Phineas Taylor Barnum (5 de xunetu de 1810, Bethel (es) 
– 7 d'abril de 1891, Bridgeport) foi un empresariu, políticu y artista circense estauxunidense, recordáu polos sos celebres engaños en mundu del entretenimientu y por fundar el Barnum & Bailey Circus, el cuál darréu fundir col Ringling Brothers Circus pa conformar el Ringling Brothers and Barnum & Bailey Circus.[5] A pesar de que Barnum foi tamién un autor, editor, filántropu y inclusive aportó a políticu, en dalguna ocasión afirmó de sigo mesmu: «Soi un showman por vocación... y el dineru nun me va convertir en nada meyor»,,[6] y amás afirmó que'l so únicu oxetivu personal yera «tener los bolsos llenos de dineru». Na actualidá, a Barnum atribúyese-y equivocadamente la frase «A cada minutu naz un fatu» ("There's a sucker born every minute").[7]
Phineas Taylor Barnum | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
1875 - 1876
| |||||
| Vida | |||||
| Nacimientu |
Bethel (es) , 5 de xunetu de 1810[1] | ||||
| Nacionalidá |
 Estaos Xuníos | ||||
| Muerte | Bridgeport[2], 7 d'abril de 1891[3] (80 años) | ||||
| Sepultura |
Mountain Grove Cemetery (en) | ||||
| Causa de la muerte | accidente vascular cerebral | ||||
| Familia | |||||
| Padre | Philo Barnum | ||||
| Madre | Irene Taylor | ||||
| Casáu con |
Nancy Fish Charity Hallett (en) | ||||
| Estudios | |||||
| Llingües falaes | inglés[4] | ||||
| Oficiu |
showman (es) , empresariu, políticu, autobiógrafu, artista de circu, escritor | ||||
| Creencies | |||||
| Partíu políticu |
Partíu Republicanu de los Estaos Xuníos (dende 1854) Partíu Demócrata (hasta 1854) | ||||
 | |||||
 | |||||
Biografía
Primeros años
Phineas Taylor Barnum nació'l 5 de xunetu de 1810 en Bethel, Connecticut. Yera fíu de Philo Barnum (1778–1826), un posaderu, xastre y encargáu de tienda, y de la so segunda esposa, Irene Taylor.[8] El so güelu maternu, Phineas Taylor, yera llexislador, terrateniente, xuez de paz y amás, un estafador del xuegu de llotería, siendo esta última ocupación de gran influencia pa P. T. Barnum.
Él yera adepto de l'aritmética, pero tarrecía'l trabayu físicu. Unu de los sos primeros emplegos foi como comerciante, y ende aprendió a regatiar y a usar l'engañu pa faer ventes. Amás, él viose arreyáu na zuna de la primer llotería nos Estaos Xuníos, y volvióse activu na política llocal, abogando en contra de les lleis promulgaes polos calvinistes que trataben d'acutar los xuegos d'azar y los viaxes. En 1829, Barnum fundó un periódicu selmanal en Danbury, tituláu The Herald of Freedom, y en payares d'esi mesmu añu casóse con Charity Hallett.
Entamos nel mundu del entretenimientu
En 1835 Barnum empecipiar nel mundu del entretenimientu cola compra y exhibición d'una esclava ciega y casi dafechu paralizada llamada Joice Heth, quién yera presentada como una enfermera del presidente George Washington y supuestamente tenía 161 años. Joice Heth morrió en 1836, con una verdadera edá de non más de 80 años.[9] Dempués de la muerte de Joice Heth, Barnum entamó un viaxe poles provincies de los Estaos Xuníos xunto al Aaron Turner Traveling Circus, un teatru ambulante que'l so protagonista principal yera un cantante afroamericanu. Sicasí, el protagonista principal en realidá yera un esclavu, y escapó cuando pasaron por Carolina del Sur (estáu precursor na llucha pola abolición de la esclavitú). Barnum negar a reembolsar les entraes que yá fueren vendíes, y empezó a cubrir la so cara de negru pa reemplazar al cantante nel escenariu.
Dempués de lo asocedío nel Aaron Turner Traveling Circus, Barnum pasu por delles circunstancies difíciles y en 1841 mercó'l Muséu Americanu Scudder (Scudder's American Museum), allugáu na esquina de Ann Street y Broadway, en Manhattan, Nueva York. Barnum rebautizó el muséu como Muséu Americanu Barnum (Barnum's American Museum) y remocicar, modernizando l'edificiu y añadiendo esposiciones, y convirtióse nun llugar d'exhibición popular. Ente les atraiciones que Barnum amestó destaquen una llámpara faru que la so llume percorría l'avenida Broadway y unes banderes a lo llargo del cantu del teyáu. En 1842, Barnum presentó'l so primera gran engañu: una criatura cola cabeza d'un monu y la cola d'un pexe, conocida como "la serena de Fixi". Esta criatura foi arrendada a Moses Kimball, dueñu d'un muséu acomuñáu en Boston y quien darréu se convirtió n'amigu y collaborador de Barnum. Más tarde, Barnum presentó l'espectáculu del nanu Xeneral Tom Thumb.
A partir de 1846, el muséu empezó a recibir unos 400.000 visitantes al añu. En 1850 Barnum financió la xira de la cantante sueca Jenny Lind, pagándo-y 1.000$ per nueche mientres 150 nueches.
Barnum & Bailey Circus
Barnum entró nel negociu del circu n'a los sos 60 años d'edá. En 1870, xunto con William C. Coup, estableció en Delavan, Winsconsin el "P.T. Barnum's Grand Traveling Museum, Menagerie, Caravan & Hippodrome", un circu ambulante, zoolóxicu y freak show montáu so una carpa con 5.000 asientos. Más tarde doblóse la capacidá de visitantes de la carpa y l'espectáculu empezó a presentase por tol país, y darréu fixéronse presentaciones n'Europa, tresportándose d'un llugar a otru per ferrocarril, con alredor de 80 vagones de cama plana pa encetar los remolques. Por cuenta del so gran ésitu, esti circu foi llamáu El mayor espectáculu del mundu ("The Greatest Show on Earth").
Sicasí, Barnum y Coup entraron nun discutiniu sobre de la manera na que teníen de remanar el circu y de resultes d'ello, dixebráronse. Dempués, en 1881, Barnum acomuñar col so entós rival, James Anthony Bailey pa crear el P.T. Barnum's Greatest Show On Earth, And The Great London Circus, Sanger's Royal British Menagerie and The Grand International Allied Shows United, darréu encurtiáu a Barnum & Bailey Circus. La primer atraición principal d'esti circu foi Jumbo, un elefante africanu adquiríu al zoolóxicu de Londres en 1882. Cuando Barnum finó, en 1891, Bailey siguió liderando'l circu hasta la so propia muerte, asocedida en 1906. El circu pasó entós a les manes de los hermanos Ringling sol nome de Ringling Brothers and Barnum & Bailey Circus, y foi, hasta'l 21 de mayu de 2017, fecha de la so última presentación, el circu más grande del mundu.
Carrera política
Barnum tuvo implicáu de manera significativa na política, centrándose na raza, la esclavitú y el seccionalismo nel periodu previu a la Guerra Civil d'Estaos Xuníos.
En dalguna ocasión, Barnum afirmó que la política siempres-y había resultancia desagradable. Sicasí, foi escoyíu a la llexislatura de Connecticut en 1865 como representante republicanu por Fairfield, y desmpeñó dichu cargu mientres 4 años.[10][11] Nel alderique sobre la ratificación de la Decimotercer Enmienda a la Constitución de los Estaos Xuníos sobre la esclavitú y el sufraxu afroamericanu, Barnum faló primero que la llexislatura y dixo: <<A human soul, ‘that God has created and Christ died for,’ is not to be trifled with. It may tenant the body of a Chinaman, a Turk, an Arab or a Hottentot – it is still an immortal spirit>> (Una alma humana, que Dios creó y pola cual Cristu morrió, nun ye pa ser tomada como un xuegu. Esta pue tar agospiada nel cuerpu d'un chinu, un turcu, un árabe o un hottentote - y sigue siendo un espíritu inmortal).[10] Tamién foi un notable patrocinador llexislativu d'una llei promulgada pola Asamblea Xeneral de Connecticut en 1879, que prohibía l'usu de "cualquier droga, artículu melecinal o preséu con propósitu de prevenir la concepción". Esta llei permaneció n'efeutu en Connecticut hasta ser revocada en 1965 pola Corte Suprema de los Estaos Xuníos na decisión Griswold v. Connecticut.
Barnum postular pal Congresu de los Estaos Xuníos en 1867, pero foi ganáu pol so primu William Henry Barnum. En 1875, Barnum foi escoyíu alcalde de Bridgeport, Connecticut. El so mandatu duró un añu, y mientres esi periodu trabayó ameyorando'l suministru d'agua, acondicionando l'allumáu de les cais y endureciendo les lleis sobre l'alcohol y la prostitución. Barnum empecipio la construcción del Hospital de Bridgeport, fundáu en 1878, y amás foi'l so primer presidente.
Fallecimientu
En 1890, mientres una presentación, Barnum sufrió un accidente cerebrovascular y por cuenta de ello, finó en Bridgeport, Connecticut el 7 d'abril de 1891, a los 80 años d'edá. Foi soterráu nel Campusantu de Mountain Grove, Connecticut, campusantu qu'él mesmu diseñó.
P. T. Barnum na cultura popular
Cine y televisión
- A Lady's Morals (1930) - interpretáu por Wallace Beery.
- The Mighty Barnum (1934) - interpretáu por Wallace Beery.
- Jules Verne's Rocket to the Moon (1967) - interpretáu por Burl Ives.
- Barnum (1986) - interpretáu por Burt Lancaster (telefilme).
- P. T. Barnum (1999) - interpretáu por Beau Bridges (telefilme).
- Gangs of New York (2002) - interpretáu por Roger Ashton-Griffiths. El Muséu Americanu Barnum ye mentáu y la so destrucción (la cual ye precisa nel métodu pero inexacta na cronoloxía y la circunstancia) amuésase de volao.
- The Greatest Showman (2017) - interpretáu por Hugh Jackman. Una película musical biográfica centrar nos oríxenes de P. T. Barnum y el so circu *[[Legends
of Tomorrow|DC's Legends of Tomorrow]] Temporada 3 Episodiu 2 "Freakshow" (2017) Interpretáu por Billy Zane, === Teatru ===
- Barnum (1980), musical de Broadway basáu na vida de Barnum.
Llibros
- The Thunder of Giants escritu por Joel Fishbane. St. Martin's Press, Nueva York. (2015). Ficción histórica sobre Anna Swan, la giganta de Nueva Escocia que Barnum llevó a Nueva York en 1862. El llibru enceta la política de Barnum y la vida d'otres esposiciones nel Muséu Americanu.
Cantares
- El cantar "Rede Cotton", interpretada por Elvis Costello nel álbum Secret, Profane & Sugarcane, fala sobre P. T. Barnum y la so oposición al comerciu d'esclavos
- Nel cantar "U.S. Blues" de Grateful Dead, faise mención de P.T. Barnum.
Referencies
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
