Armagnaken (Söldner)

D Armanjake si Söldner gsi, wo im franzöösische Bürgerchrieg vom Bernard VII. us em Huus Armagnac im Joor 1410 aagworbe worde si und bis in d Middi vom Joorhundert Frankriich unsicher gmacht häi.

Dä Artikel behandlet d Söldner im 15. Joorhundert, wo as Armanjake bezäichnet worde si. Für anderi Bedütige vom Begriff lueg doo.

D Armanjake (linggs) in dr Schlacht bi St. Jakob an dr Birs, 1444

Gschicht

Dr Bernard VII. hett 1410 in Südfrankriich Soldate rekrutiert, wo mit iirer Brutalidäät sogar im e Zitalter, wo nid bsundrigs zimperlig gsi isch, uusegstande si und im ganze Land Angst und Schrecke verbräitet häi. Wo dr Bürgerchrieg ume gsi isch, si die Söldner as sogenannti Armanjake (im dütsche Sproochruum: Armigecke), oder as Les Bandes noch iire wisse Armbänder dur s Land zooge und häi gmordet und blünderet. Si häi in de 1440er Joor au im Alte Zürichrieg iigriffe. Si si denn beschriibe worde as „e wilde Hufe vo Söldner, wo us Franzoose, Bretoone, Gasconier, Lombarde, Spanier, Schotte und Ängländer bestoot, mäistens berittes Söldnervolk, 40'000 Chopf stark, doodrvo 20'000 kampffähigs Volk“.

Zum d Armanjake niiderzwärfe, wo in iirem Land marodiert häi, häi die franzöösische Köönig zum erste Mol e stehendi Armee im modärne Sinn ufgstellt. Si het us 9000 Riter bestande, iidäilt in 15 Ordonnanz-Kompanie zu 100 Lanze mit je säggs Maa. Zum sä zaale, häi d Ständ e Sonderstüür gnäämigt. E baar fääigi Chrieger us dene Bande si in die Armee ufgnoo worde, wo denn die irreguläre Armanjakehufe underworfe het. Räst vo de Armanjake si uf Lothringe, in s Elsass und in d Schwiz verdriibe worde, wo si d Schlacht bi St. Jakob an dr Birs (1444) zwar gwunne häi, aber iiri Verlust wägen em erbitterete Widerstand vo dr eidgenössische Vorhuet eso schweer gsi si, ass d Armee iiri Kampfchraft verlore het und usenanderbroche isch.

Litratuur

• Bertrand Schnerb: Les Armagnacs et les Bourguignons. La maudite guerre. Paris 2001.
• Peter Neu: Die Armagnaken im Trierer Land in „Neues Trierisches Jahrbuch 1962“, Verein Trierisch im Selbstverlag, 1962, S. 12

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Armagnaken“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.