ভাৰতীয় মহিলা অধিকাৰ কৰ্মী আৰু লেখিকা From Wikipedia, the free encyclopedia
মানসী প্ৰধান (ইংৰাজী: Manasi Pradhan, জন্ম: ৪ অক্টোবৰ ১৯৬২) এগৰাকী ভাৰতীয় মহিলা অধিকাৰ কৰ্মী আৰু লেখিকা। তেওঁ ভাৰতত মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসা ৰক্ষা কৰাৰ এক দেশব্যাপী আন্দোলন 'অনাৰ ফৰ ৱমেন নেচনেল কেম্পেইন' অৰ্থাৎ 'মহিলাৰ সন্মানৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযান'ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক। [1][2][3][4][5][6][7] ২০১৪ চনত তেওঁক ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ৰাণী লক্ষ্মীবাঈ স্ত্ৰী শক্তি পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰে। মিছনেৰীজ অফ চেৰিটিৰ গোলকীয় মুৰব্বী মেৰী প্ৰেমা পাইৰিকৰ সৈতে তেওঁ ২০১১ চনত 'আউটষ্টেণ্ডিং ৱমেন এৱাৰ্ড' লাভ কৰিছিল।[8][9][10][11]
মানসী প্ৰধান | |
---|---|
জন্ম | ৪ অক্টোবৰ, ১৯৬২ (৬১ বছৰ) বানপুৰ, খোৰ্ধা জিলা, ওড়িশা, ভাৰত |
ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ভাৰতীয় |
শিক্ষা | ওড়িয়া সাহিত্যৰ স্নাতকোত্তৰ, আইনৰ স্নাতক |
শিক্ষানুষ্ঠান | উৎকল বিশ্ববিদ্যালয় জি. এম. আইন মহাবিদ্যালয়, পুৰী |
পেচা | মহিলা অধিকাৰ কৰ্মী, লেখিকা আৰু কবি |
সংস্থা | নিৰ্ভয়া বাহিনী, অ'ৱাইএছএছ মহিলা, নিৰ্ভয়া সমাৰোহ |
উল্লেখযোগ্য কৰ্ম | উৰ্মি-ও-উচ্ছৱাস, আকাশ দীপ, স্বগতিকা |
ৰাজনৈতিক আন্দোলন | মহিলাৰ সন্মানৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযান |
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি | নাৰী শক্তি পুৰস্কাৰ ২০১৩ |
আন্তৰ্জাতিক প্ৰকাশন আৰু সংগঠনে প্ৰায়ে তেওঁৰ কামক প্ৰদৰ্শিত কৰা হয়। ২০১৬ চনত নিউয়ৰ্কস্থিত বছল আলোচনীয়ে তেওঁক ২০ গৰাকী আটাইতকৈ প্ৰেৰণাদায়ক নাৰীবাদী লেখক আৰু কৰ্মীসকলৰ ভিতৰত বুলি উল্লেখ কৰিছিল। [12] ২০১৭ চনত লছ এঞ্জেলছস্থিত ৱেলকাৰ মিডিয়া ইঙ্কে তেওঁক ১২ গৰাকী শক্তিশালী নাৰীবাদী পৰিৱৰ্তন নিৰ্মাতাৰ ভিতৰত স্থান দিয়ে।[13] ২০১৮ চনত অক্সফৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ইউনিয়ন অৱ অক্সফৰ্ডই তেওঁক সংঘক সম্বোধন কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনায়।[14][15][16][17]
তেওঁ নিৰ্ভয়া বাহিনী, নিৰ্ভয়া সমাৰোহ আৰু অ'ৱাইএছএছ মহিলাৰ প্ৰতিষ্ঠাপক।[18][19] তেওঁ ভাৰতৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ প্ৰমাণপত্ৰ পৰিষদ (চেঞ্চৰ বোৰ্ড)[20] আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় মহিলা আয়োগৰ তদন্ত সমিতিৰ পেনেলত সেৱা আগবঢ়াইছে।[21][22][23][24]
উৰিষ্যাৰ এখন দূৰৱৰ্তী গাঁৱৰ দৰিদ্ৰ পৰিয়ালত জন্ম গ্ৰহণ কৰি তেওঁ মহিলাসকলক শিক্ষিত কৰাৰ বিৰুদ্ধে বহুলভাৱে প্ৰচলিত সামাজিক নিষিদ্ধতাৰ বিৰুদ্ধে সফলতাৰে যুঁজ দিছিল, পাহাৰীয়া অঞ্চল আৰু জলাভূমিৰ মাজত দৈনিক ১৫ কিলোমিটাৰ খোজ কাঢ়ি সমগ্ৰ অঞ্চলৰ একমাত্ৰ উচ্চ বিদ্যালয়লৈ খোজ কাঢ়ি গৈছিল আৰু তেওঁৰ গাওঁখনৰ প্ৰথম মহিলা মেট্ৰিক উত্তীৰ্ণ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল। পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁৰ অঞ্চলৰ প্ৰথম মহিলা আইন স্নাতক হৈছিল। মানসী প্ৰধানৰ জীৱন কাহিনী আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু ইজৰাইলত তথ্যচিত্ৰ হিচাপে গ্ৰহণ কৰা হৈছে।[25][26][27][28]
১৯৬২ চনৰ ৪ অক্টোবৰ তাৰিখে ওড়িশাৰ খোৰ্ধা জিলাৰ বানপুৰ খণ্ডৰ আয়তপুৰ নামৰ এখন দূৰৱৰ্তী গাঁৱৰ এক দৰিদ্ৰ পৰিয়ালত মানসী প্ৰধানৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁ হেমলতা প্ৰধান আৰু গোদাবৰীশ প্ৰধানৰ দুগৰাকী কন্যা আৰু পুত্ৰৰ ভিতৰত জ্যেষ্ঠ সন্তান আছিল। তেওঁৰ দেউতাক এজন খেতিয়ক আছিল।[29]
সেইসময়ত বানপুৰৰ বেছিভাগ গ্ৰাম্য অঞ্চলত স্ত্ৰী শিক্ষাক নিষিদ্ধ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। ছোৱালীসকলক উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত পঢ়িবলৈ খুব কম অনুমতি দিয়া হৈছিল। তেওঁ গাঁওখনৰ পৰা পঢ়া-শুনা শীঘ্ৰে শেষ কৰাৰ বাবে তীব্ৰ চাপ অনুভৱ কৰিছিল। তদুপৰি ওচৰৰ অঞ্চলবোৰত কোনো উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয় নাছিল।[30]
তেওঁ দৈনিক ১৫ কিলোমিটাৰ খোজ কাঢ়ি পাহাৰীয়া অঞ্চল আৰু জলাভূমিৰ মাজেৰে সমগ্ৰ অঞ্চলৰ একমাত্ৰ উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়লৈ গৈছিল। তেওঁ তেওঁৰ গাঁৱত হাইস্কুল শিক্ষান্তত পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হোৱা প্ৰথম মহিলা হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল।[8][31]
গাম্ভাৰীমুণ্ডাৰ পতিতপাবন উচ্চ বিদ্যালয়ৰ পৰা স্কুলীয়া শিক্ষা সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত তেওঁৰ পৰিয়ালে মানসীৰ উচ্চ শিক্ষাৰ বাবে পুৰীলৈ স্থানান্তৰিত হয়। গাঁৱৰ খেতিপথাৰৰ পৰা পোৱা সামান্য উপাৰ্জনৰ সৈতে মানসীৰ শিক্ষা বজাই ৰখা কঠিন হৈ পৰিছিল। উচ্চতৰ মাধ্যমিক চূড়ান্ত পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হোৱাৰ পিছতে তেওঁ নিজে পৰিয়াল আৰু পঢ়া-শুনাত সহায় কৰিবলৈ কাম কৰিব লগা হৈছিল। তেওঁ উৎকল বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্তৰ্গত চৰকাৰী মহিলা মহাবিদ্যালয়, পুৰীৰৰ পৰা অৰ্থনীতিত স্নাতক আৰু একে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ওড়িয়া সাহিত্যত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী অৰ্জন কৰিছিল কৰিছিল। তেওঁ পুৰীৰ জি. এম. আইন মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা আইনৰ স্নাতক ডিগ্ৰীও লাভ কৰিছিল।[32][33][34]
তেওঁ ওড়িশা চৰকাৰৰ বিত্ত বিভাগ আৰু অন্ধ্ৰ বেংকৰ সৈতে অলপ সময়ৰ বাবে কাম কৰিছিল। পিছলৈ তেওঁ নিজৰ আবেগ অনুসৰণ কৰিবলৈ চাকৰি এৰি দিছিল। ১৯৮৩ চনৰ অক্টোবৰ মাহত ২১ বছৰ বয়সত তেওঁ নিজৰ মুদ্ৰণ ব্যৱসায় আৰু এখন সাহিত্য আলোচনী আৰম্ভ কৰে। কেইবছৰমানৰ ভিতৰতে তেওঁ ব্যৱসায় দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছিল। ইয়াৰ ফলত তেওঁ সেইসময়ৰ কেইগৰাকীমান সফল মহিলা উদ্যোগীৰ শাৰীত প্ৰতিষ্ঠিত হৈছিল।[32][35][36]
১৯৮৭ চনত তেওঁ অ'ৱাইএছএছ ৱমেন প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ইয়াৰ প্ৰাৰম্ভিক উদ্দেশ্য আছিল ছাত্ৰীসকলক উচ্চ শিক্ষা প্ৰাপ্ত কৰাত সহায় কৰা আৰু তেওঁলোকক সমাজত ভৱিষ্যতৰ নেত্ৰী হিচাপে বিকশিত কৰা। অ'ৱাইএছএছ ৱমনে নেতৃত্ব কৰ্মশালা, শিক্ষা আৰু বৃত্তিমূলক প্ৰশিক্ষণ শিবিৰ, আইনী সজাগতা আৰু আত্ম-প্ৰতিৰক্ষা শিবিৰআয়োজন কৰি আহিছে। ই হাজাৰ হাজাৰ যুৱতীক তেওঁলোকৰ নিৰ্বাচিত ক্ষেত্ৰত সম্ভাৱ্য নেত্ৰী হিচাপে লালন-পালন কৰি আহিছে।[37]
ওপৰোক্তবোৰৰ উপৰিও, সংগঠনটোৱে অসংখ্য কাৰ্যকলাপ আৰু অনুষ্ঠান হাতত লয় আৰু মহিলাসকলক সৱলীকৰণত অগ্ৰণী অৱদানৰ বাবে ব্যাপকভাৱে কৃতিত্ব দিয়া হয়। সংগঠনটোৱে মহিলাৰ সন্মানৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযানৰো নেতৃত্ব বহন কৰি আছে।[38]
২০০৯ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত তেওঁ ভাৰতত মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হোৱা হিংসাৰ ৰক্ষাৰ উদ্দেশ্যে দেশজুৰি এক আন্দোলন 'অনাৰ ফৰ ৱমেন নেচনেল কেম্পেইন' আৰম্ভ কৰে। এই আন্দোলনটোৱে মহিলাৰ অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে দেশবাসীক উৎসাহিত কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে।[39][40] এই আন্দোলনত ভাৰতত মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসাৰ বিপদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ এক বহুমুখী ৰণনীতি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। ই মহিলাৰ ওপৰত অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ আইনী আৰু প্ৰতিষ্ঠানগত ব্যৱস্থাৰ ওপৰত সজাগতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ বহুতো নীতি ব্যৱহাৰ কৰে। মহিলাৰ অধিকাৰ দোকান, মহিলাৰ অধিকাৰ উৎসৱ, মহিলাৰ অধিকাৰ সভা, মহিলাৰ অধিকাৰ সাহিত্য, দৃশ্য-শ্ৰাব্য প্ৰদৰ্শন, পথনাটক ইত্যাদি মহিলাৰ সন্মানৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযানৰ আনুষংগিক অংশ।[41] আনহাতে ই জনমত সংগ্ৰহ কৰি আৰু মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসা নিয়ন্ত্ৰণ ৰখাৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানগত পৰিৱৰ্তন আৰু সংশোধনমূলক ব্যৱস্থাৰ বাবে নিৰন্তৰ প্ৰচাৰ চলাই চৰকাৰৰ ওপৰত চাপ সৃষ্টি কৰি আহিছে।[42]
২০১৩ চনত সমগ্ৰ ভাৰতৰ অংশীদাৰসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰি কেইবাটাও ৰাষ্ট্ৰীয় আলোচনাচক্ৰ, কৰ্মশালা আৰু পৰামৰ্শৰ সৈতে জড়িত চাৰি বছৰৰ দীঘলীয়া মন্থনৰ পিছত, আন্দোলনটোৱে মহিলাৰ বিৰুদ্ধে হিংসা সমাপ্ত কৰাৰ বাবে ইয়াৰ যুঁজৰ এক বিতং খচৰা প্ৰস্তুত কৰে। একেবছৰে ই নিৰ্ভয়া সমাৰোহ অনুষ্ঠিত কৰিছিল। ২০১৪ চনত আন্দোলনটোৱে ভাৰতৰ সকলো ৰাজ্য চৰকাৰৰ বাবে চাৰি দফা চাৰ্টাৰ অফ ডিমাণ্ড বা ন্যায্য দাবীৰ তালিকা মুকলি কৰে। একে বছৰতে ই নিৰ্ভয়া বাহিনী আৰম্ভ কৰে। এই বাহিনীত সমগ্ৰ ভাৰতৰ ১০,০০০ৰো অধিক স্বেচ্ছাসেৱক আছে। তেওঁলোকে জনমত সংগ্ৰহ কৰি ইয়াৰ চাৰি দফা দাবীৰ কাৰ্যকৰীকৰণৰ বাবে এক নিৰন্তৰ অভিযানত লিপ্ত হয়।[43]
২০১৪ চনত মানসী প্ৰধানৰ নেতৃত্বত মহিলাৰ সন্মানৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযানে ভাৰতৰ সকলো ৰাজ্য চৰকাৰৰ বাবে চাৰি দফাৰ চাৰ্টাৰ মুকলি কৰে। এই দাবীৰ তালিকাখনে আন্দোলনৰ এক আধাৰশিলা গঠন কৰিছে আৰু কেইবাখনো ৰাজ্য চৰকাৰক উপযুক্ত সংশোধন কৰিবলৈ প্ৰেৰণা দিছে। সেই চাৰিটা দাবী হৈছে:
মানসী প্ৰধান এজন প্ৰশংসিত লেখক আৰু কবি। তেওঁৰ চতুৰ্থখন কিতাপ 'উৰ্মি-ও-উচ্চৱাছ' আঠটা প্ৰধান ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে।[20][45][46]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.