Tokyo'nun özel semtleri
Tokyo'nun doğu kesimindeki, şehrin çekirdeğini oluşturan 23 belediye / From Wikipedia, the free encyclopedia
Tokyo'nun özel semtleri (Japonca: 特別区, romanize: tokubetsu-ku), Japonya'nın başkenti Tokyo'nun doğu kesiminde yer alan ve çekirdeğini oluşturan 23 belediyedir.[1] Semtler, 1943 yılında lağvedilen eski Tokyo şehrinin bulunduğu alanı kapsamaktadır ve diğer idari bölümler gibi 1947 Yerel Özerklik Kanunu ile tanımlanırlar. Japoncada genellikle "23 semt" (23区, nijūsan-ku) olarak bilinir.
Özel kelimesi, Tokyo'nun semtlerini Japonya'nın diğer belirlenmiş şehirlerinin semtlerinden (区, ku) ayırmaktadır. 1943 yılına kadar Tokyo'nun semtlerinin statüsü, Osaka veya Kyoto'nun semtlerinden farklı değildi. 15 Mart 1943 tarihinde II. Dünya Savaşı sırasında Tokyo şehir ve prefektörlük yönetimlerinin birleştirilmesiyle semtler doğrudan prefektörlük yönetimi altına girdi.[2] Savaştan sonra 15 Mart 1947 tarihinde semtlerin hukûkî tanımını belirten Yerel Özerklik Kanunu'nun çıkmasından hemen önce 35 olan semt sayısı 22'ye düşürüldü. 23. semt olan Nerima ise Itabashi'den ayrılarak 1 Ağustos 1947 tarihinde kuruldu.[3]
Özel semtler, pek çok açıdan diğer bağımsız şehirlerle aynı şekilde doğrudan Tokyo Metropolitan Hükûmeti altında faaliyet göstermektedirler. Semtler, eğitim, sosyal ve sağlık hizmetlerinin organizasyonundan sorumlu olup Tokyo Metropolitan Hükûmeti ise tüm kentsel alan için hayati önem taşıyan hizmetlerin sorunsuz ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için genellikle şehirlerin sorumluluğu altında olan toplu taşıma, su temini ve itfaiye gibi bazı hizmetlerden sorumludur. Her semtin, diğer belediyeler gibi seçilmiş bir belediye başkanı ve meclisi bulunmaktadır.[4]
1 Ekim 2010 tarihi itibarıyla 23 özel semtin toplam nüfusu 8,949,447 olup Tokyo nüfusunun üçte ikisini ve Büyük Tokyo Metropolü'nün dörtte birini oluşturmaktadırlar. Özel semtlerin arasında yüzölçümü (10 ile 60 km² arasında) ve nüfus (40,000 altından 830,000'e kadar) bakımından büyük farklılıklar bulunmaktadır. Setagaya en kalabalık semt olup, komşusu Ōta ise yüzölçümü en büyük semttir.