ಕೀಟ (ಪಿಡುಗು)ನಿಯಂತ್ರಣ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ವೆಂದರೆ ಕೀಟ ಬಾಧೆ ತಡೆಯುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಕೀಟ ನಿರ್ವಹಣಾ ವಿಧಾನ ಅಥವಾ ಜೀವವರ್ಗಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಂತಹ ಕೀಟವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆರೋಗ್ಯ,ಸುತ್ತಲಿನ ಪರಿಸರ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ತೊಡಕನ್ನುಂಟು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕೃಷಿಯಷ್ಟೇ ಪುರಾತನವಾದುದು.ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಕೀಟಗಳ ಬಾಧೆಯಿಂದ ದೂರ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಇಡಬೇಕಾದುದು ಅಗತ್ಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವೆನಿಸಿದೆ. ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಗರಿಷ್ಠಗೊಳಿಸಲು,ಆಹಾರ ಬೆಳೆಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗು ಇತರ ಬೆಳೆಗಳ ಸ್ಪರ್ಧೆ ತಡೆಯಬೇಕಾದುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಮಾನವರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳಿಂದ ಸಹ ನಾವು ಆಹಾರ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿ ಆಹಾರ ಬೆಳೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಈ ಮೊದಲು ಮುಂದಾಗುತ್ತಿದ್ದರು.ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಕಸವನ್ನು ದಹಿಸುವ ಅಥವಾ ಅವನ್ನು ಉಳುಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬೇರು ಸಮೇತ ಕಿತ್ತಿ ಹಾಕಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.ಇದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲವಾಗಿಸಿ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಾಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಆಹಾರದ ಕಾಳುಗಳನ್ನು ಭಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು ಹೀಗೆ ತಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇಳುವರಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ವಿವಿಧ ತಂತ್ರಗಳೆಂದರೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬೆಳೆ,ಸಹ ಬಿತ್ತನೆ (ಇದನ್ನು ಅಂತರ್ ಬೆಳೆ ಅಥವಾ ಮಿಶ್ರ ಬೆಳೆ ವಿಧಾನ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.)ಅದಲ್ಲದೇ ಕೀಟಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿತ ಆಯ್ದ ಬೀಜ ಬಿತ್ತನೆಯ ಕೃಷಿ ಪದ್ದತಿಗಳು ಬಹುಕಾಲದ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿವೆ.
ಕೆಲವು ಕೀಟಗಳು ಮಾನವರ ನೇರ ಪ್ರವೇಶದ ಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿವೆ. ಇಂತಹ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ದೃಢವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ, ಕೀಟ ಭಾದೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ USA ದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಗಳು ಫಲ ಬಿಡುವ ಮುಂಚೆಯೇ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತಿ ರಗಳೆ ಮಾಡುವುದು ಕೆಲವು ಸಸ್ತನಿಗಳ ಸಹಜವಾದ ಲೂಟಿಯಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಮನೆಗಳವರು ಮುಚ್ಚಳವಿರುವ ತೊಟ್ಟಿಗಳ ಬಿರಡೆಗೆ ಬೀಗ ಹಾಕುವುದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಸ್ತನಿಗಳು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರಲಾರವು.ಬಿರಡೆಯಂತಹದನ್ನು ಬಳಸಿ ತೊಟ್ಟಿ ತುಕ್ಕು ಹಿಡಿಯದಂತೆಯೂ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೊಣಗಳು ಮಾನವನ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಪು ಸೇರುತ್ತವೆ.ಇದು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಕಂಡು ಬರುವ ವಿದ್ಯಮಾನ,'ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಹಾರ ಅಥವಾ ವ್ಯರ್ಥ ಆಹಾರ ಇರುವ ಕಡೆ ಇವುಗಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಅದೇ ತೆರನಾಗಿ ಸಮುದ್ರ ಕಿನಾರೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುವ ಮೃದ್ವಂಗಿಗಳು ಕೂಡ ಸಮುದ್ರ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಹಾರ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೀಟಬಾಧೆಗಳಾಗಿ (ಪಿಡುಗಾಗಿ)ಕಾಡುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರವಾಸಿಗರು ತಿಂದು ಉಳಿದ ಮೀನು ಮತ್ತು ಚಿಪ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವಾಗಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ,ಹೀಗಾಗಿ ಅಲ್ಲಿನ ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲವು ಇಂತಹದೇ ಆಹಾರದ ಮೂಲವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಹಲವು ವೇಳೆ ಅವು ಮಾನವರೆಡೆಗೆ ತಮ್ಮ ಕೆರಳಿದ ಸ್ವಭಾವ ತೋರುತ್ತವೆ.
ಸದ್ಯ UK ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಳಕಳಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿದೆ.ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತದಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುವ ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಾಶಕ್ಕಿಂತ ಅದರ ನಿರೋಧಕದ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.ಕೀಟ ನಾಶಕ್ಕಿಂತ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮನೋಧರ್ಮ ಬಳಸಿ ಅವುಗಳ ನಿಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಗರದ ರೆಡ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಅಂದರೆ ಕೆಂಪು ನರಿ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ತನಿಯನ್ನು ಆಯಾ ಪ್ರಾದೇಶಿಕತೆ ಮೇಲೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.ಅಪಾಯಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ನಿವಾರಕಗಳ ಬಳಕೆ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧದ ನೆರವನ್ನು ಕೀಟ ನಿವಾರಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬ್ರಿಟನ್ ನ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪಿಡುಗು ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಫಿರಂಗಿಗಳ ಬಳಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಾಳಿಗೋವಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಸರ್ವೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಣ್ಣ ಪಿಡುಗುಗಳಾದ ಇಲಿಗಳು,ಮೊಲಗಳು ಮತ್ತು ಕಂದು ಅಳಿಲುಗಳನ್ನು ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯದ ಬೆಳೆಗಳಿಂದ ದೂರ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ;ಸಣ್ಣ ತೋಟಗಳು,ಗದ್ದೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿರ್ಬಂಧಿತ ಜಾಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸುರಕ್ಷಿತ ಗಾಳಿಗೋವಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸುವ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ೪,೫೦೦ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.ಸುಮೆರಿಯನ್ ರು ಆಗ ಗಂಧಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕೀಟದ ಪಿಡುಗಗಳನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ೪,೦೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ತಿಳಿಸಿದಂತೆ ವಿಷಕಾರಿ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಮೂಲಕ ಕೀಟಗಳನ್ನು ನಾಶಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.ಈ ಪುರಾತನ ಕಾಲದ ವಿಧಾನವು ಇಂದೂ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿದೆ. ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ಕೈಗಾರಿಕರಣ ಮತ್ತು ಯಾಂತ್ರೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ ೧೮ನೆಯ ಮತ್ತು ೧೯ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಯಿತು.ಆಗ ಒಣಗಿದ ಪುಷ್ಪಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಕೀಟನಾಶಕ ಮತ್ತು ಒಣಗಿದ ಗೆಡ್ಡೆ,ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಕೀಟ ನಾಶಕಗಳೂ ಅನುಸರಣೆಗೆ ಬಂದವು. ನಂತರ ೨೦ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಶ್ಲೇಷಣಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಆವಿಷ್ಕಾರವಾಯಿತು.ಉದಾಹರಣೆಗೆ DDT ಹಾಗು ಕಳೆ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕುವ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪೂರಕವಾದವು. ರಾಸಾಯನಿಕ ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಇಂದೂ ಕೂಡ ಪ್ರಮುಖ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವುಗಳ ದೀರ್ಘ ಕಾಲದ ಬಳಕೆಯು ಮತ್ತೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪದ್ದತಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಕೆರಳಿಸಿದ್ದನ್ನು ನಾವು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.ಈ ೨೦ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳತ್ತ ಮತ್ತೆ ನಾವು ವಾಲುವಂತಾಗಿದೆ.
ಜೀವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕಾಲಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ,ರಾಸಾಯನಿಕ,ಭೌತಿಕ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಇಂತಹ ರೀತಿಯ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳಿಗೆ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇಂತಹ ಕೀಟವರ್ಗದ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಡೆದು ಹಾಕಲಾಗಿದ್ದರೂ ಇನ್ನುಳಿದ ವರ್ಗ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಗೆ ನಿರೋಧಕತೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಶೇಷ ಪ್ರಮಾಣವು ಸುಧಾರಿತ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಂತೆ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.