Աուտոիմուն հիվանդություն
From Wikipedia, the free encyclopedia
Աուտոիմուն հիվանդություն, վիճակ, երբ ախտահարված իմուն պատասխանն ուղղված է նորմալ մարմնի մասի դեմ[1]։ Գոյություն ունի առնվազն 80 տեսակի աուտոիմուն հիվանդություն[1]։ Այն կարող է ընդգրկել մարմնի ցանկացած մաս[2]։ Հաճախ հանդիպող ախտանշաններն են՝ թույլ արտահայտված տենդ և հոգնածության զգացում[1]։ Հաճախ ախտանշաններն առաջանում ու անհետանում են[1]։
Աուտոիմուն հիվանդություն | |
---|---|
Գայլախտով հիվանդ երիտասարդ կին, ում մոտ առկա է թիթեռնիկի տիպի ցան | |
Տեսակ | հիվանդության կարգ |
Պատճառ | type II hypersensitivity? |
Հիվանդության ախտանշաններ | Կախված է հիվանդությունից։ Հաճախ դիտվում է թույլ արտահայտված տենդ, հոգնածության զգացում |
Հետևանք | nodding disease?, Համակարգային կարմիր գայլախտ և Ռևմատոիդ արթրիտ |
Վնասում է | իմուն համակարգ |
Բժշկական մասնագիտություն | Ռևմատոլոգիա, Իմունոլոգիա, Գաստրոէնտերոլոգիա |
ՀՄԴ-10 | D84.9 և M35.9 |
Բուժում | Ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղեր, իմունաճնշիչներ, ներերակային իմունոգլոբուլին |
Հաճախություն | 24 միլիոն / ԱՄՆ-ի 7 %-ը |
Autoimmune diseases and disorders Վիքիպահեստում |
Պատճառը սովորաբար անհայտ է[2]։ Որոշ աուտոիմուն հիվանդություններ, ինչպես օրինակ՝ գայլախտը, առաջանում են ընտանիքներում, և այսպիսի դեպքերում, դրդող գործոն կարող են լինել վարակները կամ այլ միջավայրային գործոններ[1]։ Որոշ հայտնի հիվանդություններից աուտոիմուն համարվում են՝ ցելիակիա, տիպ 1 շաքարային դիաբետ, Գրեյվսի հիվանդություն, աղիների բորբոքային հիվանդություն, ցրված սկլերոզ, պսորիազ, ռևմատոիդ արթրիտ և համակարգային կարմիր գայլախտ[1][3]։ Ախտորոշման հաստատումը կարող է դժվար լինել[1]։
Բուժումը կախված է հիվանդության տեսակից և ծանրությունից[1]։ Ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղերը (ՈՍՀԴ) և իմունաճնշիչները հաճախ են կիրառվում բուժման համար[1]։ Երբեմն ներերակային իմունոգլոբուլինը նույնպես կիրառվում[4]։ Չնայած բուժական միջոցները լավացնում են ախտանշանները, նրանք սովորաբար չեն բուժում հիվանդությունը[1]։
ԱՄՆ-ում մոտ 24 մլն (7%) մարդ ունի աուտոիմուն հիվանդություն[1][2]։ Կանանց մոտ հանդիպում է ավելի հաճախ, քան տղամարդկանց մոտ[1]։ Հաճախ հիվանդությունը սկսվում է մեծահասակ տարիքից[1]։ Առաջին անգամ աուտոիմուն հիվանդությունները նկարարգվել են վաղ 1900-ականներին[5]։