Biotecnolochía
From Wikipedia, the free encyclopedia
A Biotecnolochía ye o conchunto de disciplinas u ciencias que tien por obchectivo o estudio d'os sers vivos u partis d'os sers vivos ta d'obtener-ne biens y servicios. A suya aria d'estudio ye entre a biolochía, a bioquimica y a incheniería quimica y tien amás gran repercusión en a farmacia, medicina, microbiolochía, a ciencia d'os alimentos y l'agricultura, entre d'atros campos. O conoiximiento que tienen os biotecnologos, que fa de enlace entre a biolochía y a incheniería quimica, lis permite d'optimizar y levar a gran escala la sintesi de productos que afectan toz istos campos citatos.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Probablement o primero que emplegó iste termin estió Karl Ereky, incheniero hongaro en 1919.
Una sección d'a biotecnolochía ye l'uso dreito d'organismos ta la producción de produtos organicos (bels eixemplos en son a cerveza u os productos lactios). Actualment as bacterias son emplegatas en a industria menera en a biolixivación. A biotecnolochía tamién s'emplega ta o reciclache, tractamiento de residuos, limpieza d'as zonas contaminatas por actividaz industrials (biorremediación), y ta producir armamento biolochico.
Bi ha tamién aplicacions d'a biotecnolochía que no emplegan organismos vivos. Os microchips d'ADN feitos servir en os analís cheneticos en son un eixemplo. Bi ha muitismas producions que se fan con nomás a reacción d'as enzimas d'os microorganismos.
A biotecnolochía moderna s'asocia a sobén con l'uso d'os microorganismos cheneticament modificatos como o E. coli u a levadura Saccharomyces cerevisiae que s'emplega en a producción de sustancias como a insulina u os antibioticos. Tamién se puet referir a los animals transchenicos u plantas transchenicas, como lo panizo. Celulas animals modificatas como as de l'ovario d'o hamster chinés (CHO) entre muitismas atras son muit emplegadas por as industrias farmaceuticas. Actualment se ye prebando l'uso d'as plantas como bioreactors baratos.
A biotecnolochía tamién ye a ormino asociata con a rechira de nuevas terapias y dispositivos de diagnostico.