Mirik
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mirik — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Mirik kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
18 may 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir.
Kənd 9 noyabr 2020-ci ildə imzalanmış üçtərəfli atəşkəs bəyanatının 6-cı bəndinə əsasən 1 dekabr 2020-ci ildə işğaldan azad edilmişdir.
Mirik kəndi Qarabağ yaylasındadır. Kənd qədim Mirik qalasının yanında yerləşdiyi üçün həmin qalanın adını daşıyır. Keçmiş adı Mirik Hasanalı olmuşdur. Yaşayış məntəqəsini təqribən XVIII əsrin axırları XIX əsrin əvvəllərində Dərələyəz mahalından gəlmə Hasanalı tayfasına mənsub ailələr salıb. Ehtimal olunur ki, mirik sözü türk dillərindəki marak/maraq sözündən olub, “muşahidə məntəqəsi” mənasındadır.[2]
Mirik kəndinin yaranma tarixi ilk orta əsrlərə, buradakı ilk insan məskənlərinin mövcudluğu isə ibtidai icma dövrünə qədər gedib çıxır. Bu kəndin ərazisindəki siklon xarakterli memarlıq nümunələri, antik qala, yeraltı mağaralar, tunellər və kəhrizlər Azərbaycan tarixini öyrənmək üçün çox maraqlı, əvəzsiz materiallardır.
Qədim dövrlərə aid daş əmək alətləri, daşdan yonulmuş istehsal vasitələri və Azərbaycanın qiymətli Mədəniyyət nümunələrindən sayılan bədii daşlar, qabartmalar, oymalar, ornamentlər və digər dekorativ tətbiqi sənətə aid olan əvəzsiz nümunələr Mirik kəndinin ərazilərində hələ də qalmaqdadır.
- Məbəd, XVI-XVIII əsr Mirik kəndi
- Qala, Antik dövr Mirik kəndi
- Sovmə, XVI əsr Mirik kəndi
- Bulaq (Behbudalı bulağı), XVIII əsr Mirik kəndi
- Dəyirman, Orta əsr Mirik kəndi
- Evdamı, Orta əsr Mirik kəndi
- Evdamı, Orta əsr Mirik kəndi
- Evdamı, Orta əsr Mirik kəndi
- Evdamı, Orta əsr Mirik kəndi
- Qara dam, Orta əsr
- Qara dam, Orta əsr Mirik kəndi
- Qara dam, Orta əsr Mirik kəndi
- Körpü, 1970 Mirik kəndi 45 Mağara (Qaranlıq kaha) Mirik kəndi
- Kurqanlar (Təpələr) Mirik kəndi
- Kalafalıq (yaşayış yeri), daş dövrü Mirik kəndi
- Süjet xarakterli oyma Mirik dərəsi
- Süjetli daş fiqur Mirik dərəsi
Məbəd (XVI-XVIII əsr)
Mirik kəndinin qərb hissəsində (Bozlu kəndi istiqamətində) çılpaq sal daşlar üzərində inşa edilmiş və divar daşı üzərində tikilmə tarixi 1655-ci il yazılan Qafqaz Albaniyası dövrünün çox nadir memarlıq nümunələrindən biri olan üçnefli Bazilika hal–hazırda istifadəyə yararlı vəziyyətdə qalmaqdadır.
Bazilikanın xaricindən ümumi uzunluğu 20,60 metr eni isə 12 metrdir. Divarın qalınlığı 1,55 metrə bərabər olan abidənin tikintisində yerli pud daşlardan və əhəngdən istifadə olunmuşdur. Binanın yeganə çıxış qapısının ətrafı və cənub fasadı maraqlı ornamet və oymalarla bəzədilmişdir. Abidənin interyerində daş üzərində günəş saatı oyulmuşdur.
Bazilikanın daxili, içəri tərəfdən genişləndirilən 6 pəncərə vasitəsi ilə işıqlandırılır. Binanın daxili sütunları bərabər məsafədə dairəvi şəkildə formalaşdırılmışdır. Tağ daşlarının çıxıntıları binanın künc daşlarına qədər uzanaraq xüsusi bir dəqiqliklə hörülərək, binaya məxsusi bir gözəllik verir. Binanın tavanı fraqmetləşdirilən daşlarla yan divarların hörgüsünə bərkidilmişdir. Abidənin tikinti quruluşu deməyə əsas verir ki, bu abidənin istifadəsində dini ayinlərin icrası nəzərdə tutulmayıb.
İşğaldan sonra ermənilərin abidənin divarları üzərində dəyişiklik edib etməmələri hələlik bizə məlum deyildir. Yalnız bir şey məlumdur ki, Ermənistan Hökuməti 2006-ci ildən bu abidəyə öz xüsusi qərarrı ilə erməni kilsəsi statusu verib.
Sovet dövrü bu abidə kəndin əvvəlcə ərzaq anbarı sonralar isə kənd mədəniyyət evi kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Mirik kəndi Həkəri çayın Minkənd qolunun sol sahilində, Bozlu kəndindən qərb tərəfə 2 km hündürlükdə dəniz səviyyəsindən 1440-1520 metr yüksəklikdə yerləşir.
- Kəndin ərazisindən axan çaylar
Mirik çayı, Dəlikli suyu, Həkəri çayının Minkənd qolu.
- Kəndin ərazisindəki bulaqlar
Alışan bulağı, Hümmət bulağı, Navlı bulaq, Şirinlərin bulagı,3 ədəd Şor bulaq, Korca bulaq, Daş bulaq, Şirin bulaq, Qızlar bulagı, Həmzə bulagı, Məmmo bulağı, 2 ədəd Turş bulaq, Səlim bulağı, Şərih bulaq, Şeyin bulağı, Kərbəlayi Behbudalı bulağı, Göybulaq, Sona bulağı, Qırxbulaq.
- Kəndin yer adları və örüşləri
Mirik cayı (caylar - Alma bagı, Gilas bagı), Kərimlərin bagı, Bəylərlərin-Sevdimalıların şamı, Cabbarların şamı, Qədmalların bagı, Gülmalların bagı, Ələkbərlərin bagı, Əmralların bagı, Mollauşagının bagı, Mehtilərin bagı, Qorcuların bagı, Hümmətlərin bagı, Nazdının yeri, Təpə, Əyrilər, Agalarların yerı, Novruzların yeri, Alışanın meşəsi, Sarı təpə, Qırrov şamı, Daşlı yol, Qasım əkən, Həsənlərin meşəsi, Dolayı yol, Enli dərə, Yanığın döşü, Haça daş, Qənşər tələsi, Mirik qüzeyi, Damın quzeyi, Huruklər, Nagı talaları, Edilxan cuxuru, Top daş, Şirin bulagın dərəsi, Mirik güneyi, Daşli guney, Mumlu qaya, Şaver talası, Çaxmaxlının guneyi, Qızıl qaya, Şişlər, Qalanın başı, Parca meşə, Qırxbulagın meşəsi, Qalanın dalı, Bayqarabaşı, Haxver talası, Qırxbulaq, Dəliklinin kahası, Dəliklinin dərəsi, Qülləqən çölü, Kalafalıq, Şeyin mərzi, Yurdlar, Qafar tələsi, Allahverdiölən dərə, Təpələr, Arpa dərəsi, Göybulaq, Sonabulagı, Quru dərə, İbrahim Xəlil qalagı, Qalax tələsi.
Mirik kəndinin etnik tərkibi Azərbaycan türklərindən ibarətdir. Faktiki olaraq əhalinin sayı 2000 nəfərdən çoxdur.
- Nəsillər
- Əhmədlər – qolları: Qorcular, Nurular, Ələsgərlər, Kərbəlayı, Suleymanlar (və ya Kərimlər)
- Qəlilər (və ya Qəllər) – qolları: Gulmallar, Niftallar, Hüsenyuşağı, Nəcəflilər (və ya Qədmallar)
- Hüsenallar
- Şirinlər
- Hopurlar (və ya Hopurru) – qolları: Həsənlər, Abbaslar, Alirzalar, Alişanlar
- Qaraxanlar – qolu: Həşimlər
- Urtikli (Hurtikli)
- İmanlılar
- Dəmolar
- Kolanılar
Ermənistanın Azərbaycan Respublikasına təcavüzü zamanı Mirik kəndinin əhalisi də respublikamızın ərazi bütövlüyünün qorunması proseslərində yaxından iştirak etmişdir, ümumilikdə kənd respublikamızın ərazi bütövlüyü uğrunda gedən doyüşlərdə iki şəhid vermiş onlarla müharibə iştirakcısı olmuş və iki nəfər itkin düşmüşdur.
- Şəhidlər
- Şərifov Şərif Müzəffər oğlu
- Həşimov Hamlet Kərim oğlu
- İtkin düşənlər
- Nəcəfalıyev Sərdar Əli oğlu
- Ağalarova Gülyetər Ədil qızı
Əhalinin əsas məşğuliyyəti bostançılıq, bağçılıq, arıçılıq, heyvandarlıq və qismən də olsa toxuculuq idi. Son zamanlar kənddə ticarətə meyl artırdı. Kənd təsərrüfatı məhsullarının xüsusi ilə də kartof istehsalına görə Mirik kəndi rayonda çox mötəbər yerlərdən birini tuturdu. Əhalinin yaşayış evləri kahalardan, qara damlardan, və sonralar müasirləşən müasir tipli balkonlu kənd evlərindən ibarət idi.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
