Verschwörungstheorie
Dr Versuech, en Eräignis, e Zuestand oder en Entwigglig mit ere Verschwöörig z erklääre From Wikipedia, the free encyclopedia
Dr Versuech, en Eräignis, e Zuestand oder en Entwigglig mit ere Verschwöörig z erklääre From Wikipedia, the free encyclopedia
As Verschwöörigstheorii bezäichnet mä im witiste Sinn jedi Erkläärig vom ene Eräignis, eme Zuestand oder ere Entwigglig as d Folg von ere Verschwöörig. Das häisst es wird aagnoo, ass sich Persoone zun ere Konspirazion wurde zämmedue und ass iir Ziil mäistens illegal oder illegitim isch. Dr Begriff Verschwöörigstheorii wird mäistens kritisch oder abwärtend verwändet.
Brinzipiell underschäidet mä zwüsche Verschwöörigshüpothese, wo im Grundsatz razionali Ussaage über vermueteti Verschwöörige mache, wo mä cha überbrüefe, und Verschwöörigsideologie, wo immun si gege kritischi Undersuechige vo iire stereotüpe und monokausale Vorstellige über Verschwöörige.
Es isch nid immer äifach zwüsche daatsächlige Verschwöörige und Verschwöörigsmüthe z underschäide. Es het in dr Gschicht immer wider Verschwöörige gee, wo e groosse Iifluss gha häi, wie zum Bischbil d Aaschleeg uf e Julius Caesar 44 v. d. Z.,[1] d Dreyfus-Affäre z Frankriich, die kommunistische Versüech in de 1920er Joor, e Wältrevoluzioon aazzeddle,[2] d Watergate- und d Iran-Contra-Affäre in de USA[3] oder die wältwite Macheschafte vo dr CIA und andere Ghäimdienst.[4]
Bsundrigs schlimmi Folge häi Verschwöörigstheorie, wenn si gege Minderhäite grichdet si, wo sich nid chönne weere. So häi Christe im Middelalter zur Zit vo de Chrüzzüüg d Juude aaklagt, ass si im Ghäime im Bund mit de Muslim oder mit em Antichrist sige, d Brünne wurde vergifte und eso d Pest wurde verbräite, oder ass si christligi Chinder rituell wurde umbringe. Au bi de Katharer, Waldenser oder de Templer het mä chetzerischi und magischi Däätikäite vermuetet. Sonigi Bevölkerigsgrubbe si vilmol usgrottet worde. D Häxeverfolgige in dr früeje Nöizit häi noch em gliiche Schema funkzioniert: En Unglück isch bassiert, mä het e Sündebock gfunde und däm dr Brozäss gmacht.
E modärns Bischpil sin d Verschwörigstheorie rund um d Mondlandig. Nit wenigi Lüüt bhaupte, die bemannti Mondlandig vo 1969 heigi gar nit stattgfunde. Sii seig im Gegeteil in ere amerikanische Wüeschti mit Kraterlandschaft simuliert worde. Indiz z. B. die wehendi Flagge im luftleere Ruum. Dr dunkel Background heigi me technisch problemlos chönne in d Uufnahme drii simuliere. Motiv devo seigi: S ehrgiizige Programm vom Präsident John F. Kennedy, dr Rückschtand, wo me ghaa het mit dr erschte bemannte Erdumkreisig vo dr Sowjetunion, guetzmache - me hätti s anders halt nit gschafft. Dr best Bewiis drfür, wie blöödsinnig die These isch, isch d Daatsach, ass d Sowjetunion die amerikanisch Mondlandig nie in Zwiifel zooge het.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
