Լաթերանի բազիլիկ եկեղեցի
From Wikipedia, the free encyclopedia
Սան Ջիովանի ին Լաթերանո բազիլիկ (իտալ.՝ Arcibasilica Papale di San Giovanni in Laterano), մայր եկեղեցի Իտալիայում՝ Հռոմում։ Հանդիսանում է Հռոմի Պապի եպիսկոպոսական աթոռը, կամ նստավայրը։ Հայտնի է նաև որպես Լաթերանյան բազիլիկ։ Հռոմում գտնվող չորս գլխավոր հայրապետական բազիլիկներից ամենահինն է, ինչպես նաև արևմուտքի ամենահին եկեղեցին է[2][3]։ Կրում է «հռոմեական կաթոլիկ հավատացյալների տիեզերական մայր տաճար» կոչումը։ Ներկայումս եկեղեցու արքեպիսկոպոսը Ագոստինո Վալլինին է՝ Հռոմի գլխավոր թեմի փոխանորդ կարդինալը[4]։ Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը Լաթերանյան բազիլիկի ex officio է՝ «առաջին և միակ պատվավոր կանոնիկոսը», տիտղոս, որը տրվել է Ֆրանսիայի ղեկավարներին Հենրի IV արքայից սկսած։
Լաթերանի բազիլիկ եկեղեցի Arcibasilica Papale di San Giovanni in Laterano | |
---|---|
Հիմնական տվյալներ | |
Տեսակ | կաթոլիկ տաճար, մեծ բազիլիկ, պապական բազիլիկա, ծխական եկեղեցի, տեղական հատուկ եկեղեցի և հայրապետական բազիլիկ |
Երկիր | Վատիկան |
Տեղագրություն | Վատիկան |
Դավանանք | կաթոլիկություն |
Թեմ | Հռոմի թեմ |
Մասն է | Հռոմի պատմական կենտրոն, Լատերան, Extraterritorial properties of the Holy See? և Հռոմի յոթ ուխտավորական եկեղեցիներ |
Ժառանգության կարգավիճակ | ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության մաս և Իտալիայի մշակութային ժառանգություն[1] |
Նվիրված | Հովհաննես Ավետարանիչ, Հովհաննես Մկրտիչ և Աշխարհի փրկիչ |
Անվանված | Հիսուս, Հովհաննես Մկրտիչ և Հովհաննես Ավետարանիչ |
Ճարտարապետ | Ֆրանչեսկո Բորրոմինի և Alessandro Galilei? |
Հիմնադիր | Մելքիադես |
Ճարտարապետական տիպ | բազիլիկ |
Ճարտարապետական ոճ | բարոկկո ճարտարապետություն և նեոդասական ճարտարապետություն |
73 մետր | |
Երկարություն | 140 մետր |
Լայնություն | 73 մետր |
Շինանյութ | աղյուս, բետոն |
Archbasilica of Saint John Lateran Վիքիպահեստում | |
vatican.va/various/basiliche/san_giovanni/index_it.htm |
Բազիլիկի ճակատամասի վրա լատիներենով գրված մեծ մակագրություն է. «Clemens XII Pont Max Anno V Christo Salvatori In Hon SS Ioan Bapt et Evang»: Թարգմանաբար նշանակում է. «Կղեմենտ XII Պապը (իր պապության) չորրորդ տարում նվիրել է այս կառույցը Հիսուս Ամենափրկչին, ի պատիվ Սուրբ Հովհաննես Մկրտչի և Հովհաննես Աստվածաբանի»[5]։ Մակագրությունը վերնագրով հանդերձ նշանակում է, որ բազիլիկը նվիրված է եղել Հիսուս Ամենափրկչին, իսկ դարեր հետո՝ նաև Հովհաննես Մկրտչին և Հովհաննես առաքյալին։ Սան Ջիովանի ին Լաթերանոն Հռոմի մյուս բոլոր կաթոլիկ եկեղեցիների (Սուրբ Պետրոսի տաճարը ներառյալ) վերադասն է և միակը, որ կրում է "Archbasilica" կոչումը։ Լաթերանյան բազիլիկը գտնվում է Հռոմ քաղաքում՝ Վատիկանից 4 կմ. հեռավորության վրա։ Բազիլիկը և նրան հարող շինությունները ունեն արտատարածքային կարգավիճակ, որպես Սուրբ Աթոռի սեփականություն, և ըստ 1929 թվականի Լաթերանյան համաձայնագրի, գտնվում են վերջինիս ինքնիշխանության ենթակայության տակ[6]։