জাতীয়তাবাদ হৈছে একপ্ৰকাৰ ৰাজনৈতিক চিন্তাধাৰা। ই জাতি বুলি চিহ্নিত কৰা কোনো প্ৰতীক বা ধাৰণাৰ লগত কোনো ব্যক্তি বা সমূহৰ গভীৰ সম্পৰ্ক সূচিত কৰে। জাতিৰ 'আধুনিকতাবাদী' ধাৰণা অনুসৰি জাতীয়তাবাদে এক জাতীয় অস্তিত্বৰ সৃষ্টি কৰে।[1] জাতিৰ বিভিন্ন সংজ্ঞা অনুসৰি জাতিয়তাবাদৰো ভিন ভিন ৰূপ নিৰ্ণীত হয়। জাতিৰ কোনো সংজ্ঞামতে ৰাষ্ট্ৰৰ নাগৰিকত্ব কেৱল এক নিৰ্দিষ্ট গোষ্ঠীগত, ভাষাভিত্তিক বা কোনো বিশেষ পৰিচয়তে সীমাবদ্ধ থকা উচিত। অন্যহাতে কোনো ক্ষেত্ৰত এখন ৰাষ্ট্ৰৰ ভিতৰতে বিভিন্ন জাতিৰ মানুহৰ জাতিগত স্বকীয়তা বজাই ৰাখি সকলোৱে এক ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিচয় বহন কৰিব পাৰে।[1]
ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰাধান্যতা বা অন্য ৰাষ্ট্ৰতকৈ উন্নত বুলি ভবা ধাৰণাও "জাতীয়তাবাদ" হ'ব পাৰে।[2][3] কোনো গোষ্ঠীয়ে নিজৰ 'গৃহভূমি' (সাধাৰণতে কোনো স্বায়ত্ত্ব শাসিত স্থান)-ৰ স্থাপনা বা প্ৰতিৰক্ষাৰ কাৰণে চলোৱা সংগ্ৰামকো 'জাতীয়তাবাদ' বুলিব পাৰি। কেতিয়াবা কোনো জাতিৰ নিজস্ব জাতীয় সত্তাৰ গৌৰৱৰ লগতে অন্য জাতি বা সংস্কৃতিৰ প্ৰতি থকা নীচাত্মক দৃষ্টিভংগীও সন্নিহিত হৈ পৰে।[4]
জাতীয়তাবাদ কোনো কাল্পনিক সত্তা (en:imagined communities)-ৰ লগত সংলগ্ন এক সামূহিক পৰিচয়ৰ ধাৰণাও হ'ব পাৰে। এনে সত্তা সাধাৰণভাবে ভাষা, জাতি বা ধৰ্মকেন্দ্ৰিক নহৈ সংশ্লিষ্ট জাতিটোৰ সদস্যসকলৰ দ্বাৰা সামাজিকভাৱে প্ৰৱৰ্তিতও হ'ব পাৰে। .[5] জাতিৰ এনে ধৰণৰ পৰিচায়ক বোৰ সাধাৰণতে স্বাভাৱিক তথা দীৰ্ঘস্থায়ী হয়। বুৰঞ্জীবিদ ই. জে. হব্চবান-এ ইয়াক সংকলিত ঐতিহ্য (en:invented traditions) আখ্যা দিছে। কোনো ক্ষেত্ৰত জাতীয়তাবাদ প্ৰতিক্ৰিয়াশীল হয়। এনে জাতীয়তাবাদে পুৰণি জাতীয় গৌৰবৰ পুনৰুদ্ধাৰ, কেতিয়াবা কোনো অবাঞ্ছিত জাতিৰ বিতাড়ন, আদি কৰিবলৈ আহ্বান জনায়। বৈপ্লৱিক জাতীয়তাবাদে কোনো উপেক্ষিত জনগোষ্ঠীৰ নিজস্ব স্বাধীন ৰাষ্ট্ৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ উদগণি দিয়ে।
জাতীয়তাবাদে এক সামূহিক পৰিচয় সূচায় - একীভূত আৰু একে জাতীয় সংস্কৃতিৰে পৰিচিত এক স্বতন্ত্ৰ 'জনতা'।[6] সংযুক্ট জাতীয়তাবাদত জাতীক সামাজিক গঠন, বিভিন্ন সামাজিক গোটৰ পৰস্পৰ সহযোগিতা আৰু উমৈহতীয়া ৰাজনৈতীক উদ্দেশ্যৰে সৈতে এক অংগৰ দৰে ভবা হয়। অন্যহাতে |মুক্ত জাতীয়তাবাদ মতে ব্যক্তি স্বতন্ত্ৰতাকো জাতীয় পৰিচয়ৰ এক গুৰুত্ত্বপূৰ্ণ অংগ বুলি ধৰা হয়।[7]
জাতিসত্তাৰ লগত জড়িত জাতীয় পতাকা, জাতীয় সংগীত আদি বিভিন্ন প্ৰতীকক ৰাজনৈতীক চিহ্নতকৈ ধাৰ্মিক প্ৰতীকৰ দৰে পৱিত্ৰ বুলি গণ্য কৰা হয়। এইবোৰৰ লগত গভীৰ আৱেগ জড়িত হৈ থাকে।[8][9][10][11]
Notes
অধিক পঢ়ক
বহিঃ সংযোগ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
