Ֆոլկ երաժշտություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ֆոլկ երաժշտություն (անգլ.՝ folk music), երաժշտական ժանր[1][2][3][4], ներառյալ ավանդական ժողովրդական երաժշտությունը և ժամանակակից ժողովրդական երաժշտությունը, որն իր հերթին ձևավորվել է ավանդականից՝ ժողովրդականի վերածննդի ժամանակ 20-րդ դարում։
Ավանդական ժողովրդական երաժշտությունը սահմանվել է մի քանի ձևով․ որպես խոսակցական փոխանցվող երաժշտություն, անհայտ կոմպոզիտորների երաժշտություն, ավանդական գործիքների վրա կատարվող երաժշտություն, մշակութային կամ ազգային ինքնության հետ կապված երաժշտություն, սերունդների միջև փոփոխվող երաժշտություն, ինչպես նաև ժողովրդական բանահյուսություն կամ երկար ժամանակ սովորության համաձայն կատարվող երաժշտություն։ Այն հակադրվում է կոմերցիոն և դասական ոճերին։ Տերմինը ծագել է 19-րդ դարում[5][6], բայց ժողովրդական երաժշտությունն ինքնին տարածվում է այս ժամանակաշրջանից դուրս։
Դասական երաժշտության կոմպոզիտորները ոգեշնչվել են ժողովրդական երաժշտությունից՝ ներառելով իրենց երկրների ժողովրդական երաժշտությունը իրենց երաժշտական պարտիտուրների մեջ՝ ընդգծելով իրենց հատուկ ազգային համը։ Սա հատկապես տարածված է գեղարվեստական երգի և օպերայի ժանրերում[7]։
Սկսած 20-րդ դարի կեսերից, ժողովրդական անմշակ երաժշտությունից առաջացել է ավելի հստակ, մշակված ֆոլկ կամ ժողովրդական երաժշտությունը։ Այս գործընթացը և ժամանակաշրջանը կոչվում է (երկրորդ) ժողովրդական վերածնունդ և իր գագաթնակետին է հասել 1960-ական թվականներին։ Երաժշտության այս ձևը երբեմն կոչվում է «ժամանակակից ժողովրդական երաժշտություն» կամ «ժողովրդական վերածննդի երաժշտություն» (անգլ.՝ folk revival music)՝ այն տարբերելու համար ժողովրդական ավելի վաղ ձևերից։ Փոքր, նմանատիպ վերածնունդները տեղի են ունեցել աշխարհի այլ մասերում, այլ ժամանակներում, բայց ժողովրդական երաժշտություն տերմինը սովորաբար չի կիրառվում այս վերածնունդների ընթացքում ստեղծված նոր երաժշտության համար։ Ֆոլկ երաժշտության այս տեսակը ներառում է նաև այնպիսի խառը ժանրեր, ինչպիսիք են ֆոլկ ռոքը, ֆոլկ մետալը և այլն։ Չնայած ժամանակակից ժողովրդական երաժշտությունը ընդհանուր առմամբ տարբերվող ժանր է ավանդական ժողովրդական երաժշտությունից։ Ամերիկյան անգլերենում այն ունի նույն անվանումը և հաճախ ունենում է նույն կատարողներն ու վայրերը, ինչ ավանդական ժողովրդական երաժշտությունը։