ভাৰতীয় ৰে’ল
From Wikipedia, the free encyclopedia
ভাৰতীয় ৰে’ল (ইংৰাজী: Indian Railways, চমুকৈ IR) ভাৰত চৰকাৰৰ মালিকানাধীন আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ ৰে’ল মন্ত্ৰণালয়ৰ দ্বাৰা পৰিচালিত এটা উদ্যোগ। ই ১,১৫,০০০ কিলোমিটাৰ ৰে’লপথ আৰু ৭,৫০০টা ষ্টেশ্যনৰে বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ ৰে’ল জালিকা (networks)। ভাৰতীয় ৰে’লে বছৰি ৭৫০ কোটি অথবা দিনে ২ কোটিতকৈয়ো অধিক যাত্ৰী (ইয়াৰ আধাতকৈ বেছি উপনগৰীয় ৰে’লৰ যাত্ৰী) আৰু দিনে ২৮ লাখ টন সামগ্ৰী কঢ়িয়ায়। ২০১১-১২ চনত ভাৰতীয় ৰে’লে যাত্ৰীৰ পৰা ২৮,৬৪৫.৫২ কোটি আৰু সামগ্ৰীৰ পৰা ৬৯৬৭৫.৯৭ কোটি টকা উপাৰ্জন কৰিছিল।
![]() | |
ধৰণ | ভাৰত চৰকাৰৰ অধীনস্থ প্ৰতিষ্ঠান |
---|---|
স্থাপিত | ১৬ এপ্ৰিল ১৮৫৩[1] |
মুখ্য কাৰ্যালয় | নতুন দিল্লী, ভাৰত |
দেশ/অঞ্চল | ভাৰত |
নেতৃস্থানীয় ব্যক্তিত্ব | বিনয় মিট্টল (চেয়াৰমেন)[2] |
পৰিসেৱা | যাত্ৰীবাহী ৰে’ল মালগাড়ী বাছ সেৱা পৰ্যটন সেৱা পাৰ্কিং সেৱা অন্যান্য সম্পৰ্কীয় সেৱা |
ৰাজহ | ![]() |
মুঠ আয় | ![]() |
স্বত্বাধিকাৰী | ভাৰত চৰকাৰ (১০০%) |
কৰ্মচাৰীৰ সংখ্যা | ১৪ লাখ (২৯১১)[4] |
বিভাগসমূহ | ১৭টা জ'ন[5] |
ৱেবছাইট | http://www.indianrailways.gov.in |
ভাৰতীয় ৰেল | |
---|---|
ৰিপৰ্টিং মাৰ্ক | IR |
অঞ্চল | ভাৰত |
কাৰ্যকাল | ১৬ এপ্ৰিল ১৮৫৩–বৰ্তমানলৈ |
ট্ৰেক গজ | ১৬৭৬ মিঃ মিঃ; ১০০০ মিঃ মিঃ; ৭৬২ মিঃ মিঃ; ৬১০ mm |
বৈদ্যুতিকৰণ | ২১,৫০০ কিঃমিঃ |
দৈৰ্ঘ্য | ৬৫,০০০ কিঃমিঃ |
ৱেবছাইট | http://www.indianrailways.gov.in |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Railway_network_map_of_India_-_Schematic.svg/640px-Railway_network_map_of_India_-_Schematic.svg.png)
১৮৫৩ চনত ভাৰতত প্ৰথম ৰে’লপথ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল ব’ম্বে আৰু থানেৰ মাজত। ১৯৫১ চনত ভাৰতত চলি থকা সকলো ৰে’ল কোম্পানীক একগোট কৰি ৰাষ্ট্ৰীয়কৰণ কৰা হয় আৰু ইয়াক "ভাৰতীয় ৰে’ল" নামকৰণ কৰা হয়। ভাৰতীয় ৰে’লৰ অধীনত ব্ৰডগ’জ, মিটাৰগ’জ আৰু নেৰ’গ’জ ৰে’লপথেৰে দীৰ্ঘ দূৰত্বৰ আৰু উপনগৰীয়- উভয় প্ৰকাৰৰ ৰে’লেই চলাচল কৰে। ভাৰতৰ বহুকেইখন ঠাইত ইয়াৰ ডবা আৰু ইঞ্জিন নিৰ্মাণৰ কাৰখানাও আছে। ভাৰতীয় ৰে’লে দেশখনৰ ২২খন ৰাজ্য আৰু ৩খন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল ৰে’ল জালিকাৰে সামৰি লৈছে তথা নেপাল, বাংলাদেশ আৰু পাকিস্তানলৈয়ো সীমিত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সেৱা আগবঢ়াইছে।
ভাৰতীয় ৰে’ল ১৪ লাখ কৰ্মচাৰীৰে বিশ্বৰ চতুৰ্থ বৃহৎ ব্যৱসায়িক নিয়োগকৰ্তা। ভাৰতীয় ৰে’ল ২২৯,৩৮১টা মালগাড়ীৰ ডবা, ৫৯,৭১৩টা যাত্ৰী ডবা আৰু ৯,২১৩টা ইঞ্জিনৰ গৰাকী। প্ৰতিদিনে চলাচল কৰা ৰে’লৰ সংখ্যা প্ৰায় ১০,০০০ খন। ২০১২ চনৰ ৩১ মাৰ্চৰ দিনালৈকে ২২,২২৪ কিলোমিটাৰ ৰে’লপথ (মুঠ ৰে’লপথৰ ৩৪%) বৈদ্যুতিকৰণ কৰা হৈছে।[6] ১৯৬০ চনৰে পৰা ভাৰতীয় ৰে’লৰ বৈদ্যুতিক পথত ২৫,০০০ ভল্ট এ.চি. বিদ্যুৎ (অভাৰহেড ট্ৰেক্ছন) ব্যৱহাৰ কৰা হয়।