نێلسۆن ماندێلا
From Wikipedia, the free encyclopedia
نیڵسۆن ماندێلا (بە ئینگلیزی: Nelson Mandela؛ ١٨ی تەممووزی ١٩١٨- ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣) لە ئەفریقای باشوور لە دایکبووە لە زنجێکدا لە گوندێکی بچووکی ھەرێمی ترانسکایی، ساڵی ١٩٤٦ دەبرێت بۆ دورگەی رۆبیبین لە ئەنجامی ھەوڵی ماندبوونی ئاشتیانەی ماندێلا و ھاورێکانی بۆ سەربەخۆی ئازادی بیرکردنەوە وتن و رەخساندنی کەشێکی لەبار بۆخەڵکی ئەفەریقای باشوور، بۆیە ساڵی ١٩٩٠ دی کلێرک سەرۆک کۆماری ئەوکاتی ئەفەریقای باشوور لە راگەیاندنێکی چاوەرواننەکراودا وتی دەبێت رێگا بە (ANG, PAG) پارتی کۆمۆنیست بدرێت و ٣١ رێکخراوی دیکەی سیاسی ھەموو ئەو بەندیانەی کە تاوانی توندوتیژیان نەکردووە ڕیگەیان پێ بدرێن کاری خۆیان بکەن و ھەموو لە سێدارە دانێک ھەڵبووە شێتەوە. ئەفەریقای باشوور لەو شەوەدا گۆرا و ئالای ANG لەھەوادا دەشەکایەوە و چیدی ماندێلا قەدەغەنەبوو، ماندێلا لەنێوان ساڵانی ١٩٩٤ تا ١٩٩٩ سەرۆکی ئەفریقیای باشوور بوو[1]لە ئێستادا ماندێلا وەک سیموبووڵی ئاشتی و مافی مرۆڤ لە ووڵاتان دەناسرێت،[2][3][4] ماندێلا لە ساڵی ١٩٩٣ دا خەڵاتی نۆبێل ی لە ئاشتیدا پێبەخشرا[5]
نێلسۆن ماندێلا Nelson Mandela | |
---|---|
١ەمین سەرۆک کۆماری ئەفریقای باشوور | |
لە پۆستدا بووە ١٠ی ئایاری ١٩٩٤ – ١٤ی حوزەیرانی ١٩٩٩ | |
جێگر | تابۆ ئێمبیکی F. W. de Klerk |
پێشینە | F. W. de Klerk |
پاشینە | تابۆ ئێمبیکی |
وردەکاریی تاکەکەسی | |
لەدایکبوون | ڕۆلیھلاھلا ماندێلا ١٨ی تەممووزی ١٩١٨ Mvezo, ئەفریقای باشوور |
مردن | ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ جۆھانسبورگ، ئەفریقای باشوور |
نەتەوە | ئەفریقای باشوور |
پارتی سیاسی | African National Congress |
ھاوسەر(ەکان) | Evelyn Ntoko Mase (m. ١٩٤٤–١٩٥٧; divorced) Winnie Madikizela (m. ١٩٥٨–١٩٩٦; divorced) Graça Machel (m. 1998–2013; his death) |
منداڵ(ەکان) |
|
نیشتەجێ | Houghton Estate,جۆھانسبورگ، گاوتەنگ، ئەفریقای باشوور |
خوێندن لە | University of Fort Hare University of London External System زانکۆی ئەفریقای باشوور University of the Witwatersrand |
ئایین | ئایینی مەسیحییەت (Methodism) |
واژوو | |
ماڵپەڕ | www |