Franse skrywer en vlieënier (1900–1944) From Wikipedia, the free encyclopedia
Antoine Marie Jean-Baptiste Roger, Comte de Saint-Exupery,[1] of eenvoudig de Saint-Exupery (Franse fonetiese uitspraak: ɑ̃twan də sɛ̃t‿ɛɡzypeʁi; 29 Junie1900 - 31 Julie1944), was 'n Franseskrywer, digter, aristokraat, joernalis en baanbreker in die vliegkuns. Hy het van Frankryk se hoogste literêre toekennings gewen asook die Verenigde State se Nasionale Boekprys. Hy word veral onthou vir sy novelle Le Petit Prince (Die klein prinsie) en vir sy liriese werke oor lugvaart, waaronder sy Terre des hommes (Pioniers van die wolke) uit 1939, wat groot bekendheid verwerf het.
Saint-Exupéry was voor die aanvang van die Tweede Wêreldoorlog 'n suksesvolle kommersiële vlieënier en het lugposroetes in Europa, Afrika en Suid-Amerika gevlieg. Aan die begin van die oorlog het hy by die Franse lugmag aangesluit en verkenningstogte gevlieg totdat Frankryk in 1940 'n wapenstilstand met Duitsland onderteken het. Nadat hy uit die Franse lugmag ontslaan is het hy na die Verenigde State gereis om sy regering te oorreed om oorlog teen Duitsland te verklaar.
Saint-Exupéry het 28 maande in Amerika deurgebring waartydens hy drie van sy belangrikste werke geskryf het. Hierna het hy by die Vrye Franse lugmag in Noord-Afrika aangesluit - alhoewel hy ouer as die maksimum toegelate ouderdom vir sulke vlieëniers was, en sy gesondheid in 'n bedenklike toestand was. Hy het verdwyn en vermoedelik gesterf op 31 Julie 1944 tydens 'n verkenningstog vanaf Korsika oor die Middellandse See.
Voor die oorlog het Saint-Exupéry bekendheid in Frankryk verwerf as vlieënier. Sy literêre werke het hom na sy dood tot 'n nasionale held in Frankryk verhef. Sy Le Petit Prince is in 300 tale vertaal.[2] Hy het verdere erkenning verwerf met internasionale vertalings van sy ander werke. 'n Internasionale humanitêre groep het die titel van sy filosofiese werk, Terre des hommes, as hul naam aangeneem, en dit is ook gebruik as die sentrale tema van Expo 67 in Montreal, Quebec.
Sy geboortedorp Lyon het ook die belangrikste lughawe aldaar na hom vernoem.
Vol de nuit (1931). Afrikaanse titel: Nagvlug. Vertaal deur J.G.J (Bokkie) Krige. Nederlandse titel: Nachtvlucht. Vertaal en ingelei deur A. Viruly. Uitgeverij Andries Blitz 1932.
Terre des hommes (1939). Afrikaanse titel: Pioniers van die Wolke. Vertaal deur J.G.J Krige saam met sy bekende broer, Uys Krige. Engelse titel: Wind, Sand and Stars. Dit is met verskeie literêre pryse bekroon.
Le Petit Prince (1943). Afrikaanse titel: Die klein prinsie. Vertaal deur J.P.J. Krige en later André P. Brink. Nederlandse vertaling: De kleine prins. Vertaal deur Laetitia de Beaufort-Van Hamel. Uitgeverij Ad Donker 2005.
Pilote de guerre, folio nr. 824 (1942) Nederlandse vertaling: Oorlogsvlieger. Vertaal deur Nele Ysebaert. Uitgeverij Van Oorschot 2016.
Lettre à un otage, essay
Citadelle, essay – folio nr. 108
Lettres de jeunesse
Carnets, folio nr. 3157
Lettres à sa mère, folio nr. 2927
Écrits de guerre 1939-1944, folio nr. 2573
Le petit prince. Vertaal as Die klein prinsie deur J.P.L. Krige (1957) en later onder dieselfde titel deur André P. Brink (1994)
Terre des hommes. Vertaal as Pioniers van die wolke deur J.G.J. (Bokkie) Krige saam met sy bekende broer, Uys (1980)
Vol de nuit. Vertaal as Nagvlug deur J.G.J. Krige (1937)
Paul Webster: Antoine de Saint-Exupéry – Biografie van de schrijver van De kleine prins, Ned. vertaling, uitgeverij Ad. Donker, 2000, ISBN 90-6100-483-7
Paul Webster: Consuelo, de roos en De kleine prins – De biografie van Consueleo de Saint-Exupéry, Ned. vertaling, uitgeverij Ad. Donker, 2001, ISBN 90-6100-513-2
Consuelo de Saint-Exupéry: Memoires van de roos – Portret van een onmogelijk huwelijk, Ned. vertaling, uitgeverij Forum, 2001, ISBN 90-225-2941-X
Chevrier, Pierre (skuilnaam van Hélène (Nelly) de Vogüé). Antoine de Saint-Exupéry . Montreal, Quebec, Kanada: La librairie Gallimard de Montréal, 1950.
Migeo, Marcel. Saint-Exupéry . New York: McGraw-Hill, (vert. 1961), 1960.
Peyre, Henri . Franse romanskrywers van vandag . New York: Oxford UP, 1967.
Robinson, Joy D. Marie. Antoine de Saint Exupéry (Twayne's World Authors-reeks: Franse letterkunde). Boston: Twayne Publishers, 1984, pp.120–142.
Rumbold, Richard en Lady Margaret Stewart. The Winged Life: A Portrait of Antoine de Saint-Exupéry, Poet and Airman . New York: D. McKay, 1955.
Smith, Maxwell A. Knight of the Air: The Life and Works of Antoine de Saint-Exupéry . New York: Pageant Press, 1956.