Algi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Algi yw taklow byw haval dhe blansow. I a wra megyans dhyworth golow an howl dre lughwrians. Studhyans algi yw gelwys algieth.
Algi Efander menhesennow: Mesoproterozoek – lemmyn 1600–0 Ma | |
---|---|
Niver a algi ow tevi war weli an mor yn dowrow bas | |
Niver a algi trevesigethel hag unnkell munys yn dowrow fresk | |
Klassans bewoniethek | |
Gwlaskor: | |
Bagasow komprehendys | |
|
An term algi yw usys rag bagasow dyffrans, ha nyns yw pubonan anedha kelmys yn ogas. An organedhow ma yw pur goth, owth eksistya pell kyns sortow erel a blansow. Menhesennow re beu diskudhys anedha ow tedhya dhe'n Osweyth Mesoproterozoek, nans yw 1,200 milvil bledhen. Nyns yns i an eghen gynsa a vewnans, drefen i dhe dhevnydhya plastidow, hag a dheuth dhyworth an fylum Cyanobacteria, henwys ynwedh algi glas-gwyrdh.
An pyth yw kelmys yn kemmyn yntredha yw aga bos awtotrofek: i a us pennfentenyow naturel a nerth ha stoffow anorganek sempel. Nyns eus dhedha kesweyth plansow an tir. An term algi ytho yw parys mes lows. A-dhiwedhes, godhonydhyon re dhiskudhas bos eghennow algi pur dhyffrans an eyl dhe'y ben.