Sengħa
eżerċizzju li jirrikjedi ħiliet u għarfien partikolari / From Wikipedia, the free encyclopedia
Sengħa hija passatemp jew okkupazzjoni li tirrikjedi ħiliet u għarfien partikolari fix-xogħlijiet tas-sengħa. F’sens storiku, partikolarment fil-Medju Evu u qabel, it-terminu kien jintuża l-iktar b’referenza għal nies okkupati fil-produzzjoni fuq skala żgħira tal-oġġetti, jew fil-manutenzjoni tagħhom, pereżempju l-landiera. It-terminu tradizzjoni “ħaddiem tas-sengħa” spiss illum tiġi sostitwita bit-terminu “artiġjan”.
Storikament, ix-xogħlijiet tas-sengħa (jew snajja’) iktar speċjalizzati bi prodotti ta’ valur għoli kellhom it-tendenza li jkunu kkonċentrati fiċ-ċentri urbani u kienu jiffurmaw xirkiet. Il-ħiliet meħtieġa mill-professjonijiet u l-ħtieġa ta’ involviment permanenti fl-iskambju tal-oġġetti, sikwit kien jitlob livell ġeneralment iktar għoli ta’ edukazzjoni, u l-ħaddiema tas-sengħa s-soltu kienu jkunu f’pożizzjoni iktar privileġġata mir-raħħala fil-ġerarkija tas-soċjetà. L-unitajiet domestiċi tal-ħaddiema tas-sengħa ma kinux daqshekk awtosuffiċjenti daqs in-nies li kellhom xogħol agrikolu u għalhekk kellhom iserrħu fuq l-iskambju tal-oġġetti għall-għajxien tagħhom. Xi xogħlijiet tas-sengħa, speċjalment f’oqsma bħall-fuħħar, ix-xogħol tal-injam, u diversi stadji tal-produzzjoni tat-tessuti, setgħu jiġu pprattikati fuq bażi part-time minn dawk li kienu jaħdmu wkoll fil-biedja, u spissa kienu jiffurmaw parti mill-ħajja fil-villaġġi.
Meta apprendist kien itemm l-apprendistat tiegħu, dan kien isir bejjiegħ fit-toroq u jfittex għal post fejn jista’ jiftaħ ħanut tiegħu stess biex jaqla’ l-ħobża ta’ kuljum tiegħu. Wara li wieħed jistabbilixxi l-ħanut tiegħu, imbagħad seta’ jibda jsejjaħ lilu nnifsu tassew bħala ħaddiem tas-sengħa stabbilit.
Dan l-approċċ b’passi sabiex wieħed isir ħaddiem tas-sengħa stabbilit, li jinkludi l-ksib ta’ xi forma ta’ edukazzjoni u ħiliet, għadu jeżisti f’xi pajjiżi sa żminijietna. Iżda x-xogħlijiet tas-sengħa għaddew minn bidliet strutturali profondi matul ir-Rivoluzzjoni Industrijali u minn dak iż-żmien ’l hawn. Il-produzzjoni tal-massa tal-oġġetti mill-industrija fuq skala kbira llimitat is-snajja’ għal segmenti tas-suq fejn il-modalitajiet tal-funzjonament tal-industrija jew il-produzzjoni tal-massa tal-oġġetti ma jissodisfawx il-preferenzi tax-xerrejja potenzjali. Bħala eżitu ta’ dawn il-bidliet, illum il-ġurnata l-ħaddiem tas-sengħa kulma jmur qed jużaw komponenti jew materjali nofshom kompluti u jadattawhom skont ir-rekwiżiti jew id-domanda tal-klijenti tagħhom. B’hekk, jipparteċipaw f’xorta ta’ diviżjoni tax-xogħol bejn l-industrija u s-snajja’.