Hebelhaus (Basel)

47.5617444444447.5861638888889

S Huus am Dootedanz, wo dr Hebel uf d Wält khoo isch

Dialäkt: Baseldütsch

S Geburtshuus vom Johann Peter Hebel lit am Dootedanz 2 im Baasler Vorstedtkwardier. S Huus zellt as äis vo de Baasler Kulturgüeter, wo für d Region vo Bedütig si.

Mä het lang glaubt, ass dr Hebel im ene Gardehüüsli an dr Nöije Vorstadt uf d Wält khoo sig, und het 1861 wäge däm die Nöiji Vorstadt zu Hebelstrooss umdauft. Dr Mundartdichter Fritz Liebrich het im Joor 1926 aber uusegfunde, ass s richdige Geburtshuus am Dootedanz stoot.

Baugschicht

Scho 1302 het s e Huus gee an däm Blatz an dr Santihanns-Vorstadt und 1425 wird im Zinsbuech vom Spissaal e Conrad Wäselin erwäänt, wo dört gwoont het. Zerst isch s äifach s Huus am Rhii näben em Beck gsi, im spoote 15. Joorhundert het s «Zum Eereguet» ghäisse und im sächzääte «Zum Kopf».

1482 het d Elisabeth Mast s Huus dr Witwe Anna Kessler für nume zää Pfund verkauft. 1526 het en Andres Egli us Züüri s Huus im Rootsherr Hans Graf verkauft. 1555 het mä s Huus umbaut und am Düüresturz d Jooreszaal iigmäisslet. 1730 het dr Mäister Sixt s Huus kauft, und 17 Joor spööter, 1747, het er s sim Schwiigersoon, em Schniidermäister Niklaus Riedtmann witer verkauft. Dä het in de 1750er Joor e baar Zimmer an dr Johann Jakob Hebel vermietet, wo Diener im Huus vom Major Johann Jakob Iisely gsi isch.

Dr Hebel het sich in en Aagstellti vom Iisely, d Ursula Oertlin vo Huuse, verliebt und si häi ghürootet. Im Winter häi si z Huuse gwoont und vo Häimaarbet gläbt, im Summer häi si bim Iisely gschafft und im Dootedanz 2 gwoont. Dört isch am 10. Mai 1760 dr Johann Peter Hebel uf d Wält khoo. Dr Niklaus Riedtmann isch si Lieblingsgötti worde und dr Hebel het sich sis ganze Lääbe gärn an sis Geburtshuus erinneret, au wenn sis Lääbe as Kind nid liicht gsi isch. 1761 isch si Vater z Huuse gstorbe. Won er grösser worde isch, isch er uf d Brimarschuel z Baasel und het die dritti Klass am Gymnasium dört gmacht. 1773 isch si Mueter, wo chrank gsi isch, underwägs uf em Häimwääg uf Huuse gstorbe.

Dr Soon vom Niklaus Riedtmann, wo au Niklaus ghäisse het und si Frau, d Elisabeth Löw, häi s Huus zum Kopf übernoo und häi e Wiibäizli iigrichdet, wo guet gloffe isch.

Dr Hebel het het drvo dröimt, s Huus z kaufe und dört as alte Maa z lääbe, aber es isch nid drzue khoo. Er isch am 22. Septämber 1826 z Schwetzinge gstorbe und dört begraabe worde.

S Huus am Dootedanz 2 isch non e Joorhundert im Bsitz vo de Riedtmanns bliibe. 1840 isch s zum Rhii aane usbaut worde. Wo die nöije Zimmer und Stääge iigrichdet gsi si, isch dr Wärt vom Huus 1853 uf 9600 Franke gschetzt worde. 1956 het s non en Umbau gee, wo dr Baasler Aarbetsrappe understützt het, wie au d Renowazioone vo der Fassaade 1966 und 1979.

E Gedänggblatte, wo an d Geburt vom Johann Peter Hebel erinneret und lang am Hüüsli an dr Hebelstrooss aagmacht gsi isch, isch hüte am Dootedanz 2 aagmacht.

Kwelle

• Das Hebelhaus uf altbasel.ch
• Hebelstrasse uf basler-bauten.ch
• Hebels (richtiges) Heimathaus in Basel...
• Hebels Geburtshaus am Basler Totentanz