Orelyak qoruğu
From Wikipedia, the free encyclopedia
Orelyak qoruğu (bolq. Ореляк) — Bolqarıstanın cənub-qərbindəki Pirin dağ silsiləsinin mərkəzi hissəsində yerləşən təbiət qoruğu. Blaqoevqrad vilayəti Qose-Delçev icmasında yerləşir. 22 fevral 1985-ci ildə Mərkəzi Pirinin ən yüksək zirvəsi olan Orelyak dağının (2099 m) kənarındakı köhnə fıstıq meşələrini qorumaq məqsədilə qurulmuşdur[1]. Qoruq 757 ha (7,57 km²) ərazini əhatə edir.
| Orelyak qoruğu | |
|---|---|
| bolq. Ореляк | |
 | |
| Sahəsi | 7,57 km² |
| Yaradılma tarixi | 22.02.1985 |
| Yerləşməsi | |
| 41°31′12″ şm. e. 23°36′45″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Bolqarıstan |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qoruğun sərhədləri Aurelak dağının şimalındakı əsas dağ silsilələri boyunca uzanır. Silsilə özü ehtiyatın tampon zonasında yerləşir. Ən şərq hissəsi Marevo çayının qolu olan Lajniçka çayının vadisindədir. Qoruq 900–1800 m hündürlükdə yerləşir. Dağlar mərmər suxurlardan təşkil olunub. Aralıq dənizi iqlimi tipinmə xas olsa da dağlarda alp tipi hakimdir[2].
Meşə fıstığı qorunmaq üçün olduqca vacibdir. Onların orta yaşı 150 ildən çoxdur. Buna baxmayaraq meşələr çox sıx qalmışdır. Qoruğun aşağı hissəsində fıstıq meşələri, digər ərazilərdə Ostrya və Ağ göyrüş kimi bitkilər yayılmışdır. Təxminən 1700 m hündürlükdə balkan şamının elə də böyük olmayan ərazidə yayılmışdır.
Qoruq Bolqarstan və Balkanlar üçün endemik bitki növlərinin yayılma ərazisidir: Sideritis scardica, Draba scardica, Achillea chrysocoma, Saxifraga ferdinandi-coburgi, Viola grisebachiana, Polygala rhodopaea, Arabis ferdinandi-coburgii, Thymus perinicus.
Qoruğun ərazisinin kiçik olmasına baxmayaraq faunası rəngarəngdir. Qoruğun tipik heyvanlarına daxildir:qonur ayı, adi canavar, adi tülkü, çöldonuzu, avropa cüyürü, ləkəli salamandra və yunan qurbağası.
Ən sərt ətraf mühit rejimi olan ərazidir. Ətraf mühitin qorunması elmi; qeyd olunmuş yollar boyunca ekskursiyalar, daxil olmaqla təhsil məqsədləri üçün; ekosistemdəki pozğunluqları aradan qaldırmaq, başqa yerlərdə bərpası üçün toxum, vəhşi bitki və heyvan toplamaq; təbii fəlakətlərdən və torpaq sürüşmələrindən təsirlənən meşələrdə yanğınsöndürmə və sanitariya tədbirlərixaricində hər hansı bir fəaliyyət qadağandır[3].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
