Альтамира
Испаниялағы өҫкө палеолит дәүерендәге полихромлы таш һүрәттәр төшөрөлгән мәмерйә / From Wikipedia, the free encyclopedia
Альтами́ра (La cueva de Altamira) — Испаниялағы өҫкө палеолит дәүерендәге полихромлы таш һүрәттәр төшөрөлгән мәмерйә (Солютрей мәҙәниәте). Испанияның Сантильян-дель-Мар ҡаласығы үҙәгенән 2 км алыҫлыҡта, шул уҡ исемле болонда, Сантандерҙан 30 км көнбайыштараҡ урынлашҡан. Алтамира — тәбиғи мәмерйә, ундағы һүрәттәр рәсем сәнғәте һәм тәүтормош сәнғәтенең һаҡланып ҡалған иң мөһим циклдарының береһе булып тора[1].
Альтамира | |
---|---|
исп. Cueva de Altamira | |
Ил | |
Регион | Кантабрия |
Оҙонлоғо | 270 м |
Асылған йылы | 1879 |
Сайт | museodealtamira.mcu.es |
Альтамира Викимилектә |
1879 йылда асылғандан алып, мәмерйәне барлыҡ алдынғы палеонтологтар өйрәнә.
Мәмерйәнең картиналары һәм һүрәттәре башлыса Мадлен һәм Солтюрей мәҙәниәтенә, шул иҫәптән Граветт[2] һәм иртә Ориньяк мәҙәниәтенә ҡарай. Шулай итеп, мәмерйәгә төп инеү урыны ишелмә менән ябылғанға тиклем, төрлө осорҙа ҡулланыуҙың дөйөм ваҡыты яҡынса 22 000 йыл, яҡынса 35 600—13 000 йыл элек булған, тигән дәлилдәр бар. Бөтә ҡулланыу һуңғы палеолит осорона ҡарай.
Һүрәттәрҙең күпселек стиле франк-кантабрия мәктәбенә ҡарай, ул һындарға реализм хас. Полихромлы картиналар һәм ҡара, ҡыҙыл һәм охра төҫлө һүрәттәр хайуандарҙы һәм антропоморфтарҙы, шулай уҡ абстракт һәм предмет булмаған һүрәттәрҙе сағылдыра.
Полихромлы түшәм тәүтормош сәнғәтенең «Сикстин капеллаһы», "… палеотик сәнғәттең ғәҙәти булмаған сағылышы…, «… тәүҙә табылған һәм әлегә тиклем иң матур биҙәкле булып ҡалған мәмерйә» һәм «… тәүтормош сәнғәте ҙур художество һәләте өлгөһө булһа, Алтамира мәмерйәһе — иҫ киткес эш булып торған һоҡланғыс әҫәр» тигән баһалар ала. Мәмерйә түбәһе был юҫыҡта мадлен кешеһе ижадының юғары сифатын һәм матурлығын күрһәтә.
Мәмерйә 1985 йылда ЮНЕСКО-ның Бөтә донъя мираҫы объекты тип иғлан ителә. 2008 йылда объектҡа Басктар иленең башҡа 17 мәмерйәһе ҡушыла, әлеге ваҡытта «Альтамира мәмерйәһе һәм Испанияның төньяғында палеолит осороноң ҡая сәнғәте» комплексы Бөтә донъя мираҫы исемлегенә индерелгән.