جایزه ساخاروف
جایزه پارلمان اروپا برای حقوق بشر / From Wikipedia, the free encyclopedia
جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه که معمولاً به عنوان جایزه ساخاروف (به انگلیسی: Sakharov Prize) شناخته میشود، جایزه افتخاری برای افراد یا گروههایی است که زندگی خود را وقف دفاع از حقوق بشر و آزادی اندیشه کردهاند.[1] در دسامبر ۱۹۸۸، پارلمان اروپا این جایزه را به نام دانشمند و دگراندیش روسی آندره ساخاروف، بنیان نهاد.[2]
جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه | |
---|---|
کشور | اتحادیه اروپا، فرانسه |
برگزارکننده | پارلمان اروپا |
پاداش(ها) | ۵۰٬۰۰۰ یورو |
نخستین دوره | دسامبر ۱۹۸۸؛ ۳۵ سال پیش (۱۹۸۸}}) |
وبگاه |
کمیته روابط خارجی و کمیته توسعه پارلمان اروپا هر ساله فهرست کوتاهی از نامزدها را تهیه میکنند. سپس در ماه سپتامبر، اعضای پارلمان اروپا که این کمیتهها را تشکیل میدهند، فهرست نهایی را برمیگزینند.[3] پس از آن، انتخاب نهایی به کنفرانس روسای پارلمان اروپا (رئیس جمهور و رهبران گروههای سیاسی) تقدیم و نام برنده در اواخر اکتبر اعلام میشود. این جایزه در مراسمی در پارلمان استراسبورگ همراه با یک جایزه نقدی ۵۰٬۰۰۰ یورویی،[4] در ماه دسامبر اعطا میشود.[5][6]
اولین جایزه به طور مشترک به نلسون ماندلا از آفریقای جنوبی و آناتولی مارچنکو از روسیه اهدا شد. جایزه سال ۱۹۹۰ به آنگ سان سو چی تعلق گرفت، اما او تا سال ۲۰۱۳ به دلیل زندانی شدن سیاسی در برمه نتوانست آن را دریافت کند.[7] همچنین جایزه ساخاروف به سازمانهای مختلفی اهدا شده که مادران پلازا د مایو از آرژانتین، اولین سازمان برنده این جایزه در سال ۱۹۹۲ هستند. پنج برنده ساخاروف: نلسون ماندلا، آنگ سان سو چی، ملاله یوسفزی، دنیس موکوگه و نادیا مراد، بعدها جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.[8]
رزان زیتونه (یکی از برندگان سال ۲۰۱۱) در سال ۲۰۱۳ ربوده شد و همچنان مفقود است.[9] نسرین ستوده در سپتامبر ۲۰۱۳ از زندان آزاد شد،[10] اما همراه با جعفر پناهی همچنان از ایران ممنوع الخروج هستند (برندگان سال ۲۰۱۲).[11]
مهسا (ژینا) امینی و جنبش زن، زندگی، آزادی برنده جایزه کنونی (۲۰۲۳) شدند.