Φλαμανδική ζωγραφική μπαρόκ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο όρος Φλαμανδική ζωγραφική μπαρόκ αναφέρεται στα έργα ζωγραφικής που δημιουργήθηκαν στις Ισπανικές Κάτω Χώρες, που τότε βρίσκονταν υπό ισπανική κυριαρχία, κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα. Η περίοδος αυτή, χονδρικά, αρχίζει με την απόσχιση της Ολλανδικής Δημοκρατίας από την επικράτεια των ισπανικών Κάτω Χωρών, ενώ οι Ισπανοί ανακατέλαβαν την Αμβέρσα το 1585, και εκτείνεται μέχρι τον τερματισμό της κυριαρχίας των Αψβούργων με τον θάνατο του βασιλέα Καρόλου Β΄ της Ισπανίας, δηλαδή χονδρικά μέχρι το 1700.[1] Η ιστορία της φλαμανδικής μπαρόκ ζωγραφικής, ιδιαίτερα κατά τον 17ο αιώνα, ανακλά τη σταδιακή παρακμή της ίδιας της χώρας: Τα πάλαι ποτέ ισχυρά εμπορικά και πνευματικά κέντρα της, η Αμβέρσα, η Μπρυζ και η Γάνδη εξασθένισαν λόγω των θρησκευτικών και πολιτικών διαμαχών μεταξύ των Καθολικών Αψβούργων και των Προτεσταντών Φλαμανδών και Ολλανδών εμπόρων. Έτσι, ενώ η τέχνη του μπαρόκ άκμαζε όσο ποτέ στην Ολλανδία, η τέχνη στην περιοχή της Φλάνδρας είχε ως εκπροσώπους σχετικά λίγους Φλαμανδούς ζωγράφους (αν και ιδιαίτερα σημαντικούς), οι οποίοι δραστηριοποιούνταν κυρίως στην Αμβέρσα.[2] Καλλιτέχνες όπως οι Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, Άντονι βαν Ντάικ και Γιάκομπ Γιόρντενς ήταν οι κυριότεροι εκπρόσωποι της εποχής και δραστηριοποιήθηκαν στην Αμβέρσα, ενώ άλλες πόλεις με σημαντικούς καλλιτέχνες ήταν η Γάνδη και οι Βρυξέλλες.[1] Ο Ρούμπενς, ιδιαίτερα, άσκησε σημαντική επίδραση στη ζωγραφική του 17ου αιώνα - ορισμένοι ιστορικοί τέχνης αναφέρουν ότι η ιστορία της μπαρόκ φλαμανδικής ζωγραφικής είναι, στην πραγματικότητα, η ιστορία ενός ανθρώπου, του Ρούμπενς.[3],Οι καινοτομίες του ήταν υπεύθυνες για την αναγνώριση της Αμβέρσας ως μιας από τις πλέον αναγνωρισμένες, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καλλιτεχνικές πόλεις, ιδιαίτερα για τη ζωγραφική της Αντιμεταρρύθμισης, ενώ ο μαθητής και φίλος του Άντονι βαν Ντάικ διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο, δημιουργώντας νέες κατευθύνσεις στην αγγλική προσωπογραφία. Οι υπόλοιπες εξελίξεις στη φλαμανδική ζωγραφική της μπαρόκ περιόδου προσομοιάζουν με αυτές που συναντώνται στη ζωγραφική της ολλανδικής Χρυσής Εποχής,[1] με τους Φλαμανδούς καλλιτέχνες να ασχολούνται με πίνακες ιστορικού περιεχομένου, προσωπογραφίες, ρωπογραφίες, τοπιογραφίες και νεκρές φύσεις.