Slavlar

Slavlar veya İslavlar^[1], Avrupa'da yaşayan en kalabalık etnik topluluk. Daha çok Avrupa'nın doğusunda ve güneydoğusunda yaşarlar. Ayrıca Asya'nın kuzey kesimlerinde de yaşamaktadırlar.

Slav devletleri

Slavların dillerine göre dağılımı

Slavlar; Doğu Slavları, Batı Slavları ve Güney Slavları olmak üzere üç gruba ayrılırlar. Ruslar, Ukraynalılar ve Beyaz Ruslar Doğu Slavları grubuna girer. Polonyalılar (Lehler), Çekler ve Slovaklar Batı Slavları grubuna girer. Boşnaklar, Hırvatlar, Sırplar, Pomaklar, Karadağlılar, Bulgarlar, Slovenler ve Makedonlar ise Güney Slavları grubuna girer. Slavlar dini bakımdan Ortodokslar ve Katolikler olarak iki ana grupta toplanır. Ayrıca Müslüman ve Protestan Slavlar da vardır. Ortodoks Slavlar geleneksel olarak Kiril alfabesini, Katolik ve Müslüman Slavlar ise Latin alfabesini kullanırlar.

Günümüz Slav Devletleri

Bayrak	Devlet
	Rusya
	Ukrayna
	Belarus
	Polonya
	Çekya
	Slovakya
	Slovenya
	Hırvatistan
	Bosna-Hersek
	Sırbistan
	Kuzey Makedonya
	Bulgaristan
	Karadağ

Slavların kökeni

Tarihteki ilk Slavların anayurdu ve göç ettikleri bölgeler

Slavların Hint – Avrupa kökenli uluslarla aynı ırktan oldukları antropolojik ve dil araştırmalarıyla tespit edilmiştir. İlk Slav vatanının Vistül nehri, Polesiye ve Dnepr sahasına kadar yayıldığı anlaşılmaktadır. Slav kelimesi ilk olarak milattan sonra 6. yüzyılın başlarında bir eser kalem alan kilise babası Pseudo Cesarios'ta ortaya çıkar.^[2]

MS 330-800 yılları arasında doğuda Hristiyan hattı Bizans güçlerince tutulmuştur. Ama Müslüman varlığı Slav hinterlandının derinliklerinde hissedilmektedir. Yahudi tacirler ve Vikingler komisyonculuk ve özellikle Kırım üzerinden (Hazarya), daha sonra ise Baltık ve Orta Avrupa'da nakliyecilik yapmaktadırlar. Slavların köle ticaretiyle iç içe oluşu yaygın bir şekilde “Slav” ve “slave” (köle) sözcüklerinin eş anlamlı oldukları düşüncesine yol açmıştır. Hadım harem ağası karşılığında kullanılan Arapça sakaliba'nın da “Slav”dan türediği kabul edilir. Slav ülkeleri hakkında günümüze kalan ilk görgü tanığı raporunun, Tortosalı bir tüccar olan bir Kuzey Afrika Yahudi’si tarafından yazılmış olması rastlantı değildir.^[3] İslam kaynaklarında ise Saklap olarak adlandırıldığı görüşmüştür.^[4]

Slavlar ilk dönemlerinde uzun süre Avar hakimiyetinde kalmış ve bu durum Slavların tarihi gelişmeleri üzerinde büyük tesir yapmıştır. Slavların aktif olarak tarih sahnesine çıkmaları, Balkanlarda ve Bohemya’da yerleşmeleri, ilk siyasi teşkilatlarını kurmaları ve etnik yapılarının değişmeleri hep Avarların hakimiyeti altındayken olmuştur. Avarların zayıflayarak Slav topraklarından çekilmeleri üzerine, Doğu Slavları bir Türk kavimi olan Hazarlar’ın hakimiyeti altına girmişlerdir.^[5]

Slavların inanışları

Ana madde: Slav mitolojisi

İlk pagan Slav toplulukları 7. ve 12. yüzyıllarda Hristiyanlaştırılmıştır. Ortodoks Hristiyanlık daha çok Doğu ve Güney Slavların dini inancı iken Katoliklik daha çok Batı Slavlar arasında yayılmıştır. 7. yüzyıldan itibaren yayılmaya başlayan İslam inancı özellikle Güney Slavlar tarafından kabul edilmiştir. Müslüman Slavların büyük bölümü Sünni inancın Hanefi mezhebine bağlıdır.

Çoğunluğu Doğu Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olanlar:[6][7] Ruslar Ukraynalılar Sırplar Bulgarlar Belaruslular Makedonlar Karadağlılar

Çoğunluğu Katolik Kilisesi'ne bağlı olanlar: Polonyalılar (Silezyalılar, Keşublar, Goral'lar dahil) Hırvatlar Slovaklar Slovenler Sorblar[8] Rusinler[a] Banat Bulgarları[9]

Çoğunluğu İslam dinine bağlı olanlar: Boşnaklar[10] Pomaklar[11] Goralılar[12] Torbeşler[13] Etnik Müslümanlar

Ayrıca bakınız

• Orta Çağ Slav Kavimleri
• İvan Kupala
• Panslavizm
• Slav dilleri
• İlk Vakayiname
• Küçük Asya Slavları

Not listesi

1. Originally Eastern Orthodox, with some groups adopting Byzantine-Rite Catholicism under Polish and Austro-Hungarian rule and reverting to Eastern Orthodoxy starting in the late 19th Century.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kaynakça

1. "Kubbealtı Lûgati". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024.
2. Akdes Nimet Kurat, Rusya Tarihi, 1978, TTK S. 1.
3. Norman Davies, Avrupa Tarihi, s. 285.
4. Sahin, Ahmed. "Mesudi Murûc Ez Zeheb(Altın Bozkırlar)" (İngilizce). 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021.
5. Akdes Nimet Kurat, Rusya Tarihi, 1978, TTK S. 5.
6. Goldblatt, Harvey (December 1986). "Orthodox Slavic Heritage and National Consciousness: Aspects of the East Slavic and South Slavic National Revivals". Harvard Ukrainian Studies. Harvard Ukrainian Research Institute. 10 (3/4): 336-354. JSTOR 41036261.
7. Zdravkovski, Aleksander; Morrison, Kenneth (January 2014). "The Orthodox Churches of Macedonia and Montenegro: The Quest for Autocephaly". Religion and Politics in Post-Socialist Central and Southeastern Europe. ss. 240-262. doi:10.1057/9781137330727_10. ISBN 978-1-349-46120-2.
8. Sparrow, Thomas (16 Haziran 2021). "Sorbs: The ethnic minority inside Germany". BBC. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
9. Vučković, Marija (2008). "Savremena istraživanja malih etničkih zajednica" [Contemporary studies of small ethnic communities]. XXI Vek (Sırp-Hırvatça). 3: 2-8. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2019.
10. Lopasic, Alexander (1981). "Bosnian Muslims: A Search for Identity". British Society for Middle Eastern Studies. Taylor & Francis. 8 (2): 115-121. doi:10.1080/13530198108705319. JSTOR 194542.
11. Hugh Poulton; Suha Taji-Farouki (January 1997). Muslim Identity and the Balkan State. Hurst. s. 33. ISBN 978-1-85065-276-2.
12. Bursać, Milan, (Ed.) (2000), ГОРАНЦИ, МУСЛИМАНИ И ТУРЦИ У ШАРПЛАНИНСКИМ ЖУПАМА СРБИЈЕ: ПРОБЛЕМИ САДАШЊИХ УСЛОВА ЖИВОТА И ОПСТАНКА: Зборник радова са "Округлог стола" одржаног 19. априла 2000. године у Српској академији наука и уметности, Belgrad: SANU, ss. 71=73, 13 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 13 Aralık 2022
13. Kowan, J. (2000). Macedonia: The Politics of Identity and Difference. Londra: Pluto Press. s. 111. ISBN 0-7453-1594-1.