Mexaniki iş

Mexaniki iş — cismə təsir edən qüvvənin modulu, yol və qüvvə ilə yol arasındakı bucağın kosinusu hasilinə bərabər olan skalyar fiziki kəmiyyətdir.

İş
${\displaystyle A=\int {\vec {F}}\cdot d{\vec {r}}}$ ${\displaystyle A={\vec {F}}\cdot s}$
Ölçüsü	L2MT−2
Ölçü vahidi
BS	C
SQS	erq
Qeyd
Skalyar kəmiyyət
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Düsturlar

1) Qüvvə ilə hərəkət istiqaməti arasındakı bucaq α olarsa,

${\displaystyle A=F\times S\times cos\alpha }$

${\displaystyle F}$ — qüvvə, ${\displaystyle S}$ isə yoldur.

2) Mexaniki iş güclə zamanın hasilinə bərabərdir: ${\displaystyle A=N\times t}$.

${\displaystyle N}$ — güc ${\displaystyle t}$ isə zamandır.

3) Elektrik cərəyanının işi - verilmiş hissədəki gərginliklə cərəyan şiddəti və cərəyanın keçmə müddətinin hasilinə bərabərdir:

${\displaystyle A=U\times J\times T}$ düsturu ilə hesablanır.

${\displaystyle U}$ — gərginlik ${\displaystyle J}$ — cərəyan şiddəti ${\displaystyle T}$ isə zamandır.

İşin vahidi

1 Coul-1 Nyuton qüvvənin qüvvə istiqamətində gedilən 1m yolda gördüyü işə deyilir və BS-də iş vahidi olaraq götürülür.

${\displaystyle 1C=1N\times m}$

${\displaystyle A=F\times S\times cos\alpha }$ ifadəsindən göründüyü kimi əgər qüvvə hərəkət istiqamətindədirsə, iş ən böyük yəni A=FS, iti bucaq əmələ gətirirsə iş müsbət, düz bucaq əmələ gətirirsə A=0, kor bucaq əmələ gətirirsə mənfi olur.

Potensiallı sahədə qapalı trayektoriya üzrə görülən iş sıfır olur. Həm də potensiallı sahədə görülən iş trayektoriyanın formasından asılı olmayıb başlanğıc və son nöqtələrin vəziyyəti ilə təyin olunur. Konservativ qüvvələr potensiallı sahədə cismə təsir edən qüvvələrə deyilir. Sürtünmə qüvvəsi qeyri-konservativ qüvvədir və həmişə hərəkətin əksinə yönəldiyinə görə mənfi iş görür və sürəti azaldır.

Məişətdə və texnikada cərəyanın işini kVt·saat ilə hesablamaq əlverişlidir və belə hesablanır.1kVt·saat=1000Vt·3600san=3,6MC.

Ədəbiyyat

• Кудрявцев Л. Д. Курс математического анализа. — 5-е, переработанное и дополненное. — М.: Дрофа, 2003. — Т. 1. — С. 640—641. — 703 с.