Wasili II van Moskou

Wasili II of Wasili die Blinde (Russies: Василий II Васильевич Тёмный; 10 Maart 1415 – 27 Maart 1462) was die grootprins van Moskou. Tydens sy lang bewind, van 1425 tot 1462, het die grootste burgeroorlog (1425–1453) in die ou Russiese geskiedenis plaasgevind.

Wasili II
Grootprins van Moskou
Periode	1425–1462
Voorganger	Wasili I
Opvolger	Iwan die Grote
Huis	Rjoerik
Vader	Wasili I
Moeder	Sofia van Litaue
Gebore	10 Maart 1415
Oorlede	27 Maart 1462

Stryd om die troon

Wasili II was die jongste seun van Wasili I en Sofia van Litaue en die enigste seun wat sy pa oorleef het. Hy was maar 10 jaar oud toe hy grootprins geword het met sy ma as regent.

Sy oom Joeri van Zwenigorod en dié se twee seuns, Dmitri en Wasili die Skele, het die geleentheid gebruik om self die troon op te eis. Hul eise was gegrond op die testament van Dmitri Donskoi, Joeri se pa en Wasili II se oupa, dat Joeri vir Wasili I moes opvolg. Wasili het toe egter nog nie kinders gehad nie. Sofia se pa, Vytautas van Litaue, het Wasili II gesteun.

Ná Vytautas se dood in 1430 het Joeri na die Goue Horde gegaan en teruggekeer met hul toestemming om die troon oor te neem. Die khan het hom egter nie verder gesteun nie. Toe Joeri Moskou met ’n leër aanval, is Wasili in 1433 verslaan en gevange geneem. Nadat Joeri grootprins van Moskou geword het, het hy sy broerskind begenadig en na Kolomna gestuur om daar te regeer. Wasili het egter dadelik teen hom begin saamsweer. Joeri het besef sy aanspraak op die troon is nie baie sterk nie en het Moskou verlaat.

Sy seuns het egter die geveg voortgesit. Hulle het Wasili verslaan en dié het by die Goue Horde skuiling gesoek. Toe Joeri in 1434 sterf, het sy seun Wasili die Skele grootprins geword. Sy broer, Dmitri, het egter self sy oog op die troon gehad en ’n bondgenootskap met Wasili II gesluit. In 1435 het hulle daarin geslaag om Wasili die Skele uit Moskou te verjaag. Dié is gevang en sy oë uitgesteek.

Tydens Wasili se bewind het die Goue Horde begin disintegreer en in kleiner khanate verdeel. In 1439 het die khan van Kazan Moskou aangeval. Ses jaar later het Wasili die khanaat aangeval, maar hy is verslaan en is gevange geneem. Die Russe moes ’n enorme losprys vir hulle prins bymekaarmaak en hy is vyf maande later vrygelaat. In dié tyd het die mag in Dmitri se hande beland. Hy het die lot van sy broer onthou en Wasili se oë ook laat uitsteek en hom in 1446 na Oeglitsj verban – vandaar Wasili se bynaam "die Blinde". Omdat Wasili nog aanhangers in Moskou gehad het, het Dmitri hom toegelaat om oor Wologda te regeer. Wasili het egter gou ’n leër bymekaargemaak en die troon teruggeneem.

In 1450 het Wasili sy laaste oorwinning oor sy neef behaal toe hy Galitsj-Merski oorgeneem en Dmitri laat vergiftig het.

Latere bewind

Ná die burgeroorlog het Wasili sy mag vergroot. Sy militêre veldtogte van 1441 tot 1460 het Moskou se houvas oor onder meer Soezdal, Nowgorod en Pskof verseker.

Intussen het die Ottomaanse Ryk Konstantinopel verower en die patriarg het ingestem om die pous in Rome se oppergesag te erken. Wasili het dit egter verwerp en in 1448 ’n Russiese biskop laat aanstel. Dit was ’n belangrike stap tot die wegbreek van die Russies-Ortodokse Kerk van die kerk in Konstantinopel. Dit het ook Wasili se aansien in die Ortodokse state verhoog.

In die laat 1450's is Wasili se oudste seun, Iwan, aangestel as medeheerser. Hy het sy pa in 1462 opgevolg as grootprins van Moskou.

Eksterne skakels

Wikimedia Commons bevat media in verband met Vasily II of Moscow.

• Geskiedenis van die burgeroorlog

• 

  Hierdie artikel is vertaal vanuit die Engelse Wikipedia