İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları

İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları (İKT) — vahid kommunikasiya^[1] və telekommunikasiya (telefon xətləri və simsiz siqnallar) və kompüterlərin inteqrasiyasının rolunu vurğulayan informasiya texnologiyaları (İT), eləcə də istifadəçilərə əldə etmək, saxlamaq, ötürmək, anlamaq və manipulyasiya etmək imkanı verən zəruri korporativ proqram təminatı, aralıq proqram, yaddaş və audiovizual üçün genişləndirilmiş termin.

İKT audiovizualların və telefon şəbəkələrinin vahid kabel və ya keçid sistemi vasitəsilə kompüter şəbəkələri ilə konvergensiyasına istinad etmək üçün də istifadə olunur. Telefon şəbəkələrini kabelləşdirmə, siqnal paylama və idarəetmənin tək vahid sistemindən istifadə edərək kompüter şəbəkəsi sistemi ilə birləşdirmək üçün böyük iqtisadi stimullar mövcuddur. İKT radio, televiziya, mobil telefonlar, kompüter və şəbəkə avadanlığı, peyk sistemləri və s., eləcə də onlarla birlikdə videokonfrans və distant təhsil kimi müxtəlif xidmətlər və cihazları əhatə edən hər hansı kommunikasiya cihazını əhatə edən ümumi termindir. İKT həm də analoq texnologiyanı və kommunikasiyanı ötürən istənilən rejimi əhatə edir.^[2]

İKT geniş mövzudur və onun konsepsiyaları daim inkişaf edir.^[3] O, məlumatları rəqəmsal formada elektron şəkildə saxlayan, əldə edən, manipulyasiya edən, ötürən və ya qəbul edən istənilən məhsulu əhatə edir. "İnformasiya Əsri üçün Bacarıqlar Çərçivəsi" XXI əsrdə İKT mütəxəssisləri üçün səriştələrin təsviri və idarə edilməsi üçün bir çox modellərdən biridir.^[4]

Etimologiyası

"İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları" ifadəsi 1980-ci illərdən akademik tədqiqatçılar tərəfindən istifadə olunur.^[5] "İKT" abbreviaturası 1997-ci ildə Dennis Stivenson tərəfindən Böyük Britaniya hökumətinə təqdim edilən hesabatda,^[6] daha sonra 2000-ci ildə İngiltərə, Uels və Şimali İrlandiya üçün yenidən işlənmiş Milli Kurikulumda istifadə edildikdən sonra populyarlaşıb. Bununla belə, 2012-ci ildə London Kral Cəmiyyəti Britaniya məktəblərində "İKT" termininin "çoxlu mənfi mənalar yaratması" səbəbindən istifadəsinin dayandırılmasını tövsiyə etdi.^[7] 2014-cü ildən Milli Kurikulumda kompüter proqramlaşdırmasının kurikuluma əlavə edilməsini əks etdirən "hesablama" (ing. computing) sözündən istifadə edilmişdir.^[8]

İfadənin variasiyaları bütün dünyaya yayılmışdır. Məsələn, BMT-nin "Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları üzrə İşçi Qrupu" və daxili "İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Ofisi" adlı qurumları mövcuddur.^[9]

İstinadlar

[1]
Murray, James. "Cloud network architecture and ICT - Modern Network Architecture". TechTarget =ITKnowledgeExchange. 2011-12-18. 2017-09-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-18.
[2]
Ozdamli, Fezile; Ozdal, Hasan. "Life-long Learning Competence Perceptions of the Teachers and Abilities in Using Information-Communication .Technologies". Procedia - Social and Behavioral Sciences (ingilis). 182. May 2015: 718–725. doi:10.1016/j.sbspro.2015.04.819.
[3]
"ICT - What is it?". www.tutor2u.net. 2015-11-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-01.
[4]
"IEEE-CS Adopts Skills Framework for the Information Age • IEEE Computer Society". www.computer.org. 13 June 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 March 2018.
[5]
William Melody et al., Information and Communication Technologies: Social Sciences Research and Training: A Report by the ESRC Programme on Information and Communication Technologies, ISBN 0-86226-179-1, 1986. Roger Silverstone et al., "Listening to a long conversation: an ethnographic approach to the study of information and communication technologies in the home", Cultural Studies, 5(2), pages 204–227, 1991.
[6]
The Independent ICT in Schools Commission, Information and Communications Technology in UK Schools: An Independent Inquiry, 1997. Impact noted in Jim Kelly, What the Web is Doing for Schools Arxiv surəti 11 iyul 2011 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2011-07-11 at the Wayback Machine, Financial Times, 2000.
[7]
Royal Society, Shut down or restart? The way forward for computing in UK schools Arxivləşdirilib 2017-10-27 at the Wayback Machine, 2012, page 18.
[8]
Department for Education, "National curriculum in England: computing programmes of study". 2023-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-10.
[9]
United Nations Office of Information and Communications Technology, About Arxiv surəti 4 fevral 2018 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2018-02-04 at the Wayback Machine

Əlavə ədəbiyyat

Cantoni, L., & Danowski, J. A. (Eds.). (2015). Communication and Technology Arxivləşdirilib 2019-07-20 at the Wayback Machine. Berlin: De Gruyter Mouton.
Carnoy, Martin. "ICT in Education: Possibilities and Challenges." Universitat Oberta de Catalunya, 2005.
"Good Practice in Information and Communication Technology for Education." Asian Development Bank, 2009.
Grossman, G.; Helpman, E. "Outsourcing in a global economy". Review of Economic Studies. 72. 2005: 135–159. CiteSeerX 10.1.1.159.5158. doi:10.1111/0034-6527.00327.
Feridun, Mete; Karagiannis, Stelios. "Growth Effects of Information and Communication Technologies: Empirical Evidence from the Enlarged EU". Transformations in Business and Economics. 8 (2). 2009: 86–99.
Oliver, Ron. "The Role of ICT in Higher Education for the 21st Century: ICT as a Change Agent for Education." University, Perth, Western Australia, 2002.
Walter Ong, Orality and Literacy: The Technologizing of the Word (London, UK: Routledge, 1988), in particular Chapter 4
Measuring the Information Society: The ICT Development Index (PDF). International Telecommunication Union. 2013. səh. 254. 2015-04-30 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-11-10.
Measuring the Information Society Report: 2014 Arxivləşdirilib 2023-10-17 at the Wayback Machine. International Telecommunication Union.

Xarici keçidlər

[ICT-D-00-1] [1]
Murray, James. "Cloud network architecture and ICT - Modern Network Architecture". TechTarget =ITKnowledgeExchange. 2011-12-18. 2017-09-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-18.

[2] [2]
Ozdamli, Fezile; Ozdal, Hasan. "Life-long Learning Competence Perceptions of the Teachers and Abilities in Using Information-Communication .Technologies". Procedia - Social and Behavioral Sciences (ingilis). 182. May 2015: 718–725. doi:10.1016/j.sbspro.2015.04.819.

[ICT_-_What_is_it-3] [3]
"ICT - What is it?". www.tutor2u.net. 2015-11-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-01.

[4] [4]
"IEEE-CS Adopts Skills Framework for the Information Age • IEEE Computer Society". www.computer.org. 13 June 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 March 2018.

[5] [5]
William Melody et al., Information and Communication Technologies: Social Sciences Research and Training: A Report by the ESRC Programme on Information and Communication Technologies, ISBN 0-86226-179-1, 1986. Roger Silverstone et al., "Listening to a long conversation: an ethnographic approach to the study of information and communication technologies in the home", Cultural Studies, 5(2), pages 204–227, 1991.

[6] [6]
The Independent ICT in Schools Commission, Information and Communications Technology in UK Schools: An Independent Inquiry, 1997. Impact noted in Jim Kelly, What the Web is Doing for Schools Arxiv surəti 11 iyul 2011 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2011-07-11 at the Wayback Machine, Financial Times, 2000.

[7] [7]
Royal Society, Shut down or restart? The way forward for computing in UK schools Arxivləşdirilib 2017-10-27 at the Wayback Machine, 2012, page 18.

[8] [8]
Department for Education, "National curriculum in England: computing programmes of study". 2023-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-10.

[9] [9]
United Nations Office of Information and Communications Technology, About Arxiv surəti 4 fevral 2018 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 2018-02-04 at the Wayback Machine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]