حمله به شمال عراق (۲۰۱۴)
تهاجم شبه نظامیان داعش علیه دولت عراق / From Wikipedia, the free encyclopedia
حمله به شمال عراق، در ۴ ژوئن ۲۰۱۴ با ورود داعش و متحدان آن به شمال عراق، آغاز شد. درگیری نیروهای دولتی عراق و شورشیان، بهشکل محدودتری از دسامبر ۲۰۱۳ آغاز شده بود. حمله به شمال عراق با تهاجم داعش به سامرا و اشغال چندین شهر در ۴ ژوئن آغاز و با تصرف بر موصل در ۱۰ ژوئن و تکریت در ۱۱ ژوئن ادامه یافت.[65]
جنگ عراق ۲۰۱۴ | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ داخلی عراق (۲۰۱۷–۲۰۱۴) | |||||||||
وضعیت عراق، پس از حملهٔ داعش: | |||||||||
| |||||||||
طرفهای درگیر | |||||||||
حمایت کنندگان: حزب کارگران کردستان (PKK)
|
ارتش اسلامی در عراق[24]
شبه نظامیان سنی اسلامی[26]
حزب بعث - منطقه عراق[27][28][29]
جبهه النصره (مداخله محدود)[32] | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
حیدر عبادی مسعود بارزانی کورکیس حنا |
ابوبکر بغدادی | ||||||||
قوا | |||||||||
۲۵٬۰۰۰[35]–۳۰٬۰۰۰[36] (دو بخش ارتش) ۱۹۰٬۰۰۰ پیشمرگه کرد[39] |
جیش رجال طریقه نقشبندیه: ۵٬۰۰۰+[42][43] ارتش اسلامی در عراق: ۱۰٬۴۰۰ (۲۰۰۷)[44] ارتش آزاد عراق: ۲٬۵۰۰[45] | ||||||||
تلفات و خسارات | |||||||||
ادعای شورشیان: نیروهای کرد: ۱۲–۱۵[57] | ۷۱۱+ کشته (۲۵۵ اعدام)[46][58][59] | ||||||||
۱٬۲۳۵–۱٬۲۶۵ غیرنظامی کشته شده(۲۵ ژوئن)[60][61][62] | |||||||||
در واپسین ساعات ۹ ژوئن ۲۰۱۴،[66] شب ۱۰ ژوئن (شب ۲۰ خرداد) نیروهای دولت اسلامی عراق و شام (داعش) پیرو پیشروی به شمال عراق، کنترل شهر موصل را به دست گرفتند. حدود ۱۳۰۰ نیروی شبهنظامی و مسلح، کنترل مقر دولتی استان نینوا را در دست گرفتند. همچنین نیروهای داعش فرودگاه بینالمللی موصل و بسیاری از پادگانها و مقرهای دولتی را به تصرف خود درآوردند.[67] در پی این حمله ۵۰۰٬۰۰۰ نفر از ساکنان موصل، خانههای خود را ترک کردند.[68][69] نوری مالکی نخستوزیر عراق در پی این تجاوز خواستار عزم ملی مردم برای مقابله با نیروهای داعش شد. نوری مالکی گفت: «تجاوز به موصل که از تاریخ ۱۰ ژوئن مورد یورش نظامیان داعش قرار گرفتهاست، نتیجه یک توطئه بزرگ است.» وی همچنین گفت «تروریستها با استفاده از توطئههایی که در داخل انجام شد توانستند موصل را اشغال کنند و ارتش با قدرت سلاح به این مسئله پایان خواهد داد.»[70][71] پس از حمله به موصل، در ۱۱ ژوئن (چهارشنبه) شهر تکریت مرکز اداری استان صلاحالدین (واقع در شمال سامرا) نیز به اشغال شبهنظامیان داعش درآمد. در پی این حمله، زندانیان بازداشتگاههای محلی از زندان گریختند. در پی این حمله شماری از نظامیان داعش بر شهر تکریت و ساختمان استانداری، تسلط یافته و مرکز پلیس القادسیه در مرکز شهر را به آتش کشیده و پادگان ضلوعیه در جنوب این شهر را نیز اشغال کردند.[72] پس از تصرف تکریت، داعش به ۱۵۰ کیلومتری شمال عراق رسید. نیروهای پیشمرگه نیز با نیروهای داعش در دهوک درگیر شدند.
پایگاههای لشکر ۴۶ و ۴۷ تیپ ۱۲ با خروج نیروهای عراق خالی مانده و نیروهای پیشمرگ برای جلوگیری از دستیابی گروههای مسلح به این پایگاهها، در آنها مستقر شدهاند.[73]
در پی تصرف موصل، کنسولگری ترکیه نیز در کنترل نیروهای داعش درآمد و ۸۰ نفر از پرسنل و شهروندان اهل ترکیه توسط داعش به حالت گروگان درآمدند.[74][75] داعش همچنین ۴۹ تن از اعضای کنسولگری ترکیه در شهر موصل را که شامل سربازان ویژه، دیپلماتها و کودکان میشود، اسیر کرد.[76]
داعش از اعضای خود خواسته بود که پس از تسلط نیروهای خود بر شهر تکریت به سمت بغداد و کربلا پیشروی کنند.[77]
داعش با هدف تشکیل دولت اسلامی عراق و شام علاوه بر موصل، مناطق تکریت، دهلاویه و یثرب را نیز به تصرف خود درآوردهاند.[78]
داعش صریحاً میگفت که هدفش تشکیل یک دولت اسلامی است. با کنترل مردم و تشکیل نوعی حکومت مطلقه، داعش میتوانست از خود تصویر یک دولت نوظهور سایه در عراق را ترسیم کند و طبیعتاً درصدد گسترش آن به سوریه بود که بسیاری از بخشهای آن منجمله شهر رقه را در تصرف داشت. این شهر را «قلب تپنده» گروه داعش می دانستند. شهر رقه پایتخت خلافت اسلامی داعش نامیده شده بود.[79]
پالایشگاه بیجی، پایگاه هوایی اسپایکر و سد حدیثه سه مرکز استراتژیک، حیاتی و زیربنایی بود که داعش در عراق به دنبال آن ها بود. این گروه بارها تلاش کرد که این اماکن را از دست نیروهای عراقی خارج کند اما تلاشهای آنها به نتیجه نرسید.[80]
داعش در چند ماه نخست اشغال شمال عراق توانست مناطقی را شامل شهرهای موصل و تکریت اشغال کند. داعش علاوه بر این، مناطقی را در شرق سوریه نیز در کنترل خود درآورد. در نخستین ماههای اشغال شمال عراق، ۵ میدان نفتی تحت کنترل داعش درآمد. داعش با کمک این میادین هزینههای خود را تأمین میکند.[27]