ಹಣದುಬ್ಬರ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Pagetype/setindex' not found.
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ |
ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಪ್ರದೇಶ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಆಫ಼್ರಿಕಾ · ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾ |
ವಿಷಯಗಳ ರೂಪರೇಖೆ |
---|
ಸಾಮಾನ್ಯ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳು |
ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ · ಸ್ಥೂಲ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ |
ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು |
ಗಣಿತ ·
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮಾಪನ ಪದ್ಧತಿ
|
ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ಉಪಕ್ಷೇತ್ರಗಳು |
ವರ್ತನೆ · ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ · ವಿಕಾಸವಾದಿ |
ಪಟ್ಟಿಗಳು |
ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು · ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು |
ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಚಾರಪರಂಪರೆಗಳು ಅರಾಜಕತಾವಾದಿ · ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ |
ಇತರ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಆಂಗ್ಲ-ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್ · ಊಳಿಗಮಾನ್ಯ |
ಅರ್ಥ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಹಣದುಬ್ಬರ ವೆಂದರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳ ಹಾಗೂ ಸೇವೆಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬೆಲೆಗಳ ಮಟ್ಟದ ಏರಿಕೆ.[1]
ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯಾದಾಗ, ಚಲಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿ ಘಟಕವೂ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸರಕುಗಳನ್ನು-ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ; ಹಾಗಾಗಿ ಹಣದುಬ್ಬರವೆಂದರೆ ಹಣದ ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಲ್ಲಿನ ಕೊರೆತಯೂ ಹೌದು - ವಿನಿಮಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಲೆಕ್ಕದ ಘಟಕದ ಆಂತರಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ನೈಜ ಮೌಲ್ಯದ ನಷ್ಟವೂ ಆಗುತ್ತದೆ.[2][3] ಹಣದುಬ್ಬರದ ಪ್ರಮಾಣವೇ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರದ ದರ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಬೆಲೆಯ ಸೂಚ್ಯಂಕಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಶೇಕಡಾವಾರು ಬದಲಾವಣೆ (ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಎಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ).[4]
ಹಣದುಬ್ಬರವು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಬಹುದು. ಹಣದುಬ್ಬರದ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹೀಗಿವೆ: ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ನೈಜ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ಥಿರತೆ; ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಬಗೆಗಿನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ ಕಾರಣ, ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಉಳಿತಾಯಗಳನ್ನು ಮಾಡದಿರುವುದು; ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಹಣದುಬ್ಬದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೆಲೆಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟೂ ಏರಬಹುದೆಂದು ಗ್ರಾಹಕರು ಕೂಡಿಟ್ಟಕೊಂಡು ಅವಶ್ಯ ಸರಕುಗಳ ಕೊರತೆಗೆ ಕಾರಣರಾಗುತ್ತಾರೆ.ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತಗಳ ಉಪಶಮನ [5] ಮತ್ತು ನೈಜ ಸಾಲದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಸಾಲ ಮುಕ್ತ.
ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಾದ ಅತಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಾರಣ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಮತ್ತು ಅತಿ-ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಒಟ್ಟಾರೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.[6] ಕಡಿಮೆ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣದುಬ್ಬರದ ದರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗೆ ವಿವಿಧ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿವೆ.ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ಹಣದುಬ್ಬರಗಳು ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ನೈಜ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಏರುಪೇರುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು, ಅಥವಾ ಕೊರತೆಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ ಪೂರೈಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಹಾಗೂ ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಿ.ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಿಂತಲೂ ವೇಗವಾಗಿ ಹಣ ಪೂರೈಕೆಯಾದಾಗ ದೀರ್ಘ ಕಾಲಾವಧಿಯ ಹಣದುಬ್ಬರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಒಮ್ಮತದ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.[7][8]
ಇಂದು, ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬಹಳಷ್ಟು ಅರ್ಥ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಕಡಿಮೆ ದರದ ಸ್ಥಿರ ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ.[9] ಕಡಿಮೆ ದರದ (ಶೂನ್ಯ ಅಥವಾ ನಕಾರಾತ್ಮಕಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ) ಹಣದುಬ್ಬರವು ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಜರಿಕೆಗಳ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಶ್ರಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಹಿಂಜರಿಕೆಗೆ ಬೇಗ ಸರಿಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡಿ, ಮತ್ತು ದ್ರವತೆಯ ಯುಕ್ತಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಆಗಬಹುದಾದ ಅಪಾಯನ್ನು ಹಣಕಾಸಿನ ನೀತಿಮೂಲಕ ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.[10] ಹಣದುಬ್ಬರದ ದರವನ್ನು ಕಡಿಮ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಿರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಇಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಈ ಹಣಕಾಸಿನ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನಿಧಿ ಅಗತ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಬಡ್ಡಿ ದರಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿ, ಹಣದ ಪೂರೈಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ವಹಿಸುತ್ತವೆ.[11]