Postleitzahl (Österreich)

Z Öschterrych sin d Boschtleitzaal vyrschtellig un i dè Aaschrift toujours nit chürzt aazgää. Si sin am 1. Jänner 1966 vo dè Generaldirektion für d Boscht- un Telegraphèvowaltung ygfüürt worrè. Jeddi Boschtleitzaal kennzeichnèt è Boschtamt. D Uussaag vo dè Boschtleitzaal isch also übber dè Boschtort usè gangè un hèt sich au uff è bschtimmts Aanaamè-, Abhol- odder Zuèschtell-Bostamt bezogè. Dõdemit isch es zur Reglè worrè, dass für è Stadt mit è baar Boschtämter au è baar Boschtleitzaalè goltè hèn.

Chartè vo dè Bostleitzaalregionè z Öschterrych

Detaillyrti Chartè vo dè Boschtleitzaalregionè

Sit Septembér 2009 bschtòt uff dè Websitè vo dè Öschterrychischè Boscht AG d Möglichkeit, mittels èrè detaillyrtè Online-Suèchfungtion nõch Boschtleitzaalè un dè dèzuèghörigè Ortschaftè mit irè „Bschtimmungsörter“ z suèchè; für d Suèchi innerhalb vo größerè Städt isch sèlli abber kaum bruuchbar. Ußerdèmm stön aktuèlli Lischtè vo allnè Boschtleitzaalè (inkl. Boschtfach- un Sondernummèrè) bzw. allnè Ortschaftè (inkl. PLZ un Bschtimmungsort) als Excel-Tabellè zum koschtèfreyè Download parat.^[1]

Vorgschichtè

Dütschi Boschtleitzaalèchartè, Stand 1943

Schu ab 1941 hèt s diè rychsdütschi Boschtleitzaal 12a un 12b für Öschtrych gää, wo anno 1938 mit èm Dütschè Rych zämmè gangè isch.

Nummèrè vum Leitgebièt	Boschtleitgebièt	umfassèt d Rychsgauè
12a	Alpè- un Donau-Rychsgau Oscht	Gau Wyn, Gau Nidderdonau, Gau Steiermark
12b	Alpè- un Donau-Rychsgau Wescht	Gau Kärntè, Gau Obberdonau, Gau Salzburg, Gau Tyrol-Vorarlbärg

Sischtematik

Gliderung

Chartè vo dè Brièfzentrè vo dè Öschterrychischè Boscht

• Diè èrscht Stell vo dè Boschtleitzaal git d Leitzonè, also d Region aa.
  • 1xxx – Wyn (au deilwys für Ortschaftè i dè nidderöschtrychischè Nõchbòrschaft)
  • 2xxx – öschtlichs un südlichs Nidderöschtrych, au deilwys für s Nordburgèland
  • 3xxx – weschtlichs Nidderöschterrych un chlyni Deil vum südöschtlichè Obberöschterrych
  • 4xxx – Obberöschtrych un chlyni Deil vum weschtlichè Nidderöschterrych
  • 5xxx – Salzburg un weschtlichs Obberöschterrych
  • 6xxx – Nordtyrol un Vorarlbärg
  • 7xxx – Burgèland, sowit s nit unter 2xxx odder 8xxx kait
  • 8xxx – Steiermark, Deile vum Bezirk Bezirk Jennersdorf im Südburgèland
  • 9xxx – Kärntè un Oschttyrol
• Diè zweit Stell definyrt s Leitgebièt, wo zmeischt zweischtellig gmeinsam mit dè èrschtè Stell aagää wörd.
• Diè dritt Stell zeigt di Leitschtreggi aa, wo d Boschtstüggle bim Dransport mit dè Baan odder mit èm Auto nämmèd.
• Diè vyrt Stell git dè Leitort, also s konkrete Boschtamt aa. Jeddèrè Boschtfilialè isch dõdemit è eigèni Boschtleitzaal zuèdeilt.

I dè Leitzonè 1 (Wyn) kennzeichnèd diè zweit un dritt Stell d Boschtleitzaalè vo dè jewyligè Gmeindsbezirk (z. B. 1030: 3. Bezirk, 1120: 12. Bezirk) un a dè vyrtè Stell stòt dè Leitort (Boschtfilialè) im jewyligè Bezirk.

Uusnaamè

S git abber Uusnammè vo sèllèrè Reglè, wo dransporttechnisch begründèt sin, bsunders bi Ortschaftè a dè Bundesländergränzè. Asè hèt zum Byschpill diè obberöschtrrychischi Gmeind Weyer d Boschtleitzaal 3335, well si vom nidderöschterrychischè Gebièt mit Boscht belifèrèt wörd. Dè steirisch-nidderöschterrychische Gränzort Dauché am Wechsel hèt è burgèländischi Boschtleitzaal (7421), well er bi dè Vogaab vo sèbbèrè Boschtleitzaal mit èm Ort Dauchè i dè burgèländischÈ Gmeind Mariasdorf vowechslèt worrè isch.

Dè Flughaffè Wyn-Schwechat, wo z 2320 Mannswörth in Nidderöschterrych lyt, hèt d Boschtleitzaal 1300, obwoll er uff èm Bann vo dè Gmeind Schwechat (Boschtleitzaal 2320) stòt. Z Wyn hèt d UNO-City d Boschtleitzaal 1400, obwoll sich sèlli im 22. Bezirk (PLZ 1220) dèheim isch. Bis Septembér 2011 hèt au s Austria Center Vienna, ebbèfalls im 22. Bezirk, mit dè 1450 è eigèni Boschtleitzaal.

Diè beidè öschterrychischè Zolluusschlussgebièt Jungholz in Tyrol un s Chlywalserdal z Vorarlbärg vofüègèd als Zollaaschlussgebièt vo Dütschland sowoll übber è vyrschtelligi öschterrychischi wiè au übber è füüfschtelligi dütschi Boschtleitzaal, wo uff sèbbi lutet:

Ortsnammè	Öschterrych	Dütschland	Dütschland (altes PLZ-Sischteem bis 30. Juni 1993)
Jungholz	6691	87491	8965
Riezlern	6991	87567	8984
Hirschegg	6992	87568	8985
Mittelbärg	6993	87569	8986

Bsunderi Boschtleitzaalè

S eksischtyrèd öppè 400 bsunderi Boschtleitzaalè. Zuè sellnè zellèd Boschtleitzaalè für s Vodeilzèntrè (z. B. 1000 Wyn), Uuslandszentrè (z. B. 4005 Linz), 286 PLZ für Boschtfächer (z. B. 4021 Linz), Großkundè (z. B. 1136 Wyn für dè ORF, 8036 Graz für s LKH-Universidätsklinikum Graz, 8012 Graz für Neckermaa-Vosand) odder 1500, 1502 un 1503 für Fäldboscht im Raamè vo dè UNO-Friddenstruppè.

D Boschtleitzaal 1008 isch dè Riißwolf vo dè öschterrychischè Boscht. Sendungè mit èm Vomèrk „Retouren an Postfach 555, 1008 Wien“ wörrèd bi nèrè Retourè im nägschtè Vodeilerzèntrum uusgschiddè un vonichtet.^[2][3] D Boschtleitzaal 1350 isch defür dènkt, Rüggläufer im Uffdrag vo Massèvosender yzsammlè.^[4]

Änderungè

Wèg èm Zuèmachè vo Boschtämter sin sit 1999 öppè 50 Boschtleitzaalè nǜmmi vogää gsi. Anderersits sin auch übber 100 neui kreyrt worrè. Dõdemit hèn d Gmeindé, wo niè è Boschtamt ghaa hèn, d Möglichkeit, sich è eigèni PLZ zuèdeilè z lõ. Durch d Volagerung vo dè Zuèschtellung a regionali Zuèschtellbasè chönnèd au Gmeindè, wo bishèr è baar Boschtleitzaalè ghaa hèn, jetzt mit èrè einheitlichè PLZ uusgschtattet wörrè.

Mit Gmeindsfusionè, wo mèngmòl sogar Bezirksgränzè voschièbèd, änderèd sich zmindescht d Zämmèhäng zwǜschè dè Boschtleitzaalè un Gmeindsgränzè.

Uusschprõch

Bim Uusschprèchè von èrè Boschtleitzaal wörrèd meischtens zèrscht diè èrschtè beidè Stellè als Zaal un dènõch diè letschtè beidè Stellè als Zaal gnennt. (z. B.: 1011 Wyn = zehn-elf Wyn, 3333 Böhlerwärch = dreièdryßg-dreièdryßg Böhlerwärch, 9900 Liènz = nüünènünzg-null-null Liènz)

Sonderbrièfmarkè

D Yfüürung vo dè neuè Boschtleitzaalè am Aafang vum Johr 1966 isch wiè è bedütsams Ereignis aagluègt worrè, sèllèwäg hèt diè Öschtrychischi Boscht uss sèllèm Aalass è Sonderbrièfmarkè usègää, wo am 14. Jänner vo sèllèm Johr zèrschtmòl usègää worrè isch. Si zeigt uff gäälem Grund è eifachi, grau-wyyßi phǜsischi Chartè vu Öschtrych, wo d Leitzonèziffèrè vo dè Boschtleitzaalè mit èrè rotè Schrift un drei Püngtle nõch dè geographischè Regionè aagordnèt sin. Dè Nennwärt isch 1,50 Schilling gsi, wa im gängigè Wärt dörtzmòl entschprochè hèt.^[5]

D Ufflaag abber hèt sich uff 30 Mio. Stugg beloffè, wa öppè im Zeefachè vo dè üblichè Ufflaagèhöchi von èrè Sondermarkè glych chò isch.^[6] Dè Entwurf isch vom Karl Geßner chò. Dõdemit isch für dè Gebruuch vo Boschtleitzaalè gworbè worrè un d Zonè-Nummeryrung iiluschtryrt worrè.

Boschtvokeerschartè

Au z Öschterrych hèt s è offizièlli Landchartè (mit Logo vo dè Boscht, vom Volaag Freytag & Berndt, mit Neuufflaagè bis öppè 1988) mit allnè Boschtleitzaalè, -zonè un -gebièt gää, d Boschtvokeerschartè vo Öschterrych. Si isch als Nõchdrugg widder uff Bapyr z chriègè.^[7]

Literadur

• Nikolaus Lappin, Bonn: Postleitzahlen im In- und Ausland, i dè ZPF 14/68, S. 546