From Wikipedia, the free encyclopedia
Sixto Alfonso Durán-Ballén Cordovez (14 de xunetu de 1921, Boston – 15 de payares de 2016, Quitu) foi'l presidente constitucional de la República del Ecuador ente'l 10 d'agostu de 1992[2] y el 10 d'agostu de 1996.[3]
Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
El so gobiernu tuvo marcáu por fuertes caidas de les midíes económiques, la guerra del Altu Cenepa, l'empiezu de la modernización del Estáu, un bultable amenorgamientu de la inflación (del 60% al 24%), medría de la reserva monetaria, apertura de diálogu colos pueblos indíxenes, creación del FISE (Fondu Social d'Emerxencia) que brindó asistencia a mamplén de comunidaes pequeñes en tol país, creación de l'Asesoría Ambiental a nivel Presidencial, que sirvió pa depués ser creáu'l Ministeriu de Mediu Ambiente; instauración d'una Asesoría d'Asuntos Indíxenes, dando al so representante nivel ministerial.
Una de los sos memorables frases foi «Nin un pasu tras», qu'espresó públicamente ante la invasión peruana en territoriu amazónicu ecuatorianu, mientres el Conflictu del Cenepa en 1995. Esi mesmu añu, viose forzáu a pidir l'arrenunciu del so vicepresidente, Alberto Dahik, depués de poner en peligru la estabilidá del so gobiernu tres l'acusación de corrupción por miembros del Partíu Social Cristianu.
Sixto Durán-Ballén Cordovez nació la 14 de xunetu de 1921 na ciudá de Boston, Estaos Xuníos d'América, pero inscritu nel Consuláu Ecuatorianu, polo que recibió nacionalidá ecuatoriana. Los sos padres fueron Sixto Durán-Ballén Romero y Eugenia Cordovéz Cayzedo.[4] Los sos estudios primarios realizar nel Colexu San José Sallar na ciudá de Guayaquil, la secundaria nel San Gabriel de Quitu, y los d'arquiteutura nel Stevens Institute of Technology d'Hoboken en New York, na Universidá de Wisconsin-Madison y na Universidá de Columbia, onde'l 28 de xineru de 1945 llogró'l títulu d'Arquiteutu, que depués foi refrendáu pola Universidá de Guayaquil en payares de 1947. A partir del añu 1951 foi Direutor de la Escuela d'Arquiteutura de la Universidá Central de Quitu, cargu nel que se caltuvo hasta 1956.
El 3 de payares de 1945 casóse con Josefina Villalobos Pandorial,[5] con quien tuvo ocho fíos:[6]
Mientres la presidencia de Galo Plaza Lasso encargóse-y el proyeutu de reconstrucción de la ciudá d'Ambato, destruyida pol terremotu del 5 d'agostu de 1949. Xunto a Camilo Ponce Enríquez cofundó el Partíu Social Cristianu, y convirtióse en ministru d'Obres Públiques del Gobiernu de Ponce Enríquez. Na década de 1960 trabayó en Washington D. C. pal Bancu Interamericano de Desenvolvimientu.
Mientres la puxanza petrolera, ocupó l'alcaldía de Quitu ente 1970 y 1978 pol Partíu Social Cristianu, posición que-y ganó popularidá por entamar numberosos proyeutos d'obres públiques, incluyendo la construcción de los túneles que traviesen el centru históricu de la ciudá. Cuando s'instauró la dictadura de Guillermo Rodríguez Lara, pola so bona xestión, ratificar nel cargu hasta 1978, añu nel que presentó la so candidatura a la presidencia pa les eleiciones presidenciales de 1979, pol Frente Nacional Constitucionalista, amplia alianza de derecha empobinada pol PSC, perdiendo ante Jaime Roldós Aguilera.
Foi diputáu nacional en 1984 y depués pasó a exercer la Presidencia de la Xunta Nacional de la Vivienda mientres la presidencia de León Febres-Cordero Ribadeneyra. Postular a la presidencia nuevamente nes eleiciones presidenciales de 1988 como candidatu oficialista p'asoceder a Febres-Cordero, llogrando'l tercer llugar. En 1991, cuando'l Partíu Social Cristianu, escoyó como candidatu a Jaime Nebot, Durán-Ballén se desafilió del partíu que creó por diferencies irreconciliables cola dirigencia, teniendo primeramente intenciones de retirase de la política, pero foi convencíu pa postulase nes eleiciones de 1992, formando'l Partíu Unidá Republicana para auspiciar la so candidatura n'alianza col Partíu Conservador Ecuatorianu.
Nes eleiciones presidenciales de 1992, Durán-Ballén postulaba al so tercer intentu presidencial, y a los sos 70 años ye'l candidatu de mayor edá qu'esistió na historia del Ecuador. Mientres la campaña un periodista preguntó-y si tenía la fortaleza pa remanar el país a la so edá, a lo que Sixto respondió con un retu de 20 flexones de pechu que nun pudo ser completáu pol periodista pero sí pol candidatu, qu'inclusive fixo diez más.
El 17 de mayu, na primer vuelta eleutoral, llogra'l 31,88% de los votos de los eleutores siguíu con casi siete puntos de diferencia por Jaime Nebot, del so ex partíu'l Partíu Social Cristianu, única vegada que la segunda vuelta eleutoral apostar ente dos candidatos de derecha, trunfando cómodamente'l 5 de xunetu de 1992.[7]
En venciendo nes eleiciones, Durán-Ballén convertir nel mandatariu más llonxevu de la historia ecuatoriana, cuntando con 71 años y 27 díes a la fecha d'asumir el mandu. Apurrió la direición de la economía y de la modernización al vicepresidente Alberto Dahik, del Partíu Conservador.
Mientres el so Gobiernu impulsó polítiques d'austeridá que buscaben privatizar sectores estratéxicos como telecomunicaciones, hidrocarburos y llétricu. Empecipió un ampliu programa de estabilización con sofitu del Fondu Monetariu Internacional, llanzando una serie de lleis col fin de reformar el sector financieru, los sectores d'enerxía y el sector agrariu. Paralelamente, empezó un procesu de tresformamientu del Estáu cola aprobación de la Llei de Modernización como base xurídica de les privatizaciones, y la creación del Conseyu de Modernización del Estáu (CONAM) como executor d'esta llei.[8] Pa siguir coles sos reformes precisó reformar la Constitución, convocando a una Consulta Popular en 1994, nel que s'aprobaron les reformes necesaries pa enllantar el modelu económicu.
Sol denomináu Consensu de Washington en plena aplicación, impunxéronse un conxuntu de midíes económiques qu'integraben les polítiques d'axuste estructural, les reformes estructurales del Estáu, la privatización d'empreses públiques, la lliberalización del comerciu, les amplies garantíes xurídiques pa les inversiones estranxeres, y la flexibilización llaboral.[8] Renegoció la delda esterna nel marcu del Plan Brady, que fracasó a los cinco años. Al empar, hubo una alza significativa de creitos del Bancu Mundial quien-y brindó un masivu sofitu. Solo en 1995 comprometióse cuatro préstamo nun paquete d'un total de 312 millones de dólares, coordináu so la llinia de «Amenorgamientu de la probeza y xestión económica».[8]
Reformáronse delles lleis, ente elles la Llei d'Hidrocarburos, qu'afectó al financiamiento del sector públicu y que dexó que la participación del Estáu nos ingresos petroleros baxara del 90% al 33% nel meyor de los casos, pos había contratos onde s'apurría'l 100% de los beneficios a les compañíes privaes.[8] Otra midida que xeneró discutinios por incidir nel abusu y sometimientu al endeldamientu públicu, foi la eliminación del Comité de Creitu Esternu en 1995.[8]
Per otra parte, el cumplimientu a los condicionamientos impuestos pol Bancu Mundial, a más de la insistente privatización de los servicios públicos, aportó nel amenorgamientu de los puestos de trabayu, la eliminación de supuestos subsidios y la rentabilidá na xestión del Estáu, lo que llevó, ente otres coses, a esaniciar la gratuidá de los servicios d'educación básica y l'inversión en salú pública.[8]
Concedió un polémicu bonu por 190 millones de dólares, pagaderos a 10 años de plazu y ensin periodu de gracia, al traviés del cual, el país compensaría al Citibank y a otru acreedores por non haber pagu intereses a raigañu de la débeda de 80 millones de dólares realizáu por dichu bancu en mayu de 1989.[9]
Munchos analistes concuerden en que toes estes aiciones executaes so plan económicu de Durán-Ballén, significaron l'antoxana a la insolvencia casi absoluta a la que llegaría'l país en 1998 con una delda esterna de 16.400 millones de dólares. Pa compensar la creciente noción de corrupción nel Gobiernu, Durán-Ballén convocó a una segunda consulta popular pa dexar reformes pa la modernización del estáu, que foi refugada na so mayoría.
En xineru de 1995, empecipióse un enfrentamientu ente los exércitos d'Ecuador y Perú pola disputa del territoriu non delimitado na zona del Altu Cenepa y el destacamentu denomináu Tiwintza, no que significó l'últimu enfrentamientu bélicu ente Ecuador y Perú, teniendo una tregua con un alcuerdu del cese de fueu robláu'l 13 de febreru de 1995 en Itimaraty, Brasil.
El 22 de febreru del mesmu añu volvieron les hostilidaes. Dempués de perdes de soldaos en dambos llaos, llogróse llegar a negociaciones col sofitu de los países garantes del Protocolu de Rio de Janeiro (Arxentina, Brasil, Chile, y Estaos Xuníos). Con esti sofitu, Perú y Ecuador alcordaron axuntase en Brasilia pa resolver los impases mutuos.
=== Xuiciu políticu al Vicepresidente Unu de los momentos más revesosos na so presidencia ye l'arrenunciu del vicepresidente Alberto Dahik, quien diba ser destituyíu por aciu xuiciu políticu del Congresu, quien foi acusáu de confechu, traición a la patria y responsabilizáu na disposición arbitrario y corrupto de los fondos reservaos asignaos a la Vicepresidencia a favor de terceros y a beneficiu personal, ante lo cual, por orde de la Corte Suprema de Xusticia, ordenóse la so detención[10], pero Dahik presentó'l so arrenunciu y fuxó del país antes de poder ser efectuada'l so orde de prisión. Foi electu pol Congresu el ministru d'educación, Eduardo Peña Triviño como nuevu vicepresidente.
Otru casu de corrupción del gobiernu foi'l denomináu «Flores y Miel», nel cual una nieta de Durán-Ballén[11] y el so maríu recibiríen creitos de casi un millón de dólares per parte de la CFN pa una empresa llamada Flores y Miel, que terminó estafando a cientos de consumidores. Al revelase'l casu, la nieta del Presidente y el so maríu fuxeron del país nun vuelu del avión presidencial nel que tamién viaxaba'l Primer Mandatariu.
Consideráu'l tercer gobiernu en tapar los aparatos represores de la Policía Nacional del Ecuador, y que torgó les manifestación que tolos miércoles realizaben Pedro Restrepo, Luz Elena Arismendi y los demás familiares de los sumíos na Plaza Grande. Depués de que na presidencia de Rodrigo Borja confórmase una comisión internacional pa investigar los crímenes de Lesa humanidá cometíos pol Estáu ecuatorianu, esto por cuenta de un informe acusatorio presentáu por DAR de Colombia na que s'acusa a la Policía Nacional del Ecuador de la desapaición de los menores. Con fecha 2 de payares de 1991, la comisión internacional presenta l'informe ante'l Presidente de la República, habiendo 88 sindicaos nel casu Restrepo.
Mientres el so gobiernu en xunu de 1995, la entós Corte Suprema de Xusticia dictó sentencia nel casu Restrepo. Los policías en serviciu activu cabu segundu Víctor Camilo Badillo, subteniente Doris Morán, teniente Juan Sosa y teniente coronel Traxanu Barrionuevo, fueron sentenciaos a 16 años de prisión, nel casu del primeru d'ellos, y a 8 años los restantes. Fueron atopaos inocentes los coroneles Gustavo Gallegos y Gustavo Zapata. A pesar d'estes sentencies, entá s'alderica la culpabilidá de munchos sindicaos.
Ministeriu | Ministru |
---|---|
Ministeriu de Defensa | José Gallardo Román |
Alfonso Alarcón | |
Ministeriu de Bienestar Social | Mariana Argudo Chejín |
Alberto Cárdenas | |
Ministeriu de Salú Pública | Leonardo Viteri Molinari |
Patriciu Abá | |
Alfredo Palacio | |
Ministeriu d'Obres Públiques | Pedro López Torres |
Ministeriu d'Agricultura y Ganadería | Mariano González Portés |
Ministeriu d'Educación | Eduardo Peña Triviño |
Rosalía Arteaga | |
Fausto Segovia Baus | |
Ministeriu d'Información y Turismo | Pedro Zambrano Izaguirre |
Carlos Vera | |
Armando Espinel | |
Ministeriu de Gobiernu | Roberto Dunn Barreiro |
Marcelo Santos | |
Abrahan Romero Cabrera | |
Xavier Ledesma | |
Ministeriu d'Economía y Finances[12] | Mario Ribadeneira Traversari |
César Robalino Gónzaga | |
Modesto Correa | |
Mauricio Pinto | |
Iván Andrade Apunte | |
Ministeriu d'Enerxía y Mina | Andrés Barreiro Vives |
Eduardo Ortega Gómez | |
Galu Abril | |
Pablo Baquerizo Nazur | |
Ministeriu de Rellaciones Esteriores | Diego Pared Peña |
Galu Leoro Franco | |
Ministeriu d'Industries y Comerciu Esterior | Mauricio Pinto Mancheno |
José Vicente Maldonado | |
Ministeriu de Desenvolvimientu Urbanu y Vivienda | Francisco Albornoz Casares |
Ministeriu de Trabajo | Alfredo Corrolada Borrera |
Secretaría d'Asuntos Indíxenes y Minoríes Étniques[13] | Luis Duchicela |
Secretaría de l'Alministración Pública | José Vicente Maldonado Dávila |
Raúl Gangotena Ribadeneira | |
== Vida pública tres la presidencia Terminada la so presidencia, y como s'acostuma ente los Gobernantes del país, apurrió la so semeya por que sía asitiáu nel Salón Mariellu del Palacio de Carondelet, siendo'l suyu y el d'Isidro Ayora los únicos qu'apaecen sentaos. Nes eleiciones llexislatives de 1998 foi escoyíu diputáu pola provincia de Pichincha, y ente los años 2001 y 2003 foi nomáu embaxador en Londres.
Nel 2005 presentó un llibru autobiográficu sobre'l so mandatu, tituláu «A la mio manera... los años de Carondelet» y editáu pola Universidá Andina Simón Bolívar. En 2006 presentóse como candidatu al Parllamentu Andín pola Unión Demócrata Cristiana,[14] pero nun resultó electu.[15]
Melómanu, Durán-Ballén almiraba la música clásica y tenía una de les más grandes coleiciones del so tipu esistentes na ciudá de Quitu. Mientres munchos años posteriores a la so presidencia condució un programa de música clásica na sumida Radio Bolívar y en 2007 volvió presentar un programa similar na tamién estinguida Radio Clásica.
Sixto Durán-Ballén Cordovez finó por causes naturales mientres tomaba un pigazu vespertín na so casa, allugáu na avenida Coruña y Ernesto Noboa Caamaño, al norte de la ciudá de Quitu, cerca de les 17:15 del 15 de payares del 2016, arrodiáu de la so esposa Finita Villalobos y les sos fíes Cristina, Isabel y Josefina.[16][17] L'Estáu ecuatorianu decretó tres díes de llutu nacional colos respeutivos honores que manda'l reglamentu de ceremonia públicu en casu de fallecimientu d'un ex-presidente de la República, qu'inclúi'l pabellón nacional izado a mediu estil en tolos edificios del país.[18] murio
Según espresu deseyo de Durán-Ballén, les honres aciages tuvieron llugar nel Salón de la Ciudá del Palacio Municipal. El so amigu y exdiputáu Carlos Larreátegui, esplicó que Durán-Ballén pidió-y "una y otra vez que si dalgún día finaba, nun-y llevaren al Palacio de Gobiernu. Qu'él, inclusive inerte, nun podría entrar a un órganu de Gobiernu que perdió les perspectives nesta llucha fratricida de los últimos años, que nun defendió les llibertaes, que nun foi un sofitu pa la democracia y pal país".[19]
La ceremonia relixosa na Catedral Metropolitana y el so cuerpu foi soterráu nes bóvedes de la ilesia de Santa Teresita, nel barriu El Mariscal.[20]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.