ব্ৰহ্মোছ
চুপাৰছনিক ক্ৰুজ মিছাইল, ভাৰত আৰু ৰাছিয়াই যৌথভাবে নিৰ্মাণ কৰা মিছাইল / From Wikipedia, the free encyclopedia
ব্ৰহ্মোছ (পিজে-১০ বুলিও কোৱা হয়)[13] হৈছে মধ্যম দূৰত্বৰ ৰেমজেট ছুপাৰছনিক ক্ৰুজ মিছাইল যিটো চাবমেৰিন, জাহাজ, যুঁজাৰু বিমান বা টি ই এলৰ পৰা নিক্ষেপ কৰিব পাৰি।[14] ইয়াক ভাৰতীয় প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা আৰু উন্নয়ন সংস্থা (ডি আৰ ডি অ’) আৰু ৰাছিয়ান ফেডাৰেচনৰ এন পি অ’ মাছিনোষ্ট্ৰয়েনিয়াৰ যৌথ উদ্যোগত ব্ৰহ্মোছ এৰ’স্পেচ গঠন কৰিছে।[15] এই মিছাইলটো পি-৮০০ অনিকৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।[16][17] ব্ৰহ্মোছ নামটো ভাৰতৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু ৰাছিয়াৰ মস্কভা দুখন নদীৰ নামৰ পৰা গঠিত এটা পৰ্টমেণ্ট।
ব্ৰহ্মোছ | |
---|---|
প্ৰকাৰ | ক্ৰুজ মিছাইল বিমানেৰে নিক্ষেপ কৰা ক্ৰুজ মিছাইল জাহাজ বিৰোধী মিছাইল স্থল আক্ৰমণৰ ক্ষেপণাস্ত্ৰ পৃষ্ঠৰ পৰা পৃষ্ঠলৈ ক্ষেপণাস্ত্ৰ ছাবমেৰিনে নিক্ষেপ কৰা ক্ৰুজ মিছাইল |
উদ্ভাৱনকৰ্তা | ভাৰত ৰাছিয়া |
ব্যৱহাৰৰ ইতিহাস | |
ব্যৱহাৰকাল | নবেম্বৰ ২০০৫ |
ব্যৱহাৰকাৰী | ভাৰতীয় সেনাবাহিনী ভাৰতীয় নৌসেনা ভাৰতীয় বায়ুসেনা ফিলিপাইনছৰ মেৰিন কৰ্পছ (অৰ্ডাৰত) |
উৎপাদনৰ ইতিহাস | |
নক্সাকৰ্তা | প্ৰতিৰক্ষা গৱেষণা আৰু উন্নয়ন সংস্থা, এন পি অ' মাছিনোষ্ট্ৰয়েনিয়া |
উৎপাদন কৰ্তা | ব্ৰাহ্মোচ এৰ'স্পেচ লিমিটেড[1] |
উৎপাদন খৰচ (প্ৰতি) |
ব্ৰাহ্মোচ : $ ৩.৫ নিযুত ব্ৰাহ্মোচ-ইআৰ : $ ৪.৮৫ নিযুত |
সংস্কৰণসমূহ | জাহাজত উৎক্ষেপণ কৰা ভূমিতউৎক্ষেপণ কৰা ছাবমেৰিনত উৎক্ষেপণ কৰা বিমানেৰে লঞ্চ কৰা ব্ৰাহ্মোচ-ইআৰ ব্ৰাহ্মোচ-এনজি ব্ৰাহ্মোচ-২ |
তথ্যৱলী | |
ওজন | ব্ৰাহ্মোচ: ৩,০০০ কেজি (৬,৬০০ পাউণ্ড) ব্ৰাহ্মোচ-এ: ২,৫০০ কেজি (৫,৫০০ পাউণ্ড) ব্ৰাহ্মোচ-এনজি: -−২৭,০০,০০০ কেজি (−৬৬১ পাউণ্ড) |
দৈৰ্ঘ্য | ব্ৰাহ্মোচ: 8.4 মিটাৰ (28 ফুট) ব্ৰাহ্মোচ-এনজি: 6 মিটাৰ (20 ফুট) |
ব্যাস | ব্ৰাহ্মোচ: 0.6 মিটাৰ (2.0 ফুট) ব্ৰাহ্মোচ-এনজি: 0.5 মিটাৰ (1.6 ফুট) |
Warhead | -−৫০,০০০ কেজি (−২২০ পাউণ্ড) nuclear conventional semi-armour-piercing warhead[2] |
ইঞ্জিন | ১ম পৰ্যায়: ছলিড ৰকেট বুষ্টাৰ [ইইএল][3] দ্বিতীয় পৰ্যায়: তৰল ৰকেট ৰেমজেট [এনপিঅ'][3] |
প্ৰপেল্যান্ট | 1st Stage: Solid fuel 2nd Stage: Liquid fuel |
অপাৰেশ্যনাল ৰেঞ্জ |
*জাহাজ : 900 km (560 মাইল)[4]
|
Flight ceiling | 15 km (49,000 ফুট)[8] |
ফ্লাইট উচ্চতা | সাগৰীয় স্কিমিং, as low as 3—4 meters[2] |
গতিবেগ | মাৰ্চ ৩ |
নিৰ্দেশনা পদ্ধতি |
মিড-কোৰ্চ: আইএনেচ + SatNav টাৰ্মিনেল: সক্ৰিয় ৰাডাৰ হোমিং[9][10] |
Accuracy | 1 m CEP[11] |
লঞ্চ প্লেটফৰ্ম |
*Warship
|
স্থলপথত উৎক্ষেপণ কৰা আৰু জাহাজত উৎক্ষেপণ কৰা সংস্কৰণ ইতিমধ্যে সেৱাত আছে।[18] ব্ৰহ্মোছৰ এটা বিমানেৰে নিক্ষেপ কৰা ভেৰিয়েন্ট যিটো ছু-৩০এমকেআইৰ পৰা নিক্ষেপ কৰিব পাৰি। ব্ৰহ্মোছ ২০১২ চনত আবিৰ্ভাৱ হৈছিল আৰু ২০১৯ চনত সেৱাত প্ৰৱেশ কৰিছিল।[19]
ব্ৰহ্মোছ এৰ’স্পেছে এই মিছাইল গাইডেন্স প্ৰস্তুত কৰিছে।
২০১৬ চনত ভাৰত মিছাইল টেকন’লজি কণ্ট্ৰ’ল ৰেজিম (MTCR)ৰ সদস্য হোৱাৰ লগে লগে ভাৰত আৰু ৰাছিয়াই এতিয়া যৌথভাৱে ৮০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বৰ আৰু সুৰক্ষিত লক্ষ্যত পিনপইণ্ট সঠিকতাৰে আঘাত কৰিব পৰা নতুন প্ৰজন্মৰ ব্ৰহ্মোছ ক্ষেপণাস্ত্ৰ নিৰ্মাণৰ পৰিকল্পনা কৰিছে। অৱশেষত সকলো মিছাইল ১৫০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বলৈ উন্নীত কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে।[20][21][22][23][24]
ভাৰত-ৰাছিয়াৰ যৌথ ব্ৰহ্মোছ কাৰ্যসূচীৰ মুখ্য কাৰ্যবাহী বিষয়া অতুল ৰাণে ২০২২ চনত কয় যে ভৱিষ্যতে হাইপাৰছ’নিক মিছাইল, যাক ব্ৰহ্মোছ-২ বুলি কোৱা হ’ব, সম্ভৱতঃ ৩এম২২ জিৰকনৰ পৰা নিৰ্মাণ কৰা হ’ব আৰু ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য একে।[25][26][27]