ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ കോശങ്ങൾ
From Wikipedia, the free encyclopedia
റെറ്റിനയിൽ കാണപ്പെടുന്ന, വിഷ്വൽ ഫോട്ടോട്രാൻസ്ഡക്ഷന് സഹായിക്കുന്ന പ്രത്യേക തരം ന്യൂറോഎപിത്തീലിയൽ കോശങ്ങളാണ് ഫോട്ടൊറിസെപ്റ്റർ കോശങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ പ്രകാശഗ്രാഹീ കോശങ്ങൾ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. പ്രകാശത്തെ (ദൃശ്യമാകുന്ന വൈദ്യുതകാന്തിക വികിരണം ) സിഗ്നലുകളാക്കി മാറ്റുന്നു എന്നതാണ് ഫോട്ടോസെസെപ്റ്ററുകളുടെ വലിയ ജൈവിക പ്രാധാന്യം. കൂടുതൽ വ്യക്തമായി പറഞ്ഞാൽ, സെല്ലിലെ ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ പ്രോട്ടീനുകൾ ഫോട്ടോണുകളെ ആഗിരണം ചെയ്യുന്നു, ഇത് സെല്ലിന്റെ മെംബ്രൻ പൊട്ടെൻഷ്യലുകളിൽ മാറ്റം വരുത്തുന്നു.
ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ കോശം | |
---|---|
Identifiers | |
MeSH | D010786 |
NeuroLex ID | sao226523927 |
FMA | 85613 86740, 85613 |
Anatomical terms of neuroanatomy |
സസ്തനികളുടെ കണ്ണുകളിൽ നിലവിൽ റോഡുകൾ, കോണുകൾ, ഫോട്ടോസെൻസിറ്റീവ് റെറ്റിന ഗാംഗ്ലിയൻ സെല്ലുകൾ എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് തരം ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ സെല്ലുകളുണ്ട്. രണ്ട് ക്ലാസിക് ഫോട്ടോറെസെപ്റ്റർ സെല്ലുകൾ റോഡുകളും കോണുകളുമാണ്, ഇവ രണ്ടും വിഷ്വൽ സിസ്റ്റത്തിൻറെ ഭാഗമായി ദൃശ്യ ലോകത്തിനെ കാഴ്ച എന്ന അനുഭവമാക്കി മാറ്റാൻ സഹായിക്കുന്നു. റോഡുകൾ കോണുകളേക്കാൾ ഇടുങ്ങിയതും റെറ്റിനയിലുടനീളം വ്യത്യസ്തമായി വിതരണം ചെയ്യപ്പെടുന്നതുമാണ്, എന്നാൽ ഫോട്ടോ ട്രാൻസ്ഡക്ഷനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ഓരോ രാസ പ്രക്രിയയും ഇവയ്ക്ക് സമാനമാണ്.[1] 1990 കളിൽ ഫോട്ടോസെൻസിറ്റീവ് റെറ്റിന ഗാംഗ്ലിയൻ സെല്ലുകൾ എന്ന മൂന്നാം തരം ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ സെൽ സസ്തനികളിൽ കണ്ടെത്തി. [2] ഈ സെല്ലുകൾ കാഴ്ചയ്ക്ക് നേരിട്ട് സംഭാവന നൽകുന്നില്ല, പക്ഷേ ഇവ സിർകാഡിയൻ റിഥങ്ങളെയും പ്യൂപ്പിളറി റിഫ്ലെക്സിനെയും പിന്തുണയ്ക്കുമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.
റോഡുകളും കോണുകളും തമ്മിൽ വലിയ പ്രവർത്തനപരമായ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്. റോഡ് കോശങ്ങൾ അങ്ങേയറ്റം സെൻസിറ്റീവ് ആണ്, അവ ഒരൊറ്റ ഫോട്ടോൺ ഉപയോഗിച്ച് പോലും പ്രവർത്തനക്ഷമമാക്കാം.[3] [4] അതു കൊണ്ടു തന്നെ വളരെ കുറഞ്ഞ അളവിലുള്ള പ്രകാശത്തിലെ കാഴ്ച റോഡ് സിഗ്നലിനെ മാത്രം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്.
ഒരു സിഗ്നൽ നിർമ്മിക്കുന്നതിന് കോണുകൾക്ക് കൂടുതൽ തിളക്കമുള്ള പ്രകാശം ആവശ്യമാണ് (അതായത്, ധാരാളം ഫോട്ടോണുകൾ). മനുഷ്യരിൽ, മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത തരം കോൺ സെല്ലുകളുണ്ട്, വ്യത്യസ്ത തരംഗദൈർഘ്യങ്ങളുടെ പ്രകാശത്തോടുള്ള പ്രതികരണരീതിയാൽ ഇത് വേർതിരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ മൂന്ന് വ്യത്യസ്ത സിഗ്നലുകളിൽ നിന്ന് വർണ്ണ ദർശനവും സാധ്യമാകുന്നു. [5] കുറഞ്ഞ പ്രകാശ തലങ്ങളിൽ നിറങ്ങൾ കാണാൻ കഴിയാത്തത് അപ്പോൾ റോഡ് കോശങ്ങളാണ് കാഴ്ചയ്ക്ക് വേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുന്നത് എന്നതിനാലാണ്. മൂന്ന് തരത്തിലുള്ള കോൺ സെൽ ഷോട്ട് (ഹ്രസ്വ), മീഡിയം (ഇടത്തരം), ലോങ്ങ് (ദൈർഘ്യമുള്ള) തരംഗദൈർഘ്യങ്ങളുടെ പ്രകാശത്തോട് പ്രതികരിക്കുന്നു, അതിനാൽ അവയെ യഥാക്രമം എസ്-കോൺ, എം-കോൺ, എൽ-കോൺസ് എന്നും വിളിക്കുന്നു.
പ്രിൻസിപ്പിൾ ഓഫ് യൂണിവേരിയൻസിന് അനുസൃതമായി, സെല്ലിന്റെ ഫയറിംഗ്, ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഫോട്ടോണുകളുടെ എണ്ണത്തെ മാത്രം ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. മൂന്ന് തരം കോൺ സെല്ലുകളുടെ വ്യത്യസ്ത പ്രതികരണങ്ങൾ നിർണ്ണയിക്കുന്നത് അവയുടെ ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ പ്രോട്ടീനുകൾ ആഗീരണം ചെയ്യുന്ന വ്യത്യസ്ത തരംഗദൈർഘ്യങ്ങളെ അനുസരിച്ചാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു എൽ കോൺ സെല്ലിൽ പ്രകാശത്തിന്റെ നീണ്ട തരംഗദൈർഘ്യങ്ങളെ കൂടുതൽ എളുപ്പത്തിൽ ആഗിരണം ചെയ്യുന്ന (അതായത് "ചുവപ്പ്") ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റർ പ്രോട്ടീൻ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഹ്രസ്വമായ തരംഗദൈർഘ്യമുള്ള പ്രകാശത്തിനും ഒരു എൽ കോൺ സെല്ലിൽ നിന്ന് സമാന പ്രതികരണം സൃഷ്ടിക്കാൻ സാധിക്കും, പക്ഷേ അങ്ങനെ ചെയ്യാൻ ഇത് കൂടുതൽ തിളക്കമുള്ളതായിരിക്കണം.
മനുഷ്യ റെറ്റിനയിൽ ഏകദേശം 120 ദശലക്ഷം റോഡ് കോശങ്ങളും 6 ദശലക്ഷം കോൺ കോശങ്ങളും അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. റോഡുകളുടെയും കോണുകളുടെയും എണ്ണവും അവ തമ്മിലുള്ള അനുപാതവും സ്പീഷിസുകൾക്കിടയിൽ വ്യത്യാസപ്പെടുന്നു, ഇത് ഒരു മൃഗം പ്രാഥമികമായി ദിവാജീവിയാണോ നിശാജീവിയാണോ എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും. ടൌണി മൂങ്ങ പോലെയുള്ള ചില നിശാ ജീവികൾക്കും റെറ്റിനയിൽ വളരെയധികം റോഡ് കോശങ്ങൾ ഉണ്ട് [6] മനുഷ്യ വിഷ്വൽ സിസ്റ്റത്തിൽ, ഫോട്ടോസെൻസിറ്റീവ് റോഡുകൾക്കും കോണുകൾക്കും പുറമേ, ഏകദേശം 2.4 ദശലക്ഷം മുതൽ 3 ദശലക്ഷം ഗാംഗ്ലിയൻ സെല്ലുകളുണ്ട്, അവയിൽ 1 മുതൽ 2% വരെ ഫോട്ടോസെൻസിറ്റീവ് ആണ്. ഗാംഗ്ലിയൻ കോശങ്ങളുടെ ആക്സോണുകൾ രണ്ട് ഒപ്റ്റിക് ഞരമ്പുകളായി മാറുന്നു .
റെറ്റിനൽ മൊസൈക് എന്നറിയപ്പെടുന്ന ക്രമരഹിതമായതും എന്നാൽ ഏകദേശം ഷഡ്ഭുജാകൃതിയിലുള്ളതുമായ ഗ്രിഡിലാണ് ഫോട്ടോസെസെപ്റ്റർ സെല്ലുകൾ ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്.
സസ്തനികളല്ലാത്ത കശേരുക്കളിൽ പൈനൽ, പാരാപൈനൽ ഗ്രന്ഥികൾ ഫോട്ടോറിസെപ്റ്റീവ് ആണ്. പക്ഷികൾക്ക് ഫോട്ടോ ആക്റ്റീവ് സെറിബ്രോസ്പൈനൽ ഫ്ലൂയിഡ് (സിഎസ്എഫ്) ഉണ്ട് - അത് കണ്ണുകളിൽ നിന്നോ ന്യൂറോ ട്രാൻസ്മിറ്ററുകളിൽ നിന്നോ ഇൻപുട്ടിന്റെ അഭാവത്തിൽ പാരവെൻട്രിക്കുലാർ അവയവത്തിനുള്ളിൽ പ്രകാശത്തോട് പ്രതികരിക്കുന്ന ന്യൂറോണുകളെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.[7] പ്രാണികൾ, മോളസ്കുകൾ തുടങ്ങിയ ജീവജാലങ്ങളിലെ ഫോട്ടോറിസെപ്റ്ററുകൾ അവയുടെ രൂപാന്തരീകരണത്തിലും അവയുടെ അടിസ്ഥാന ജൈവ രാസ പാതയിലും വ്യത്യസ്തമാണ്. ഈ ലേഖനം മനുഷ്യ ഫോട്ടോറിസെപ്റ്ററുകളെ വിവരിക്കുന്നു.