বৃহৎ হেড্ৰ'ন সংঘৰ্ষক

বৃহৎ হেড্ৰ'ন সংঘৰ্ষক (ইংৰাজী: The Large Hadron Collider; চমুকৈ LHC) হ'ল পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু শক্তিশালী 'কণা সংঘৰ্ষক' (Particle Collider)।^[1] ১৯৯৮ৰ পৰা ২০০৮ চনৰ মাজভাগত প্ৰায় ১০,০০০ বিজ্ঞানী আৰু ১০০খন দেশৰ অভিযন্তা লগতে বহুকেইখন বিশ্ববিদ্যালয় আৰু পৰীক্ষাগাৰৰ সহযোগিতাত নিউক্লীয় গৱেষণাৰ ইউৰোপিয়ান সংঘই (চাৰ্ণ) বৃহৎ হেড্ৰ'ন সংঘৰ্ষক নিৰ্মাণ কৰি উলিয়ায়।^[2] ২৭ কিলোমিটাৰ পৰিধিযুক্ত আৰু ১৭৫ মিটাৰ গভীৰ এই সংঘৰ্ষকটো ছুইজাৰলেণ্ডৰ জেনেভাৰ ওচৰৰ ফ্ৰাঞ্চ-ছুইজাৰলেণ্ড সীমান্তৰ তলত অৱস্থিত। ২০১০ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ পৰা ২০১৩ চনৰ আগলৈ প্ৰতিবীমত ৩.৫-৪ টেৰাইলেক্ট্ৰনভল্টৰ (TeV) (মুঠ ৭-৮ TeV) শক্তি ব্যৱহাৰ কৰি ইয়াৰ প্ৰথমটো গৱেষণা আৰম্ভ কৰা হৈছিল।^[3][4] তাৰ পাছত দুবছৰৰ বাবে সংঘৰ্ষকটোৰ উন্নয়ন কৰা হৈছিল। দ্বিতীয় গৱেষণা আৰম্ভ কৰিবলৈ ২০১৫ চনৰ আগছোৱাত সংঘৰ্ষকটো পুনৰ চলোৱা হয় আৰু এইবাৰ প্ৰতিবীমত ৬.৫ TeV (মুঠ ১৩ TeV) ব্যৱহাৰ কৰা হয়।^[5][6][7][8]

LHCৰ এটা অংশ

বৃহৎ হেড্ৰ'ন সংঘৰ্ষক
Large Hadron Collider
(LHC)

LHC পৰীক্ষাসমূহ
ATLAS	A Toroidal LHC Apparatus
CMS	Compact Muon Solenoid
LHCb	LHC-beauty
ALICE	A Large Ion Collider Experiment
TOTEM	Total Cross Section, Elastic Scattering and Diffraction Dissociation
LHCf	LHC-forward
MoEDAL	Monopole and Exotics Detector At the LHC
LHC preaccelerators
p and Pb	Linear accelerators for protons (Linac 2) and Lead (Linac 3)
(not marked)	Proton Synchrotron Booster
PS	Proton Synchrotron
SPS	Super Proton Synchrotron

CERN accelerator complex

List of current particle accelerators at CERN
Linac2	Accelerates protons
Linac3	Accelerates ions
Linac4	Accelerates negative hydrogen ions
AD	Decelerates antiprotons
LHC	Collide protons or lead ions
LEIR	Accelerates lead ions
PS	Accelerates particles
PSB	Accelerates protons
SPS	Accelerates protons and lead ions

Hadron colliders

Intersecting Storage Rings	CERN, 1971–1984
Proton-Antiproton Collider (SPS)	CERN, 1981–1991
ISABELLE	BNL, cancelled in 1983
Tevatron	Fermilab, 1987–2011
Relativistic Heavy Ion Collider	BNL, 2000–present
Superconducting Super Collider	Cancelled in 1993
Large Hadron Collider	CERN, 2009–present
Future Circular Collider	Proposed

বৃহৎ হেড্ৰ'ন সংঘৰ্ষকৰ লক্ষ্য হ'ল কণা পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ বিভিন্ন তত্বসমূহৰ পূৰ্ব-সূচনাসমূহ পদাৰ্থ বিজ্ঞানীসকলক পৰীক্ষা কৰিবলৈ দিয়া।^[9] ইয়াৰোপৰি হিগ্‌ছ ব'ছ'নৰ ধৰ্মসমূহৰ জোখমাখ আৰু ছুপাৰছিমেট্ৰিক তত্বসমূহৰ দ্বাৰা পূৰ্ব-সূচনা কৰা নতুন কণাসমূহৰ সন্ধান এই সংঘৰ্ষকৰ লক্ষ্য।^[10]

তথ্য সংগ্ৰহ

1. "The Large Hadron Collider". cern.ch. http://home.web.cern.ch/topics/large-hadron-collider.
2. Highfield, Roger (16 September 2008). "Large Hadron Collider: Thirteen ways to change the world". The Daily Telegraph (London). http://www.telegraph.co.uk/science/large-hadron-collider/3351899/Large-Hadron-Collider-thirteen-ways-to-change-the-world.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-10-10.
3. "CERN LHC sees high-energy success" (Press release). BBC News. 30 March 2010. Retrieved 2010-03-30.
4. CERN Press Office (13 February 2012). "LHC to run at 4 TeV per beam in 2012". CERN. http://press.cern/press-releases/2012/02/lhc-run-4-tev-beam-2012.
5. Jonathan Webb (5 April 2015). "Large Hadron collider restarts after pause". BBC. http://www.bbc.com/news/science-environment-32160755। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 April 2015.
6. O'Luanaigh, Cian. "Proton beams are back in the LHC". CERNCERN: Accelerating science. http://home.web.cern.ch/about/updates/2015/04/proton-beams-are-back-lhc। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 April 2015.
7. "Large Hadron Collider turns on 'data tap'". BBC News. http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-32976838। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 August 2015.
8. "LHC smashes energy record with test collisions". BBC News. http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-32809636। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 August 2015.
9. "Missing Higgs". CERN. 2008. http://public.web.cern.ch/public/en/Science/Higgs-en.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-10-10.
10. "Towards a superforce". CERN. 2008. http://public.web.cern.ch/public/en/Science/Superforce-en.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-10-10.