From Wikipedia, the free encyclopedia
Kontäiner (uf änglisch Container) isch im Düütsche es nöis Wort als Synonym für Phälter. Im Alemannische würt men em ender Chischte säge. Aber wäge dr modärne Transportwirtschaft het sech Container wältwyt algemein duregsetzt für die grosse Transportchischte, wo me hüt mit standardisierte Forme und Grössine füre Warevercheer bruucht.
Wo im 19. Joorhundert d Ysebaan ufcho isch, het me immer meh Sache füre Transport i Chischte ypackt. Deils sind das Bhälter gsi, wo me nume für ei Fuer gmacht het, mit dr Zyt sind si denn au mehr als einisch für verschideni Fahrte bruucht worde.
Ane 1956 isch d Geburtsstund vom modärne Kontäinertransport gsi, wo dr Amerikaner Malcom McLean uf sym Schiff Ideal X grad 58 Kontäiner zäme über s Meer gfüert het. 1961 het die Internazionali Organisazioon für d Norme, d ISO, d Mäss vo de Kontäiner füre internazionali Transport feschtgleit. D ISO-Container git’s hauptsächlech id de Standardgrössine vo vierzg und vo zwänzg Fuess Lengi. Vil Laschtwäge, Ysebaanwäge und Schiff sind äxtra für Kontäiner bout. Die Plätz i de Güeterbaanhööf und de Häfe, wo ISO-Kontäiner vom einte Vercheersmiddel uf es anders umglade wärde, heisse Containerterminal. Es sind d Chnotepünkt vom “Intermodale Vercheer”. Me schetzt, ass hütt ufem Land und ufem Wasser öppe drissg Millioone so Chischte für die globalisierti Wirtschaft underwägs sind.
Und nöierdings bout me au Hüüser us Kontäiner, bsunders wenn me se nid für langi Zyt wott lo stoo, so wie öppe d Büro uf de Boustelle.
Näbe de ISO-Kontäiner, wome hüt zerscht tra dänkt wemme s Wort ghört, git’s no divärsi anderi Sorte vo so Phälter, öppe die chlyne und grosse Spezialkontäiner für Güsel oder d Kaschtoor für verbruuchti Brönnstäb vo Atomchraftwärk und d Chischte zum Sache id Flugzüüg ylade. Wil me mit Laschtwääge vilmol grossi Phälter an Oort möcht ablade, wo’s kei Kraan het, isch dr Abrollkontäiner erfunde worde. Dä cha dr Laschtwageschofför sälber uflade und abstelle, won er wott, es bruucht drfür eifach e bewegliche Hogge uf em Laschtwage. Die Chischte sind grad au bi de Rettigsdienscht und bim Milidäär z gseh.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.