Горбачёв, Михаил Сергеевич
From Wikipedia, the free encyclopedia
Горбачёв Михаи́л Серге́евич (вина 1931 шеран 2 мартехь, Привольни йурт, Медвеженски кӀошт, Ставрополан гуо, Къилбаседа-Кавказан мохк, РСФСР, ССРС - 2022 шеран 30 август) — советийн а, российн а пачхьалкхан, политикин, партин, йукъараллин гӀуллакххо.
Горбачёв Михаил Сергеевич | |
---|---|
оьрс. Михаил Сергеевич Горбачёв | |
| |
Дин | атеизм[1] |
ДӀавоьллина | |
Да | Сергей Андреевич Горбачёв[d] |
Нана | Мария Пантелеевна Горбачёва[d] |
Зуда | Раиса Максимовна Горбачёва[d][3] |
Бераш | Ирина Михайловна Вирганская[d] |
Парти | |
Дешар | |
ГӀуллакхалла | Политика[4], Экономическая реформа[d][4], демократизация[d][4], перестройка[d][4] |
Динлелор | атеизм[1] |
Автограф | |
СовгӀаташ | |
Сайт | gorby.ru(оьр.)(ингалс.) |
Болхбаран меттиг | |
Медиафайлаш Викилармехь |
ТӀаьххьара Советийн Бертан Коммунистин Партин Юккъарчу комитетан коьрта секретарь ву (1985—1991). 1988—1989 шерашкахь Советийн Социалистийн Республикийн ТӀаьххьара ССКП ЦК инарлин секретарь (1985—1991). тӀаьххьара ССРС Лакхара Кхеташонан Президиуман председатель (1988—1989), цул тӀаьхьа хьалхара ССРС Лакхара Кхеташонан председатель (1989—1990). Хьалхара а, цхьаъ бен воцу а ССРС президент (1990—1991)[5].
Горбачёв-Фонд кхоьллинарг. 1993 шарахь дуьйна КъАЙ «Керла хӀора дийнан газет» (хьажа «Керла газет») кхоьллинчех ву, редакцин кхеташонан декъахо а ву. Арахецаран 10 % акцийн да ву.
Ду шортта совгӀаташ а, сийлахь цӀераш а. Уггаре гӀарадаьлла совгӀат — 1990 шеран Нобелан машаран совгӀат.
Горбачёвн пачхьалкхан а, ССКП куьйгалхочун белхан муьрехь Советийн Союзехь ладаме хийцамаш хилла, цара Ӏаткъам бира дерриг дуьненна а, цигара схьабогӀу хӀара историн хиламаш:
- Масштабехь гӀертар хийца советийн система («Перестройка»). ССРС йукъайаккхар гласностан, Дешан маршонан, зорбанан маршонан политика, демократин харжамаш, хийцар социалистийн экономика базаран моделан агӀора (1987 шеран экономикин хийцамийн концепцис базаран йукъаметтигаш йукъайохура гуттара тӀаьхьа), цуо бигира кӀоргера экономикин къоьлле[6].
- Шийла тӀом чекхбаккхар.
- овхӀанчуьра советийн эскарш арадахар (1989).
- коммунистийн идеологин пачхьалкхан статусах дӀахадар[7], Кхин ойлайерш хьийзабар.
- ССРС а, Малхбален Европин социалистийн мехкаш базаран экономике а демократе бовлар бахьнехь, ССРС а Варшавин блок йохар.
2020 шарахь дуьйна ву уггаре дукха ваьхна Российн урхалча, иза хьалха велира Керенский Александрал[8][9] а ССРС номиналан куьйгалхочул Кузнецов Василийл (89 шераш).