Luena
conceyu de Cantabria (España) From Wikipedia, the free encyclopedia
conceyu de Cantabria (España) From Wikipedia, the free encyclopedia
Luena ye un conceyu asitiáu na comunidá autónoma de Cantabria (España), na contorna del Pas-Miera. Les sos llendes son: al norte con Arenas de Iguña, Santiurde de Toranzo y Corvera de Toranzo, al oeste con Molledo y San Miguel de Aguayo, al este con Vega de Pas y San Pedro del Romeral, al sur con Campoo de Yuso y la provincia de Burgos a la qu'apuerta la carretera N-623 pol puertu del Escudu.
Luena | |
---|---|
Alministración | |
País | España |
Autonomía | Cantabria |
Partíu xudicial | Medio Cudeyo |
Tipu d'entidá | conceyu de Cantabria |
Alcalde de Luena (es) | José Ángel Ruiz Gómez |
Nome oficial | Luena (es)[1] |
Nome llocal | Luena (es) |
Códigu postal |
39... |
Xeografía | |
Coordenaes | 43°05′45″N 3°54′01″W |
Superficie | 90.8 km² |
Altitú | 457 m |
Llenda con |
Corvera de Toranzo, Santiurde de Toranzo, Vega de Pas, San Pedro del Romeral, Merindad de Valdeporres, Valle de Valdebezana, Campoo de Yuso, San Miguel de Aguayo, Molledo y Arenas de Iguña
|
Demografía | |
Población |
622 hab. (2023) - 321 homes (2019) - 272 muyeres (2019) |
Porcentaxe | 0.11% de Cantabria |
Densidá | 6,85 hab/km² |
Más información | |
Estaya horaria | UTC+01:00 |
El conceyu de Luena consiste nun valle (el del ríu Luena o Madalena) que s'estiende dende la cordal Cantábricu hasta la confluencia col Valle del Pas. Trátase d'un conceyu marcadamente rural, nel que la forma de vida tradicional xira en redol a la ganadería vacuna (especialmente de la raza frisona). Luena ye un conceyu d'enclín poblacional regresiva.
El conceyu ta compuestu por 28 nucleos de población y una llocalidá despoblada (Vega Escobosa):
La primer mención escrita al valle data del s.XI, cuando'l rei Sancho II concede'l derechu de les camperes de montes de Fluena a la diócesis de Oca-Burgos en 1068. Nel Llibru de Montería d'Alfonsu XI (mediaos del s. XIV) dizse que'l monte de Lueña ye bonu pa los osos y xabalinos pel branu, mentando ente otros llugares L'Escudu, Vega d'Arenas (Vegarenas, Entrambasmestas), Vega Escobosa y Sant Andrés de Lueña.[2] Mientres la Edá Media, al igual que'l valle de Toranzo, Luena pasó a depender de la xurisdicción de la casa de Castañeda (depués Condes de Castañeda), desenvolviéndose numberosos pleitos polos habitantes del valle pa reclamar la so condición de realengu. Mientres la Edá Moderna, dende 1592 hasta 1784, Luena cuntó con una ferrería en Entrambasmestas.[3] Formó parte del Valle de Toranzo xunto a Santiurde de Toranzo, Corvera de Toranzo y Puente Viesgo, dientro de la Merindad d'Asturies de Santillana. El dominiu de los condes de Castañeda remató nel s. XVIII, y cola creación de los conceyos constitucionales en 1822 Luena recuperó la condición de realengu. En 1835 el conceyu de Resconorio foi integráu nel de Luena, formándose asina'l conceyu actual.[4]
Mientres la Guerra Civil Luena foi zona de camín de contingentes militares republicanos escontra les llinies del frente de la zona de Burgos, lo mesmo que de derechiegues que trataben de pasar a la zona controlada polos nacionales. Amás sufrió nel so suelu la batalla pol control del Puertu del Escudu (14 al 17 d'agostu de 1937) na que la División 23 de Marzu italiana venció a la División 55 Montañesa de Choque. Na so retirada pol valle del día 16 les fuercies republicanes vuelen delles pontes y quemen delles cases de San Miguel, según el Conceyu col so archivu. El 17 los italianos ocupen el puertu. El día 18 algamen la capital municipal y el 19, dempués d'un curtiu combate, los italianos ocupen Entrambasmestas. Nes proximidaes del altu del puertu ta asitiáu'l Monumentu a los Italianos muertos nos combates.
1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 | 2007 | 2011 | 2012 | 2013 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2.764 | 2.827 | 2.802 | 2.319 | 2.486 | 2.274 | 1.995 | 1.649 | 1.392 | 1.253 | 956 | 792 | 710 | 694 | 672 |
Fonte: INE
Gráfica d'evolución demográfica de Luena ente 1988 y 2008 |
Gráfica d'evolución demográfica de Luena ente 1900 y 2000 |
José Ángel Ruiz Gómez (PRC) foi l'alcalde electu tres les eleiciones municipales de 2007, pero una sentencia del Xulgáu de primera Instancia ya Instrucción de Mediu Cudeyo condergó-y por una falta, n'afrellando al militante del PP Enrique Blanchard.[5] D'esta forma foi sustituyíu por José Luis Castañeda (PRC). Nes eleiciones del 22 de mayu de 2011, nes que José Ángel Ruiz vuelve encabezar la llista del PRC, el PSOE cai estrepitosamente, perdiendo'l so únicu conceyal, pasando los sos votos casi na so totalidá al PP. Les siguientes tables amuesen los resultaos de les eleiciones municipales celebraes nel añu 2003 , 2007 y 2011.[6]
|
|
|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.