Los Mitnagdíes o misnagdíes (n'hebréu: מתנגדים) (n'español: oponentes ), ye un términu utilizáu polos jasidim para referise a los sos oponentes ideolóxicos, los litvaks, ubicao na Europa d l'este nos sieglos XVIII y XIX.[1][2][3]
 | Esti artículu o seición necesita un ameyoramientu no que cinca a la redaición, la gramática o la ortografía. |
Les actividaes d'estos círculos fueron primeramente de naturaleza predominantemente discutiniu, más tarde el so pensamientu relixosu resultó nuna forma de vida peculiar y una cosmovisión holística. El papel principal na creación d'una oposición activa al jasidismo pertenez al Gaón de Vilna, de nome Eliyahu ben Shlomo Zalman, gracies a quien Lituania convirtióse nel centru de mitnagdim. [4]
Los Misnagdim concentráronse particularmente en Lituania, onde Vilna sirvió como'l bastión del movimientu, pero l'actividá anti-jasídica foi llevada a cabu en munchos llugares.[5] Los enfrentamientos más severos ente les facciones tuvieron llugar nel postreru terciu del sieglu XVIII; la incapacidá de contener el jasidismo llevó a los Misnagdim a desenvolver distintes filosofíes relixoses ya instituciones comunales, que nun yeren a cencielles una perpetuación del antiguu status quo, sinón de cutiu innovadores. Les resultancies más notables d'estos esfuerzos, empecipiaos por Jaim de Volozhin[6] y siguíos polos sos discípulos, fueron la yeshivá moderna ya independiente y el movimientu Mussar[7]. Dende finales del sieglu XIX, les tensiones colos jasidim menguaron en gran midida, y los herederos de los Misnagdim adoptaron l'epítetu Litvishe o Litvaks, que quier dicir, lituanu. El movimientu de la yeshivá moderna enraigonó con más fuerza na Rusia lituana. La so influencia ya ideales, y de fechu el so plan d'estudios, en gran midida, gobiernen el funcionamientu de les yeshivas güei. El fundador de la Yeshivá de Volozhin , el rabín Jaim de Volozhin, conocíu popularmente como "Reb Jaim Volozhiner" o a cencielles como "Reb Jaim", foi'l principal discípulu del Gaon de Vilna. Posesor d'un gran intelectu, esfrutó de la reputación de ser el principal eruditu talmúdicu del so tiempu, nuna dómina na qu'había munchos grandes eruditos talmúdicos. Aldericara la so idea de fundar una Yeshivá col Gaón de Vilna, según fontes de la so familia, en 1792.[8]
El rápidu espardimientu del jasidismu na segunda metá del sieglu XVIII esmoleció descomanadamente a munchos rabinos tradicionales; munchos viéronlu como heréticu.
El fundador del jasidismo foi'l rabín Israel ben Eliezer (hacia 1700-1760), conocíu como'l Baal Shem Tov ("maestru d'un bon nome" xeneralmente aplicáu a un xudíu santu que tamién yera un facedor de maravíes), o a cencielles pol acrónimo " Besht "(hebréu: בעש"ט de בעל שם טוב); enseñó que la relación del home con Dios dependía de la esperiencia relixosa inmediata, amás de la conocencia y l'observancia de los detalles de la Torá y el Talmud.[9]
Gran parte del xudaísmu inda tarrecía los movimientos mesiánicos de los sabbateanos y los frankistas (siguidores del pretendiente mesiánicu Jacob Frank (1726-1791)).[10][11]Munchos rabinos abarruntaben que'l jasidismo tenía una conexón íntima con estos movimientos.
L'enfoque característicamente erróneu del xudaísmu pa los jasidim taba marcáu por una concentración nel estudiu altamente intelectual del Talmud; sicasí, el xudaismu tradicional de nenguna manera refugó'l misticismu. [12] Valga como exemplu que los líderes del xudaismu tradicional , como Gaón de Vilna y Jaim de Volozhin, taben fondamente somorguiaos na Kabalá. [2] La so diferencia colos jasidim yera la so oposición a arreyar enseñances y considerancies místiques na vida pública, fora de los círculos qu'estudiaben y practicaben la Kabalá, ye dicir nun dir '"más allá" (ultra).
L'enclín de los líderes jasídicos a gobernar n'asuntos llegales, venceyantes pa tola comunidá (a diferencia de les restricciones adoptaes voluntariamente por unos pocos), basaes en considerancies místiques, enfureció enforma a los Misnagdim. [13] N'otru nivel teóricu, Jaim de Volozhin y los sos discípulos nun compartíen la noción básica del jasidismo de que l'home podía captar la inmanencia de la presencia de Dios nel universu creáu, pudiendo asina trescender la realidá ordinaria y potencialmente infundir un significáu espiritual a les acciones comunes. Sicasí, la posición exacta de Volozhin sobro la tema ta suxeta a bancia ente investigadores. Dalgunos creen que les diferencies ente les dos escueles de pensamientu yeren casi semántiques, ente qu'otros consideren que la so comprensión de les doctrines clave ye marcadamente distinta. [14]
Lituania convirtióse nel corazón de la oposición tradicionalista al jasidismo, hasta'l puntu de que, na percepción popular, "lituanu" y "misnagdí" convirtiéronse en términos prácticamente intercambiables. Ello ye que sicasí, una minoría considerable de xudíos de la Gran Lituania pertenez a grupos jasídicos, incluyíos Jabad, Slonim, Karlin-Stolin (Pinsk), Amdur y Koidanov.
La primer oposición documentada al movimientu hasídicu foi de la comunidá xudía en Shklow, Bielorrusia nel añu 1772. Los rabinos y líderes comuñales espresaron la so esmolición polos jasidim porque se dirixíen a Bielorrusia. Los rabinos unviaron cartes prohibiendo les cases d'oración jasídiques, encamentando a quemar los testos jasídicos y humildando a destacaos líderes jasídicos. Los rabinos encarcelaron a los líderes jasídicos nun intentu d'aisllalos por que nun entraren en contactu colos sos siguidores [15].
Les prohibiciones d'espulsión contra los xudíos jasídicos en 1772 fueron acompañaes pol públicu que rompió dellos de los primeros panfletos jasídicos. El Gaón de Vilna, Elijah ben Solomon Zalman, [16]una eminencia intelectual na hestoria del xudaismu, galvanizó la oposición al xudaísmu hasídicu. [17][18] Creía que les afirmaciones de milagros y visiones de los xudíos jasídicos yeren mentires ya ilusiones. Un puntu clave de la oposición foi que'l Gaón de Vilna sostuvo que'l grandor na Torá y l'observancia tienen de provenir de los esfuerzos humanos naturales nel estudiu de la Torá ensin depender de nengún milagru" y "maravíes" esternes. Per otru llau, el Ba'al Shem Tov [19]centróse más n'afalar y alzar la moral del pueblu xudíu, especialmente dempués de los pogromos de Chmelnitzki (1648-1654) y les remortines de la desilusión nes mases xudíes tres la agudización del entusiasmu milenariu poles fallíes afirmaciones mesiániques de Sabbatai Zevi y Jacob Frank. [20] Los opositores a los jasidim sosteníen que los jasidim víen a los sos Rebbes de manera idólatra.
La mayoría de los cambeos realizaos polos jasidim fueron productu del enfoque hasídicu de la Kabalá, sobremanera como lo espresó'l rabín Isaac Luria [21](1534-1572), conocíu como "el ARI" y los sos discípulos, sobremanera'l rabín Jaim Vital (1543-1620). Tantu Misnagdim como jasidim fueron bien influyíos pol ARI, pero los llegalistes Misnagdim tarrecíen nel jasidismo lo que percibíen como paralelos perturbadores col movimientu sabateanu. Un exemplu de tal idea foi'l conceutu de que tol universu ta dafechu anuláu pa Dios. Dependiendo de cómo se predicara ya interpretara esta idea, podría dar llugar al panteísmu, universalmente reconocíu como una herexía, o conducir a un comportamientu inmoral, una y bones los elementos de la Kabalá pueden malinterpretarse pa restar importancia al ritual y glorificar les metáfores sexuales como un mediu más fondu de captar delles nociones internes ocultes na Torá basaes na relación íntima de los xudíos con Dios. Si Dios ta presente en tou, y si la divinidá tien d'entendese en términos eróticos, entós - tarrecíense los Misnagdim— los jasidim podríen sentise xustificaos al desdexar les distinciones llegales ente lo santo y lo profano, y al participar n'actividaes sexuales desavenientes.
Considerábase que los misnagdim usaben yeshives y l'erudición como'l centru del so aprendizaxe xudíu, ente que los jasidim teníen l'aprendizaxe centráu nel Rebe venceyáu colo que consideraben demostraciones emocionales de piedá. [12]
La énfasis de la oración xudía sobro l'estudiu de la Torá y la reinterpretación jasídica de la Torá l'shma (l'estudiu de la Torá por sí mesmu) foi vistu como un refugu del xudaísmu tradicional.
Los jasidim nun siguieron el ritu d'oración tradicional asquenazí, sinón qu'utilizaron un ritu que ye una combinación de los ritos asquenazí y sefardín (Nusach Sefard)[22], basáu en conceutos cabalísticos del rabín Isaac Luria de Safed. Esto foi vistu como un refugu de la lliturxa tradicional Ashkenazi y, por cuenta de la necesidá resultante de sinagogues separaes, una rotura de la unidá comunal. Amás, enfrentaron crítiques por desdexar los tiempos halájicos para la oración. [17]
Los xudíos jasídicos tamién amestaron delles rixideces halájicas en Kashrus, les lleis de caltener el kosher. Fixeron ciertos cambeos en cómo se sacrificaba'l ganáu y en quién considerábase un mashgiach confiable (supervisor de kashrut). La resultancia final foi qu'esencialmente consideraron dellos alimentos kosher como menos kosher. Esto foi vistu como un cambéu del xudaísmu tradicional y un escesu de rigor de la halakha (llei xudía) y, nuevamente, una rotura de la unidá comunal.
Col surdimientu de lo que se conocería como jasidismu a fines del sieglu XVIII, les autoridaes rabíniques conservadores establecíes trabayaron viviegamente para detener la so crecedera. Ente que primero que les sinagogues jasídiques separatistes opunxérense dacuando, pero en gran midida frenáronse, el so espardimientu a Lituania y Bielorrusia impulsó un esfuerzu alcordáu de los rabinos opuestos para detener el so espardimientu. [15]
A finales de 1772, dempués de xunir a los eruditos de Brisk, Minsk y otres comunidaes bielorruses y lituanes, el Gaón de Vilna emitió la primera de munches cartes polémiques contra'l naciente movimientu hasídicu, que s'incluyó na antoloxía anti-jasídica, Zemir aritsim ve- ḥarvot tsurim (1772). Les cartes publicaes na antoloxía incluyíen pronunciamientos d'escomunión contra los líderes jasídicos sobro la base del so cultu y vezos, tolos cualos fueron consideraos ultra (más allá) ortodoxos polos Misnagdim. Esto incluyó, ente otros, llugares de cultu ensin autorizar y oraciones extátiques, según cargos de fumar, baillar y beber alcohol. En total, esto foi vistu como una esviación radical de la norma Misnagdi d'ascetismu, erudición y comportamientu estoicu na adoración y conducta xeneral, y foi vistu como un desenvolvimientu que precisaba ser suprimíu. [15]
Ente 1772 y 1791, siguiríen otros trataos misnagdim d'esti tipu, toos empobinaos a los jasidim nun esfuerzu por contenelos y erradicarlos de les comunidaes xudíes. La más dura d'estes denuncies producíuse ente 1785 y 1815, combinada col pidimientu al gobiernu rusu de proscribir a los jasidim por ser espíes, traidores y subversivos. [15]
Sicasí, esto nun se fadría realidá. Dempués de la muerte del Gaón de Vilna en 1797 y les particiones de Polonia en 1793 y 1795, les rexones de Polonia onde hubo disputes entre Misnagdim y Jasidim quedaron sol control de gobiernos que nun queríen tomar partíu nos conflictos intrajudíos, pero que queríen sicasí abolir l'autonomía xudía. En 1804, el jasidismu foi llegalizáu pol gobiernu imperial rusu, y los esfuerzos de los Misnagdim pa contener a los agora xeneralizaos jasidim viéronse atayaos. [15]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
