransua-Ogüst Gevart, Fridrix List və başqalarından dərs almışdır. Avropa və Amerikanın bir çox ölkəsində konsertlər vermişdir. Fortepiano əsərləri Albenizin yaradıcılığında əhəmiyyətli yer tutur. Bu əsərlərdə o, xalq mahnı-rəqs janrından geniş istifadə etmiş, xalq musiqi elementləri ilə müasir bəstəkarlıq texnikasının vəhdətinə nail olmuşdur. Albeniz xalq musiqi alətlərinin, xüsusilə gitaranın səs effektini fortepianoda əks etdirməklə fortepianonun səs palitrasını yeni ifadə vasitələri ilə zənginləşdirmişdir. "Henri Klifford" (1895), "Kral Artur" (1897–1906) və s. operaların bir çox simfonik süita, romans və başqa əsərlərin müəllifidir. 18 may 1909-cu ildə Fransanın Kambo-le-Ben şəhərində vəfat etmişdir.^[7]

İstinadlar

1. Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 40. ISBN 978-2-221-06888-5
2. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
3. http://www.maniadb.com/artist/116120?o=d.
4. Риман Г. Альбенис (rus.). // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон Москва: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. Т. 1. С. 23–24.
5. http://www.encyclopedia.com/topic/Isaac_Albeniz.aspx.
6. http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/19475020.2013.856773.
7. Албениз, Исаак Мануел // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 220–221.

Əlavə ədəbiyyat

• Barulich, Frances. Albéniz, Isaac // Grove Music Online. Oxford Music Online. n.d.
• Chase, Gilbert. The Music of Spain. New York: Dover Publications. 1959.
• Clark, Walter Aaron. Isaac Albéniz: Portrait of a Romantic (revised). New York: Oxford University Press. 2002. ISBN 978-0-19-925052-3.
• Henley, Darren; Lihoreau, Tim. The A–Z of Classic.fm Music: The perfect companion to the world of classical music. London: Vivat Direct Limited (trading as Reader's Digest). 2010. ISBN 978-0-276-44605-4.
• Montoya, Leydy. "Isaac Albéniz". historia-biografia.com. 17 April 2019. İstifadə tarixi: 17 September 2020.
• Alarcón Hernández, Joana; et al. Isaac Albéniz, artistes i mecenes. Barcelona: Museu Diocesà de Barcelona, 2009. ISBN 9788493689551 (kat.)
• Albéniz, Isaac. Chants d'Espagne, G. Henle Verlag, Berlin, 2004. (fr.)
• Albéniz, Isaac. Impresiones y diarios de viaje. [Madrid]: Fundación Isaac Albéniz, DL 1990. ISBN 847506311X (isp.)
• Amat Cortes, Joan. Isaac Albéniz, un català universal. [Barcelona]: Cevagraf, DL 1998. (kat.)
• Aviñoa, Xosé. Albéniz. Madrid; Barcelona [etc.]: Daimon, cop. 1986. ISBN 9686024867
• Aviñoa, Xosé. La música i el Modernisme. Barcelona: Curial, 1985. (Biblioteca de cultura catalana (Curial Edicions Catalanes); 58). ISBN 8472562530 (kat.)
• Aviñoa, Xosé. Modernisme i Modernistes – Musica i Modernisme: Definició i Període. Lunwerg editores, 2001. (kat.)
• Baytelman, Pola. Isaac Albéniz: Chronological List and Thematic Catalog of His Piano Works, Harmonie Park Press, Michigan 1993.
• Clark, Walter Aaron. Isaac Albéniz: A Guide to Research, Garland Publishing Inc. New York & London, 1998.
• Ericourt, Daniel; Erickson, Robert. P. MasterClasses in Spanish Piano Music, Hinshaw Music, Chapel Hill North Carolina, 1984.
• Gauthier, André. Albéniz. Madrid: Espasa Calpe, 1978. (Clásicos de la música). ISBN 8423953300 (isp.)
• Guerra y Alarcón, Antonio. Isaac Albéniz. Notas crítico-biográficas de tan eminente pianista. [S.l.]: Fundación Isaac Albéniz, DL 1990. ISBN 8475063128 (isp.)
• Heras, Antonio de las. Vida de Albéniz. Barcelona: Ediciones Patria, [1942]. (isp.)
• Iglesias, Antonio. Isaac Albéniz : su obra para piano. 2 vols. Madrid: Alpuerto, DL 1987. ISBN 8438101208 (isp.)
• Jean-Aubry, G. "Isaac Albéniz 1860–1909", in The Musical Times, vol 58, no. 898, December 1917 pp. 535–538. JSTOR 909551
• Kalfa, Jacqueline. Isaac Albéniz (1860–1909) : la vocation de l'Espagne. Paris: Séguier, 2000. (Carré Musique; 4). ISBN 2840491826 (fr.)
• Marco, Thomas. Spanish Music in the Twentieth Century. 1993.
• Martorell, Oriol; Valls, Manuel. Síntesi històrica de la música catalana. Sant Cugat del Vallès: Els llibres de la frontera, 1985. (kat.)
• Montero Alonso, José. Albéniz, España en "suite". Madrid: Editorial Silex, 1988. (isp.)
• Morales, Luisa; Clark, Walter A. Antes de Iberia : de Masarnau a Albéniz : actas del Symposium FIMTE 2008 = Pre-Iberia : from Masarnau to Albéniz : proceedings of FIMTE Symposium 2008. Garrucha: Leal; [Granada]: Centro de Documentación Musical de Andalucía, cop. 2009. (Series FIMTE; 3). ISBN 9788461353316
• Pedrell, Felip. Concierto de Albéniz. Madrid: Fundación Isaac Albéniz, 1990. (isp.)
• Pérez Senz, Javier. Isaac Albéniz, 1860–1909. Cents anys : un geni romàntic. Barcelona: Institut de Cultura, Departament de Cultura i Mitjans de Comunicació, 2008. (Quaderns de l'Auditori; 7).  (kat.)
• Reverter, Arturo. Albéniz-Arbós, historia de una amistad. Madrid: Scherzo, 1989. (isp.)
• Romero, Justo. Isaac Albéniz. Barcelona: Península, 2002. (Guías Scherzo; 14). ISBN 8483074575 (isp.)
• Ruiz Albéniz, Victor. Isaac Albéniz. Madrid: Comisaría General de Música, 1948. (isp.)
• Salazar, Adolfo. "Isaac Albéniz y los albores del renacimiento musical en España", en Revista de Occidente, vol. 12 (Madrid, 1926), pp. 99–107. (isp.)
• Sempronio. Retrats de Ramon Casas. Barcelona: Edicions Polígrafa, 1970. (kat.)
• Torres, Jacinto. Las claves Madrileñas de Isaac Albéniz. Imprenta Artesanal de Madrid, 2009. (isp.)
• Torres Mulas, Jacinto. Catálogo sistemático descriptivo de las obras musicales de Isaac Albéniz. Madrid : Instituto de Bibliografía Musical, DL 2001. ISBN 978-84-607-2854-2 (isp.)
• Villalba, Luis. Imagen distanciada de un compositor-pianista. Madrid: Fundación Isaac Albéniz, 1990. (isp.)
• Albéniz : edición conmemorativa del centenario de Isaac Albéniz 1909–2009. [Madrid]: Ministerio de Cultura, Sociedad Cultural de Conmemoraciones Culturales, DL 2009. (isp.)
• Albéniz : leyendas y verdades : Conde Duque. Sala de las Bóvedas del 11 de noviembre de 2009 al 31 de enero de 2010. Madrid: Centro Cultural del Conde Duque. Ayuntamiento de Madrid, Sociedad Estatal de Conmemoraciones Culturales, 2009. ISBN 9788496102514 (isp.)

Xarici keçidlər

• İsaak Albeniz: əsərlərinin notları International Music Score Library Project saytında
• Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: İsaak Albeniz İnternet arxivində
• Albéniz Foundation
• Fineman, Yale. "The Life and Music of Isaac Albéniz". University of Maryland Libraries. 20 August 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 September 2013.
• Personal papers of Isaac Albéniz in the Biblioteca de Catalunya
• En torno a Isaac Albéniz y su "Iberia" by Antonio Iglesias, Antonio Fernández-Cid (ref)
• Facsimiles (La Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes)
• Improvisación nº 1, Improvisación nº 2, Improvisación nº 3 (ref – La Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes)
• Photos (Gallica)
• L'escola pianística catalana (Enregistraments històrics) (la mà de guido , LMG3060)
• The Catalan Piano Tradition (VAI Audio, 1001) OCLC 36488795 və 4914327
• Rollos de Pianola (Obras de Albéniz, Granados, Turina, Ocón, Chapí, Alonso y Otros) (Almaviva, DS – 0141)
• Tango, arranged by Mischa Elman for violin and piano (from the Sibley Music Library Digital Scores Collection)