Slag van Bakenlaagte

Die Slag van Bakenlaagte het op 30 Oktober 1901 plaasgevind by Bakenlaagte in die Oos-Transvaal tydens die Tweede Vryheidsoorlog. 'n Boeremag bestaande uit ses kommando's onder bevel van genl. Louis Botha het met 'n Britse mag van 200 man onder bevel van kolonel Benson slaags geraak.

Slag van Bakenlaagte
Deel van Tweede Vryheidsoorlog
Boere se aanval by Bakenlaagte
Datum 30 Oktober 1901 Ligging Bakenlaagte Resultaat Boere-oorwinning
Strydende partye
Verenigde Koninkryk	Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)  Oranje-Vrystaat
Bevelvoerders
Colonel GE Benson	Louis Botha
Sterkte
210	900
Ongevalle
73 dood, 134 gewond	omstreeks 14 dood, 48 gewond

Agtergrond

Na sy tog deur KwaZulu-Natal en die gepaardgaande Slag van Bloedrivierpoort het Botha teruggekeer na die Oos-Transvaal. Hy het 'n noue ontkoming gehad met 'n Britse mag op die plaas Schimmelhoek, oos van Ermelo maar slaag tog daarin om te ontsnap. Op 29 Oktober deel kommandant H.S. Grobler hom mee dat 'n Britse mag by Swakfontein, sowat 20 km wes van Bethal, kamp opgeslaan het. Dié mag bestaan uit 2000 soldate, met veldkanonne en waens. Grobler het die Britse mag al vir 'n geruime tyd gepla. Die Britse mag onder bevel van kolonel Benson was berug daarvoor dat hulle op groot skaal die Boere se plase geplunder en die vroue en kinders weggevoer het na die konsentrasiekampe.

Die slag

Benson se troepe was oor 'n wye gebied versprei op die oggend van 30 Oktober toe Grobler hulle aanval. Benson onderskat die Boeremag se getalle aanvanklik en doen geen teen-aanvalle nie. Dit het ook begin reën en 'n sterk wind het begin waai wat die sigbaarheid belemmer het. Die agterhoede van Benson se troepe word gou oorrompel. Teen 12-uur het Botha die slagveld bereik met sy 400 burgers. Die Boeremagte herorganiseer hulle self; twee groepe val Benson se flanke aan en Botha val die middel aan met 800 burgers. Die Britte val terug na 'n lae heuwel waar hulle kanonne was. Aanvanklik bied hulle weerstand maar word gou oorwin en hulle lei swaar ongevalle. Benson word self twee keer gewond en die Boere verower die heuwel en neem die kanonne oor. Die Boere swaai die kanonne om en skiet nou op die Britse kamp. Botha beveel later die Boere om hulle vuur te staak aangesien hy bewus was dat daar vroue en kinders in die kamp was. Sodoende is 'n gulde geleentheid verspil om 'n groot oorwinning te behaal.

Verliese aan die Britse kant: 66 gesneuweldes, 165 gewondes en 120 word krygsgevangene. Benson het later beswyk aan sy wonde. Ongevalle vir die Boere was minder as 'n 100.

Sien ook

• Skermutselinge van die Tweede Vryheidsoorlog

Bron

• The War Reporter. J.E.H. Grobler. Jonathan Ball Publishers. 2004. ISBN 978-1-86842-186-2