User:Kkrystian/Ganesha
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ganeśa (Sanskr.: गणेश; Gaṇeśa; też zapisywane Ganeś również znany jako Ganapati, Winajaka, i Pillaiar) - jest jednym z najlepiej znanych i najczęściej czczonych bóstwa panteonu hinduistycznego.[5] Jego postać można spotkać w całych Indiach.[6] Hinduistyczne odłamy czczą Go niezależnie od innych przynależności. Kult Ganeśy jest silnie rozpowszechniony i występuje na całym świecie, także wśród dźinistów i buddystów.[8]
Ganesh (Gaṇeśa) | |
---|---|
Devanagari | गणेश |
Sanskrit transliteration | gaṇeśa |
Affiliation | Deva |
Mantra | ॐ गणेशाय नमः (Oṃ Gaṇeśāya Namaḥ) |
Weapon | Paraśu (Axe),[2] Pāśa (Lasso),[3] Aṅkuśa (Hook)[4] |
Mount | mouse |
Consort | Buddhi (wisdom), Riddhi (prosperity), Siddhi (attainment) |
Mimo iż charakteryzuje go wiele innych atrybutów, słoniowa głowa Ganeśy sprawia, że staje się łatwy do identyfikacji.[9] Ganeśa jest powszechnie czczony jako Usuwacz Przeszkód[10] także jako Pan Początków i Władca Przeszkód (Wighneśa, Wighneśwara),[11] patron nauk i sztuk, i dewa mądrości, intelektu, inteligencji i intuicji.[12] Oddaje Mu się cześć na początku rytuałów i jest inwokowany jako Patron Liter przy pisaniu dłuższych tekstów.[13] Kilka tekstów indyjskich opowiada związane z nim historie oraz wyjaśnia Jego ikonografię.
Ganeśa pojawił się jako osobne bóstwo w jasno rozpoznawalnej postaci w 4 i 5 wieku e.ch. w okresie puranicznym, za czasu dynastii [[Guptów, wywodzi się jednak ze znacznie bardziej starożytnej tradycji wedyjsko-itihasicznej.[14] Jego popularność szybko wzrosła i wkrótce Adi Śankara wprowadził go do sześciu głównych bóśtw smartyjskich (ok. 9 wieku e.ch.). Powstał w tym czasie odłam wyznawców zwanych Ganapatia, (Sanskrit: गाणपत्य; gāṇapatya), którzy uznali Ganeśę za Pana Najwyższego.[15] Główne święte pisma dedykowane Ganeśi to Ganeśapurana, Mudgalapurana, i Ganapatiatharwaśirsa.