Tabaco
From Wikipedia, the free encyclopedia
O tabaco (Nicotiana spp. en clasificación cientifica) ye una planta d'a familia d'as Solanaceae d'1 a 3 metros d'altaria, de fuellas dica os 50 cm de largaria y de forma eliptica. O tabaco procede d'America tropical, an ya yera conoixito, cautivato y emplegato por os indichenas antis d'a conquiesta espanyola, que estendilló o suyo consumo y producción arredol d'o mundo. Actualment ye cultivato en rechions de clima tropical y en rechions de clima templato.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Tabaco | ||||||||||||
Plantas de tabaco. | ||||||||||||
| ||||||||||||
Especies | ||||||||||||
N. acuminata
N. alata |
As suyas fuellas ixutas s'emplegan como una droga legal amplament estendillata arredol d'o mundo. Entre os suyos compuestos ye present un alcaloide dito nicotina, lo cual da nombre a la planta, que ye en as fuellas en proporcions variables (dende menos de l'1% dica o 12%). A resta ye o dito gudrón, una substancia escura y rasinosa composata por cuantos achents quimicos, muitos d'os cuals se cheneran como resultato d'a combustión d'o tabaco (cianuro d'hidrocheno, monoxido de carbonio, dioxido de carbonio, oxido de nitrocheno y amoniaco entre d'atros).
L'adicción a o tabaco ye conoixida como tabaquismo, estando una forma de drogadicción per o que a suya venda y consumo ye prohibiu en muitos países entre éls menors de 18, 20 u 21 anyos, como en Espanya y per extensión en Aragón. O suyo consumo ye en aumento en os países en vías de desarrollo, prencipalment per la encorporación d'a muller a lo suyo consumo, mientres que en países mas desarrollaus ye estancau u mesmo en disminucion.
O suyo consumo y producción han orichinau una potent industria que produz, procesa y vende tabaco. As prencipals interpresas dedicadas a la industría d'o tabaco son muito poderosas y influyents, cualques d'as mas conoixidas son Philip Morris, British American Tobacco, Altria, Japan Tobacco u Imperial Brands. En Espanya estió muito popular Tabacalera Espanyola, Altadis dimpués d'a suya fusión con a francesa Seita y hue integrada en Imperial Brands.