From Wikipedia, the free encyclopedia
D Dünastii vo de Abbaside (arabisch العبّاسيّون al-‘Abbāsīyūn) het im Joor 750 d Umayyade in dr Regierig vom Kalifat abglööst. Si si, wie d Umayyade vor ene und spööter d Osmane vo fast alle Sunnite anerkennt worde.
Dr Naame vo de Abbaside goot zrugg uf e Al-Abbas ibn Abd al-Muttalib, en Unggle vom Brofeet Mohammed. D Familie ghöört zur Sippe vo de Haschemite.
Die abbasidische Kalife si dur e Beweegig an d Macht cho, wo gege d Umayyade grichdet gsi isch und vo dr proto-schiitische Haschimiyya z Kufa understützt worde isch, wil e Hufe Muslim dänggt häi, ass d Umayyade, wo eender die alti Aristokratii vo Mekka representiert häi, z wältlig sige. Dr Übergang zu de Abbaside wird vo vile Wüsseschaftler as „konservativi Revoluzioon“ aagluegt, wil es nit nume e Dünastiiwäggsel gsi isch, sondern non e Hufe anderi Verändrige stattgfunde häi, und het ere dr Naame „abbasidischi Revoluzioon“ gee.
Al-Mahdi (775–785), dr Noochfolger vom al-Mansur, wo us em Kalifat e Groossriich gmacht het, wo si Middelpunkt im Iran gha het, het in dr Manier vo de Sassanide e brachtvolle Hoofstaat ufbaut. Under em Harun ar-Raschid (786–809) isch s Kalifat uf eme H;hepunggt aachoo. Dä isch zwar as Kalif nume middelmäässig gsi, doch dank em Wesirat vo de persische Barmakide isch s Riich stabil bliibe. Noch em Verlust vo al-Andalus (756) isch au d Kontrolle über e Maghreb verloore gange, wo d Idriside, d Rustamide und d Aghlabide vom Kalifat faktisch unabhängig worde si.
Wirtschaftlig het s Riich im 8. und 9. Joorhundert en äinzigartigi wirtschaftligi Expansioon erläbt, und e blüejendi Stadtkultur het sich afo entwiggle. Überall si nöiji Baläst, Määrt und Woonkwardier baut worde. Dr Handel het drvo brofitiert, ass es e gmäinsami Sprooch, Religioon und Staatsaaghöörigkäit gee het. D Händler häi riisigi Gwinn chönne mache mit Waare aber au mit Bankgschäft und häi nume grad eso vil Stüüre zaalt, wie si sälber häi welle. Wenn aber die Riiche vom Süsteem brofitiert häi, si s d Buure und d Christe gsi, wo usbütet worde si. D Regierig z Bagdad het zwar alles do, wo si het chönne, für zum das z verhindere, aber si sich z wit ewägg gsi und het nume wenig Kontrolle ghaa. D Buure häi sich schweer verschuldet und si vom Land in d Stedt gflüchdet. Es isch zu religiöös-soziaale Unrueje choo: in Nordafrika 767 ff., Egüpte 789, 793, Sürie 796, Tabaristan under em Alid Yahya bis 792, Chorasan under em al-Muqanna bis 796, in Aserbaidschan, Sistan und Kirman).
Dr Noochfolger vom Harun ar-Raschid, al-Ma'mun, isch für si Förderig vo dr Wüsseschaft berüemt. Zu siner Zit häi d Muslim s wüsseschaftlige Erb vo de Römer und Grieche aadräte und es witer entwicklet. Um 830 het al-Ma'mun s Huus vo dr Wiishäit (bait al-hikma) gründet, wo aber die sunnitischi Reakzioon under äim vo sine Noochfolger, em al-Mutawakkil (847–861), nit überstande het.
Vo denn aa isch s Kalifat vo Unrueje gschüttlet worde und d Kalife si braktisch machtlos gsi, bis d Osmane dr letscht Abbaside-Kalif al-Mutawakkil III. (1508-1516, und no äinisch 1517) z Egüpte gfangegnoo und uf Istanbul brocht häi, won er verschwunde isch.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.